مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران، علیقلی ایمانی میگوید که آرد چند نرخی موجب فساد شده و مصرف گندم کشور را یک میلیون تن افزایش میدهد.
این رقم معادل 17 میلیارد و 500 میلیون تومان با نرخ گندم کیلویی 17هزار و 500 تومان است.
دو روز پیش، رئیس خانه صنعت تهران محمدرضا مرتضوی گفته بود که 4 تا ۵ نرخ برای گندم درست کردند و نمیتوانیم جلوی کارمندانمان را بگیریم تا تبانی نکنند، دلالان این حوزه سود 20 برابری و بیشتر از معاملات هروئین دارند.
به گفته وی قیمت نان خبازی 665 تومان، نیمه دولتی 900 تومان، آرد صنعتی 1200 تومان، نرخ گندم نان 17500 تومان و گندم صنعتی 18 هزار تومان است.
دولت گندم را به نرخ 17500 تومان از کشاورز خریداری میکند و آرد آن را کیلویی 665 تومان به نانواها میدهد تا نان ارزان به مردم بفروشند.
یعنی دولت معادل 58 درصد پول گندم را یارانه میدهد.
هر سال که قیمت گندم افزایش مییابد با ثابت ماندن نرخ نان میزان یارانهای که دولت به بخش نانوایی میدهد بیشتر میشود.
بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد که سیاست حمایتهای نقدی و شبهنقدی، رویه رایجی در دنیا است اما جامعه هدف بسته به کشورها زمانی تولیدکننده، مصرفکننده و یا حلقههای میانی بوده است.
کارشناس کشاورزی ابراهیم مرادزاده میگوید که دولت با سیاست پرداخت یارانه به نانوا قیمت نان را چندین سال ثابت نگه داشته است، 85 میلیون نفر در حالی که هر فرد سالانه 120 کیلوگرم نان مصرف میکند طی این سالها نرخ تقریبا ثابتی را برای نان پرداخت کردهاند.
در مقابل کارشناس کشاورزی افشین خاقانی این سیاست را عامل وجود نرخهای مختلف آرد و فساد دانسته و میگوید که جامعه هدف پرداخت یارانه 160 هزار میلیارد تومانی نان اشتباه است و باید به جای نانوا به زنجیره آخر یعنی مصرفکننده داده شود.
به گفته وی میتوان آرد اختصاصی را تا نانوایی و قبل از رسیدن به دست مردم با قیمت آزاد عرضه کرد، اما قیمت نان تغییر چندانی نکند و هنگام خرید مابهتفاوت به حساب نانوا واریز شود.
مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران پیشنهاد میکند که دولت باید با یکسانسازی قیمت به چند نرخی آرد پایان دهد و 160 هزار میلیارد تومان یارانه سالانه نان را با فروش نان به قیمت آزاد به خود مردم بدهد.
به علاوه «خرید تضمینی» را به مدل «قیمت تضمینی» تغییر دهد که کشاورز در وهله نخست محصول خود را به کارخانهها بفروشد و اگر نتوانست به نرخ تضمینی تعیین شده خریداری کند در این صورت فشار تامین 200 هزار میلیارد تومان خرید گندم هم از روی دوش دولت برداشته میشود.