آنها فرصت را مغتنم شمرده و به عوض توضیح علت تداوم اجرای روش های نادرست گذشته و تولید چای کم کیفیت باز همان داستان های تکراری وارد کننده دشمن چای داخلی است و دولت به چای داخلی کمکی نمی کند و اصلا در فکر صنعت چای نیست را در بوق و کرنا کرده اند. از همه جالب تر این که خواسته اند دولت برای احیای باغات رها شده چای که میزان آن را 6 تا 8 هزار هکتار نوشته اند مبلغ هنگفتی یارانه اختصاص دهد.
سوال این است که مبنای این عدد 6 تا 8 هزار هکتار چیست؟ این عدد چگونه به دست آمده است؟ آیا اخیرا اقدام به مساحی باغات چای شده است؟ آیا سازمان چای این عدد را تایید می کند؟ چگونه ممکن است با وجود خرید تضمینی که در آن هر محصولی به پشتوانه خرید دولت بدون در نظر گرفتن کیفیت خریداری می شود این مقدار باغ چای رها یا خارج از چرخه بهره برداری قرار گرفته باشد.
از سال 1384 تاکنون دولت در حال خرید تضمینی چای است. آیا قابل باور است با وجود این که محصول چای محصول یکی یک دانه کشور است و تاکنون به هیچ محصول کشاورزی دیگر به اندازه چای کمک نشده است چنین سطحی از باغات چای از تولید به دور باشد؟ از سخنان رئیس محترم سازمان چای مشخص می شود که دولت نه تنها محصول چای را خرید تضمینی می کند بلکه برای بریدن شاخه های آن که یکی از عملیات نگهداری این محصول است وام می دهد؛ برای خرید ماشین آلات برداشت و ادوات دیگرش وام می دهد؛ برای کود و بیمه اش تسهیلات می دهد. آیا برای محصولاتی مانند برنج و پرتقال و سیب و کیوی و حتی پسته چنین شرایطی مهیا است؟ آیا کشاورزان این محصولات موقعیتی بهتر از چایکاران عزیزمان دارند؟
با همه این شرایط و کمک ها و مساعدت ها و این که تولید چای داخلی تنها جوابگوی 15 درصد نیاز کشور است باز شکایت دارند که چای داخلی فروش ندارد و برای فروش آن راهی جز اجبار وارد کنندگان به خرید چای داخلی و آن هم از نوع بی کیفیتش پیدا نکرده اند. (کیفیت داشت که فروش می رفت.)
کیفیت چای به فروش نرفته امسال به قدری پایین است که نه تنها در داخل قابل فروش نیست بلکه بازارهای صادراتی خود را هم از دست داده است. مسلما پاسخگوی این وضع باید تولید کنندگان آن باشند نه دولت.
آیا کارخانه داران چای شمال بهتر نیست به جای این گونه سخنان مختصری در مورد صورت نویسی های جعلی شان فقط در سال 1388 توضیح دهندکه چطور شد تولید این سال که به 120 هزار تن نمی رسید 180 هزار تن عنوان شد!
