به اعتقاد کارشناسان کشاورزی بی شک ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی یکی از سودمند ترین ارتباطات بین دو بخش صنعت و کشاورزی است.
این صنایع از میزان بیکاری های دایمی و فصلی در روستاها کاسته، بستر مناسبی را برای توسعه مناطق روستایی فراهم می آورند.
به اعتقاد مسوول جهاد کشاورزی شهرستان تهران، صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی به افزایش تولیدات روستایی، بهره وری، ایجاد فرصت های شغلی، تأمین نیازهای اساسی، پیوند با دیگر بخش های اقتصادی و کاهش نابرابری های منطقه ای منجر خواهد شد.
بنابر این چنین صنایعی می تواند تأمین کننده امنیت غذایی در کشور باشد.
بنابر اعلام وزارت جهاد کشاورزی بیش از 85 درصد صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی را صنایع غذایی تشکیل می دهد. با توجه به آثار مستقیم و غیرمستقیم این صنایع از نظر تولید و اشتغال که در بخش کشاورزی برجای می‌گذارد، موجب رشد و شکوفایی درسطح کلان اقتصاد می شود.
صنایع تبدیلی عامل مهمی در فرآوری محصولات کشاورزی است. از یک سو ارزش افزوده محصولات اولیه بخش را ارتقا می دهد و از سوی دیگر محصولاتی به بازار ارایه می کند که با استفاده از فناوری مدرن بدست آمده است.
بر اساس گزارش های غیر رسمی، میزان ضایعات محصولات کشاورزی ایران بین 25 تا 30 درصد برآورد می شود که ارزش اقتصادی آن حدود پنج میلیارد دلار است و این میزان می تواند غذای 20 میلیون نفر را تأمین کند.
این در حالی است که 25 تا 30 درصد از جمعیت کل کشور از نظر میزان مصرف انرژی، پروتئین و ویتامین ها آسیب پذیر بوده و 10 درصد آنان دچار کمبودهای شدید تغذیه ای و از بیماریها و عوارض ناشی از سوء تغذیه رنج می برند.
استاندار تهران نیزمعتقد است: کشاورزی پرسود و با برنامه همراه با علم و ابزارهای مناسب باید مورد توجه بهره برداران کشاورزی استان تهران قرار گیرد.
ˈمرتضی تمدن ˈخاطرنشان کرد: باید علم و فناوری با اجرای طرح های توسعه کشاورزی همراه شود تا کشاورزی ما از لحاظ سودآوری و تولید افزایش یابد.
وی با بیان اینکه باید چشم انداز طرح های کشاورزی برای بهره برداران ترسیم شود، گفت: قبل از انجام هر پروژه ای باید افق پیشرفت و توسعه را برای بهره برداران کشاورزی ترسیم کنیم تا کشاورزی کشور از جذابیت های لازم و درآمد بیشتر برخوردار باشد.
تمدن افزود: اگر به بهره برداران الگو و برنامه ندهیم، کشاورزی آسیب می بیند و در این راه باید مراکز علمی و تحقیقاتی جهاد کشاورزی را همراهی کنند.
رییس اتحادیه میوه و سبزی تهران نیز معتقد است: به دلیل نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی و نداشتن سردخانه های مجهز اکنون نمی توان این بخش را به خوبی مدیریت کرد.
ˈحسین مهاجرانˈ افزود: اگر می خواهیم تنظیم تولید و مصرف در تمام سال داشته باشیم، باید در کنار هر تولیدی یک تبدیل هم وجود داشته باشد.
وی وجود صنایع تبدیلی و تکمیلی را برای تنظیم بازار ضروری دانست و گفت: چنانچه یک تعاونی فعال و یا حمایت های دولتی نیز باشد می تواند از تولیدات کشاورزی حمایت کرده و اجازه به هم خوردن بازار را ندهد.
مهاجران افزود: اکنون کشاورز محصولی را تولید می کند که فعلا بازار فروش ندارد و صنایع تبدیلی هم نداریم؛ بنابراین محصول تولیدی در روی زمین از بین می رود در حالی که اگر حمایت دولتی یا تعاونی فعال وجود داشته باشد، این محصول را خریداری و به سامان دهی بازار کمک خواهد کرد.
رییس کانون انجمن‌های صنایع غذایی نیز بابیان اینکه صنایع غذایی ایران ظرفیت پاسخگویی به نیاز 100 تا 110 میلیون نفر جمعیت را دارد، گفت: ما در حوزه‌های تولید آرد، روغن و شیر با اضافه ظرفیت تولید مواجه هستیم که این ظرفیت‌ها در سایه کمبود سرمایه‌گذاری، خالی مانده است.
به گفته محمدرضا مرتضوی، در سال های گذشته، حدود نیم میلیارد دلار انواع تجهیزات تولید نان صنعتی وارد کشور شد که هیچ استفاده‌ای هم از آنها نمی‌شود و بدون بهره برداری مانده است.
او در توضیح بیشتر، به مصرف پنج تا شش میلیون تن نان لواش در کشور اشاره کرد و گفت: ما در تولید صنعتی لواش هیچ سرمایه‌گذاری نکرده‌ایم.
