محمد لاهوتی به آسیب‌شناسی وضعیت صادرات غیر نفتی ایران پرداخت و خاطرنشان کرد: آمارهای گمرک حاکی از کاهش صادرات طی سال گذشته است و میانگین قیمت کالای صادراتی ایران بر اساس هر تن حدود 420 دلار در سال 91 به 390 دلار در هرتن در سال 92 بیانگر کاهش صادرات کالا با ارزش افزوده بالاتر بوده است.
نایب رئیس کنفدراسیون صادرات با اشاره به آمار صادرات در سال 92 گفت: میزان صادرات مواد پتروشیمی و میعانات گازی حدود 50.5 درصد و 49.5 درصد سایر کالاهای صنعتی، کشاورزی و غیره را در بر می‌گیرد که با توجه به آمارها بیشتر کالاها به‌صورت خام و یا نیمه ساخته صادر شده است که متاسفانه با اسناد بالادستی و هدف‌گذاری بسیار فاصله دارد.
وی بر این نکته تاکید کرد که باید مشکلات صادرات کالای ساخته شده با ارزش افزوده برطرف شود و این موضوع بستر سازی مناسب از سوی دولت را می‌طلبد.
به گفته لاهوتی طی دو ساله گذشته بعضا با اعلام ممنوعیت صادرات و یا وضع عوارض به مقابله با این موضوع پرداخته شده که تنها درامد دولت را بیشتر می‌کند.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران گقت: در صورت جدیت دولتمردان مبنی بر ایجاد ارزش افزوده بیشتر در کالاهای صادراتی باید به صورت مجزا برای هر رشته صادراتی برنامه ریزی کرد.
لاهوتی گفت: اگر چه رشد سه برابری نرخ دلار در سال 91 که ماحصل پایین نگه داشته شدن دستوری نرخ ارز طی 6 سال قبل از آن بود، اما اگر این اتفاق در هر کجای دنیا رخ می دهد، علی رغم آثار سوء می‌توانست سبب افزایش چشمگیر صادرات غیرنفتی شود ولی متأسفانه به‌دلیل تصمیمات شتابزده و غیر کارشناسی این موقعیت را نیز از دست دادیم و نه تنها افزایش صادرات نداشتیم، بلکه با کاهش نیز روبه‌رو بوده‌ایم.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران با انتقاد از اینکه تحریم بحث امروز و دیروز نیست و 30 سال است که ما با تحریم مواجه‌ایم، افزود: حتی مبادلات بانکی و قانون داموتو نیز از 20 سال پیش وجود داشته و تنها از 2 سال پیش تحریم‌ها شدت گرفته است و دلیل کاهش صادرات و یا عدم افزایش آن را نمی‌توان تنها به تحریم‌ها ربط داد، بلکه آن چیزی که سبب کاهش صادرات شد خود تحریمی‌ها و تصمیم‌گیری خلق‌الساعه و بخشنامه‌های یک شبه بود که 52 قلم کالای صادراتی ممنوع اعلام شد.
دریافت عوارض از کالاهای صادراتی بر خلاف قانون برنامه پنجم توسعه
نایب رییس کنفدراسیون صادرات ایران، دریافت عوارض از کالاهای صادراتی را برخلاف قانون برنامه پنجم توسعه دانست و افزود: ما با ایجاد ممنوعیت تنها فرصت را از دست دادیم و نتیجه آن آمار و ارقامی است که الان گمرک به ما اعلام می‌کند.
نایب رییس اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان سالامبور و چرم ایران گفت: به عنوان مثال در محصولات چرمی به‌دلیل عدم تقاضای داخلی به‌میزان تولید نهایی، محصولات چرمی کل پوست خام که در کشور وجود ندارد و همچنین عدم امکان فرآوری محصول تا مرحله نهایی و مشکلات ساختاری سبب شده تا در بازارهای صادراتی تقاضایی برای کالای تمام شده ایرانی وجود نداشته و صادرات به‌صورت نیمه ساخته صادر می‌شود.
کاهش 30 درصدی صادرات ماحصل دریافت عوارض
وی با انتقاد از عملکرد وزارت صنعت گفت: از آن طرف وزارت صنعت به جای آسیب شناسی و رفع موانع برای ایجاد تولید با کیفیت و قابل ارایه در بازارهای صادراتی تنها با ابزار عوارض برای صادرات این محصول به دنبال افزایش کالای صادراتی با ارزش افزوده بیشتر شده که نتیجه آن کاهش 30 درصدی آمار صادرات و خارج شدن مبلغ هنگفتی از این صنعت تحت عنوان عوارض شده است.
بازار صادراتمان را به 5 کشور محدود کرده‌ایم
لاهوتی محدود کردن بازار صادراتی به چند کشور را یکی دیگر از مشکلات صادرات برشمرد و گفت: ما در صادرات بیشتر خود را به 5 کشور چین، عراق، امارات، هند و افغانستان محدود کرده‌ایم، در صورتی که عدم حضور کالاهای ایرانی در بازارهای مختلف می‌تواند تهدیدی برای صادرات باشد.
جای خالی رایزنان بازرگانی ایرانی در بازارهای مهم دنیا
وی اعزام رایزنان بارگانی خبره و کارشناس در بازارهای گوناگون را یکی از راه حل‌ها برای گشایش صادرات عنوان کرد و گفت: ما یا رایزن بازرگانی فعال در نقاط مهم دنیا مانند کشورهای اروپایی و آمریکای لاتین نداریم و از بازارهایشان فاصله گرفته‌ایم، یا به دلیل عدم اعزام رایزن‌های اقتصادی مجرب و کاردان نتوانسته‌ایم به بازارهای جدید دست پیدا کنیم.
به اعتقاد وی، کیفیت و قیمت مناسب لازمه ورود به بازارهای جهانی است و استفاده از صنعت برند برای ماندگاری و حفظ بازار بسیار موثر خواهد بود.
لاهوتی گفت: اگر ابلاغیه اقتصاد مقاومتی را نگاه کنیم هر جا سخن از تولید به میان آمده بلافاصله صادرات مطرح شده است و وقتی تولید صادرات محور شد دیگر بازار چند ده میلیونی داخل را شامل نمی‌شود و بازارهای بزرگ با مصرف کنندگان میلیاردی سبب تولید با تمام ظرفیت و کاهش قیمت کالاهای تولیدی خواهد شد، ولی با توجه به قوانین کارامد خصوصاً اسناد بالادستی متأسفانه در اجرا که می‌رسیم یا آن را اجرا نمی‌کنیم، یا سلیقه‌ای برخورد می‌کنیم که نتیجه اش شرایط اقتصادی کنونی است.
نایب رئیس کنفدراسیون صادرات ایران گفت: حدودا 200 میلیارد دلار کل گردش مالی تجارت خارجی کشور است که در مقایسه با کشورهای منطقه رقمی بسیار کوچک است و چنانچه به‌دنبال دستیابی به جایگاه اول منطقه هستیم، باید گردش اقتصاد کشور را به چندین برابر برسانیم، تا بتوانیم در شرایط اقتصادی جهانی موثر باشیم.
فارس