جایگاه تولید و مصرف شیر در آذربایجان‌شرقی

تولید شیر و فرآورده‌های آن از دیرباز مورد توجه بشر بوده است به‌طوری‌که علاقه انسان به استفاده از پروبیوتیک‌ها(محصولات تخمیری) برای حصول سلامتی به سال ۱۹۰۸ برمی‌گردد.

شیر تازه به علت داشتن املاح ضروری مورد نیاز بدن نظیر کلسیم، فسفر و نیز ویتامین‌های موردنیاز بدن در دوران کودکی و رشد و بلوغ یکی از نوشیدنی‌های بی‌نظیری است که در خلقت موجود است.

از عمده شیرهای مصرفی در صنعت لبنیات می‌توان به شیر گاو اشاره کرد که با پیشرفت تکنولوژی صنعت دامپروری دستخوش تغییرات کلی در صنعت شیر شده است.

این نوع شیر نسبت به بقیه شیرهای موجود، چربی ایده‌آل ( ۳/۵ – ۳درصد ) پروتئین فراوان ( ۳/۲ – ۳درصد ) ماده خشک مناسب (حداقل ۸) و حداقل میکروارگانیسم‌های مضر برای بدن دارد که در شرایط فرآوری صحیح و سیستم پاستوریزه و استرلیزه می‌توان ماندگاری آن را در شرایط بسته‌بندی مناسب استریل حتی تا ۶ ماه هم تضمین کرد.

آذربایجان‌شرقی در تولید شیر رتبه‌ی چهارم کشوری را دارد

«مسعود محمدیان»، رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با اشاره به سرانه‌ی مصرف شیر در استان گفت: سرانه‌ی مصرف شیر استان 130 کیلوگرم است و مصرف شیر در استان به علت افزایش قیمت قدرت خرید مردم را کاهش داده است.

وی با بیان این‌که ریسک تولید در بخش کشاورزی را زیاد است، افزود: بیماری‌ها، آفت‌ها، شرایط اقلیمی و حوادث غیرمترقبه از جمله خشکسالی و سرمازدگی از عوامل افزایش ریسک تولید در بخش کشاورزی هستند.

رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با اشاره به عدم توان بازپرداخت تسهیلات بانکی توسط دامداران ادامه داد: هرچند قانون هدفمند کردن یارانه‌ها به همت مسوولان و همکاری تولیدکنندگان با کمترین چالش در حال اجراست، اما به انتظارات به‌حق بخش تولید باید پاسخ داد.

محمدیان افزود: افزایش بهره‌وری واحد‌های تولیدی با توجه به اهداف طرح تحول اقتصادی، اصلاح و روان‌سازی ساختار خدمت‌رسانی به مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، همکاری در فراهم‌ کردن بستر مناسب برای استفاده بهتر از امکانات موجود، توسعه‌ی زمینه‌ی صادرات و بهبود وضعیت بازار، تقویت تشکل‌ها و افزایش همکاری مسوولان در صنعت شیر و فرآورده‌های لبنی را می‌توان از مهم‌ترین برنامه‌های سازمان در سال «حماسه‌ی اقتصادی» قلمداد کرد.

وی یادآور شد: پایین بودن قیمت تمام شده شیر، افزایش قیمت نهاده‌ها، سرانه‌ی پایین مصرف شیر و دیگر فرآورده‌های لبنی از مشکلات تولیدکنندگان شیر است.

رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با اشاره به مشکلات تولید علوفه به علت کمبود منابع آبی گفت: هم‌اکنون 70 درصد شیر استان در دامداری‌های سنتی تولید می‌شود و واحد‌های صنعتی استان انگشت شمارند که رویکرد این سازمان صنعتی شدن واحد‌های دامی است.

به گزارش ایسنا، «غفور عبداللّهی»، معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی به ایسنا گفت: سالانه 744 هزار تن شیر از گاوهای اصیل، دورگ و بومی در استان استحصال می‌شود.

وی افزود: مقدار شیر تولیدی از گاوهای اصیل، دورگ و بومی در استان به‌ترتیب 130، 570 و 44 هزار تن برآورد شده است.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با معرفی شهرستان‌های برتر در تولید شیر از گاو اصیل گفت: دامداران تبریز، آذرشهر و اُسکو با داشتن جمعیت مناسب گاو اصیل هر سال تولیدکننده‌ی 34، 24 و 12 هزار تن شیر از این نژاد هستند.

عبداللهی ادامه داد: سراب، مراغه و مَلکان به‌ترتیب با تولید 113، 47 و 37 هزار تن بیشترین سهم را در تولید شیر از گاوهای آمیخته یا دورگ در استان دارند.

وی یادآور شد: میانه، مراغه و اَهر به‌ترتیب با تولید 6400، 5900 و 5300 تن شیر از گاو بومی از شهرستان‌های برتر است.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با بیان برنامه‌های در نظر گرفته برای امسال ادامه داد: افزایش تولید شیر از گاو بومی و کاهش شمار گاو بومی و تبدیل آن به گاو آمیخته از مهم‌ترین برنامه‌های مدیریت بهبود تولیدات دامی در «حماسه‌ی اقتصادی» است.