مرتضوی با تاکید بر ضرورت ایجاد یک رویه حقوقی بین زارعان و واحدهای صنعتی، پرسید: چرا صنایع نباید با گوجه‌کاران به صورت سلف قرارداد ببندند تا سود هر دو طرف حفظ شود و کشاورزان ضربه نبینند؟
رییس کانون انجمن‌های صنایع غذایی با اشاره به تولید بیش از 200 هزار تن سیب در شهر دماوند گفت: چه اتفاقی می‌افتد که سیب از باغداران دماوند کیلویی 500 تومان خریده می‌شود و در تهران کیلویی 3000 تومان به دست مصرف‌کننده می‌رسد؟ آن هم در حالی که فاصله تهران با دماوند، تنها 20 کیلومتر است.
به اعتقاد مرتضوی، دلیل این اتفاق، نبود نظام درست ذخیره‌سازی و توزیع در کشور است؛ در حالی که می‌توان سیب را به صورت بسته‌بندی و با قیمت بسیار پایین‌تر به دست مصرف‌کننده رساند.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان تهران گفت: صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی تامین کننده امنیت غذایی در کشور است.
ˈهادی طهرانی پورˈ در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی سبب استفاده مطلوب از منابع موجود شده و کارآیی و راندمان منابع به نحو قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
وی گفت: با فرآوری محصولات کشاورزی از ضایعات این محصولات جلوگیری شده و بهترین و باکیفیت ترین محصولات را به موقع در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهد.
طهرانی پور افزود: استفاده از فنآوری های نوین در کشاورزی سبب افزایش تولید در واحد سطح و افزایش کیفی تولید به دلیل تامین نیازهای مختلف محصول از طریق سیستم های نوین می شود.
وی با بیان این که اکنون 40 درصد کشاورزی تهران مجهز به فنآوری های نوین است، گفت: امید است با اقدامات انجام شده، این میزان تا پایان سال جاری به بیش از 50 درصد برسد.
امروزه فناوری اطلاعات به عنوان بستری مطمئن وغیر قابل انکار برای گسترش کشاورزی دقیق به شمارمی آید که در کشاورزی ایران کاربرد قابل توجهی نداشته است.
مدیرکل سازمان جهاد کشاورزی استان تهران صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی را نیاز اساسی برای توسعه این بخش دانست و گفت: ما باید با توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی محصولات کشاورزی را با بهترین کیفیت و به موقع در اختیار مصرف کنندگان قرار دهیم.
ˈسیدمحمد موسویˈ یکی از نیازهای اساسی صنایع تبدیلی را ایجاد زیر ساخت های لازم برای این کار ذکر کرد و افزود: ایجاد و توسعه سردخانه ها از جمله زیرساخت مورد نیاز بخش صنایع تبدیلی و تکمیلی است.
وی گفت: با اقدامات انجام شده، ظرفیت سردخانه های استان را که 32 هزار و 800تن بود، به 70 هزار و 800 تن افزایش داده ایم.
موسوی افزود: کل ظرفیت سردخانه های استان تهران 76 هزار و 500 تن بود که 70 هزار و 500 تن آن در دولت دهم محقق شده است.
وی ظرفیت صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی استان تهران را افزون بر یک میلیون و 38 هزار هکتار ذکر کرد و گفت: 397 هزارهکتار آن در دولت دهم محقق شده است.
به اعتقاد کارشناسان بخش کشاورزی، کشاورزی ایران ظرفیت تغذیه سه برابر جمعیت کنونی را دارد، تنها با برنامه ریزی دقیق و استفاده از فنآوری های نوین این امر محقق خواهد شد.
معاون امور تولیدات دامی نیز با بیان اینکه کشاورزی کشور ظرفیت تغذیه دست کم سه برابر جمعیت کنونی، توسعه صادرات و ارزآوری بیشتر را دارد، گفت: امروزه خودکفایی در زمینه مواد پروتئینی حیوانی، مدیون تلاش و زحمات بیش از سه میلیون بهره‌بردار و تولید کننده‌ای است که بیش از 12 میلیون تن محصولات دامی را تولید می کنند.
ˈسعدالله عباسیˈ افزود: بر اساس اصل سوم قانون اساسی، دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است تمام امکانات خود را برای پی ریزی اقتصاد صحیح و عادلانه بر طبق ضوابط اسلامی برای ایجاد برنامه های رفع فقر و محرومیت بکار گیرد.
همچنین اصل چهل و سوم قانون اساسی تاکید دارد اقتصاد کشور بر مبنای تامین نیازهای اساسی مردم و تامین شرایط و امکانات کار استوار است که با استفاده از علوم - فنون و افزایش تولیدات کشاورزی و صنعت، کشور را به مرحله خودکفائی برساند.
برای رسیدن به این اهداف باید از تمام توانایی ها و ظرفیت های اقتصادی کشور در بخش های مختلف از جمله، بخش کشاورزی استفاده کنند تا رشد و پیشرفت متوازن، مستمر و پرشتاب در اقتصاد کشور تحقق یابد.
یک کارشناس ارشد اقتصادی نیز اظهار کرد: صنایع تبدیلی یکی از زمینه های مناسب و مساعدی است که می تواند باعث افزایش در تولید و ایجاد زمینه های رشد اشتغال در سطح جامعه باشد.
کامران رضایی گفت: با توسعه صنایع تبدیلی، علاوه بر جلوگیری از بروز ضایعات صنعتی ارزش افزوده در تولید ایجاد می شود. در هر بخش از تولید ضایعاتی وجود دارد که با استفاده از روش های نوین، می توان آن را در چرخه تولید دوباره بازآفرینی کرد.
انتظار می رود دولت با حمایت های بیشتر از بخش کشاورزی و بدنبال آن صنایع تبدیلی این بخش، در راه توسعه و رونق کشاورزی کشور گام بردارد.
ایرنا