کارخانه داران چای شمال فقط در سه سال اخیر حدود 1000 میلیارد تومان از دولت یارانه گرفته اند. بعد مدعی هستند دولت برای چای خارجی خاصه خرجی کرده است! لابد نمی خواهند بگویند بر اثر شکایت های متعدد آنان و پذیرش دولت بود که چای وارداتی گرفتار وضع محدودیت های گوناگون شد و در حالی که قیمت آن در مبدا به 3 دلار نمی رسد با قیمت 5 دلار وارد گردید و جور این اجحاف و گرانی بی دلیل را مصرف کنندگان داخلی صرفا برای حمایت از چای شمال به دوش کشیدند. کارخانه داران چای شمال پاسخ دهند با گرفتن این 1000 میلیارد تومان یارانه چه حرکتی برای توسعه چای ایران برداشته اند؟ باغ آباد کرده اند؟ قیمت محصول خود را متناسب نگه داشته اند؟ باعث کاهش واردات شده اند؟
پاسخ دهند چرا بیش از نصف چای تولیدی خود را یک دلاری صادر می کنند؟ خوب صادر نکنند تا در داخل به فروش برسد و چای خارجی کمتر وارد شود. اما می بینیم هر چه دولت یارانه حمایت از چای د اخلی را بیشتر می کند صادرات چای ایرانی هم بیشتر می شود! عجیب نیست؟
کارخانه داران چای شمال در خصوص فروش چای داخلی مانده در انبارها به قیمت کیلویی 40 هزار تومان چه توضیحی دارند؟ اگر بگویند با ضرر می فروشند که سخنی کاملا نادرست است. آیا قابل باور است 15000 تن چای زیر 40 هزار تومان به فروش برسد و گمان کنیم با ضرر همراه باشد؟ در حالی که کارخانجات چای شمال چای بهاره را کمتر از 250 هزار تومان نفروخته اند. حتما خواهند گفت همه چای ما این رقمی به فروش نمی رود و داستان های دیگر. به فرض که این ادعا را بپذیریم اما فروش بیش از 60 درصد چای داخلی به قیمت حدود 40 هزار تومان حکایت از چه دارد؟ جز کم کیفیت بودن این چای؟ وگرنه چطور هم چای 250 هزار تومانی داریم هم چای 40 هزار تومانی. قطعا تفاوت در کیفیت است. اما مقدار چای داخلی 40 هزار تومانی چرا این قدر زیاد است؟ طبق آمار گمرک ایران در سال جاری بالغ بر 10 هزار تن چای به قیمت کیلویی حدود 48 هزار تومان صادر شده است که اگر به بحث حمل و نقل و انبارداری و بیمه اش توجه کنیم به همان اعداد 35 تا 40 هزار تومان خواهیم رسید.
از طرف دیگر اهالی چای شمال مرتب از دولت درخواست بودجه برای آبادی باغات می کنند. انگار این صنعت با آب کار می کند! آیا صنعت چای خودش دارای ارزش افزوده نیست؟ چه تضمینی وجود دارد که دولت آن سرمایه را بگذارد و باغات چای مورد ادعا آباد شود؟ از این گذشته به گفته رئیس محترم سازمان چای حدود 70 میلیارد تومان در سال جاری به صنوف مختلف چای تسهیلات ارزان قیمت و قرض الحسنه داده شده است. طبعا باید نتیجه این سرمایه گذاری در سال های بعد دیده شود. البته دولت باید به صنعت چای داخلی کمک کند و انصافا کمک های دولت باعث آبادی باغات شده و تولید چای از حدود 100 هزار تن در هفت سال قبل به حدود 140 هزار تن در سه سال اخیر رسیده است. اما موضوع فقط در افزایش کمیت نیست که در محصول چای به دلیل بهره برداری از برگ های آن باید همه توجه به برداشت کیفی باشد. امری که کارخانه داران چای شمال در سایه خرید تضمینی چای توسط دولت کمترین اعتنایی به آن ندارند و در خرید محصول چای دقت لازم را به خرج نمی دهند.
خوب است سازمان چای در این خصوص نیز برنامه ریزی لازم را انجام دهد و کشاورزان و کارخانه داران چای را به اهمیت این موضوع واقف سازد تا به جای بهانه تراشی و متهم کردن چای وارداتی و وارد کنندگان به اصلاح روش برداشت خود اقدام کنند. در سری لانکا وزن هر زنبیل حاوی برگ چای حداکثر 20 کیلوگرم است و در ایران حداقل 70 کیلوگرم. این تنها یکی از عوامل موثر بر کیفیت چای است.
صنعت محترم چای ایران به جای ادامه روش های به بن بست رسیده قبلی نیازمند تحول فکری خصوصا نزد تولید کنندگان این محصول در شمال است نه صدقه و یارانه های دولتی.