به گزارش ایسنا، «رضا ثقلینی»، قائم‌مقام معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی به ایسنا گفت: کارشناسان طی برنامه‌ریزی‌ها تولید 35 هزار تن شیر گوسفند را در سال «حماسه‌ی اقتصادی» دور از انتظار نمی‌دانند.

به‌گفته‌ی وی، سه میلیون 360 هزار راس گوسفند در استان برآورد شده است.

قائم‌مقام معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی ادامه داد: دامداران شهرستان اهر با تولید 4000 تن بیشترین تولید شیر گوسفند در آذربایجان‌شرقی را دارند.

«ثقلینی» با معرفی دیگر شهرستان‌های توانمند در تولید شیر گوسفند افزود: شهرستان‌های میانه، سراب، خداآفرین و تبریز نیز با تولید سالانه به ترتیب 3، 2.8 ، 2.5 و 2000 تن از شهرستان‌های توانمند در تولید شیر این دام سبک محسوب می‌شوند.

وی یادآور شد: طبق سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی برای حفظ مراتع سعی بر کاهش دام سبک است.

قائم‌مقام معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی گفت: تبدیل گاوهای بومی و آمیخته(دو رگ)، افزایش دامداری‌های صنعتی، افزایش گاوهای شیری و افزایش بُز اصیل شیری سرلوحه‌ی برنامه‌های کارشناسان سازمان در سال «حماسه‌ی اقتصادی» است.

براساس این گزارش، «سعید رادمند»، کارشناس مسوول دام سنگین سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی به ایسنا گفت: اصلاح نژاد گاومیش‌های بومی با بهره‌گیری از اسپرم گاومیش ایتالیایی را باید از مهم‌ترین برنامه‌های مدیریت بهبود تولیدات دامی سازمان در «حماسه‌ی اقتصادی» قلمداد کنیم.

وی افزود: جمعیت گاومیش در استان 98 هزار راس برآورد شده است.

کارشناس مسوول دام سنگین سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی گفت: پارسال 60 هزار تن شیر گاومیش در استان تولید شده بود و سعی بر آن داریم تا با افزایش 2000 تنی در پایان سال، شاهد استحصال 62 هزار تن شیر از این دام سنگین باشیم.

رادمند با معرفی شهرستان‌های برتر تولیدکننده‌ی شیر گاومیش در استان ادامه داد: بیشترین تولید شیر گاومیش در مراغه، میانه و سراب به‌ترتیب با تولید 9000، 8600 و 5800 تن در استان انجام می‌شود.

وی یادآور شد: شیر گاومیش ایتالیایی، چربی زیادی دارد و می‌تواند به‌عنوان یکی از امتیازات این نژاد از گاومیش تلقّی شد.

به گزارش ایسنا، «احد آذری»، کارشناس مسوول دام سبک سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی در گفتگو با خبرنگار ایسنا یادآور شد: دامداران استان سالانه ۸۹۰۰ تن شیر بُز تولید می‌کنند.

وی افزود: ۶۴۹ هزار و ۳۹۰ راس بُز در استان وجود دارد که شهرستان میانه با ۹۰ هزار راس، بیشترین تعداد بُز در استان را دارد.

کارشناس مسوول دام سبک سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با معرفی شهرستان‌های توانمند در تولید شیر بُز ادامه داد: دامداران شهرستان‌های اهر، سراب، تبریز و مراغه به‌ترتیب با ۷۱۳۰۰، ۶۶۰۰۰، ۵۳۰۰۰ و ۴۹۰۰۰ راس بُز از پرورش‌دهندگان و تولیدکنندگان بُز در آذربایجان‌شرقی مطرح هستند.

آذری از واردات نژاد شیری بُز خبرداد و یادآور شد: واردات نژاد شیری بُز از آمریکا و اروپا و به‌نوعی جایگزینی بُزهای صنعتی به جای بُزهای بومی و سنّتی و کاهش جمعیت بُزهای بومی از برنامه‌های سازمان و مدیریت دام استان است.

وی خاطرنشان کرد: این واردات سبب افزایش ۷ درصدی جمعیت دامی بُز در آذربایجان‌شرقی می‌شود.

بر اساس این گزارش، تولید شیر از دام‌های سبک و سنگین را می‌توان ارایه‌های ارزآوری به کشور قلمداد کرد و بدیهی است در این میان با برقرار کردن ارتباطی مستحکم با دامداران و برطرف کردن مشکلات پیرامون فعالیت این قشر از زحمتکشان در ارزآوری و فروش بهینه تولیدات آنها تاثیرگذار بود.

گزارش: امیر مسعود طایفه سلطانخانی

(یکشنبه ۳ آذر ۱۳۹۲) ۰۹:۱۷