در کنار مجوز وزارت بهداشت برای سلامت اقلام، طرح شبنم ( شبکه بازرسی و نظارت مردمی ) در راستای اصل یکصد و سی هشتم قانون اساسی به منظور مبارزه با ورود کالای غیر مجاز به بازار داخلی،جلوگیری از افزایش ثروت نامشروع و رانت خواری و قاچاق کالا در دستور کار وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار گرفته است.
اجرای چنین طرحی درشرایطی که سیل عظیم کالاهای قاچاق به صورت غیرقانونی وارد کشورمی شود، بسیارضروری واین مساله به نفع خریداران و فروشندگان کالاهای اصل و شرکتی است.
قبل از اجرای طرح شبنم، قوانین مصوبی در کشور وجود داشت که طبق آنها اختیار کنترل، ارزیابی و تایید سلامت کالا واقلام (کالاهای سلامت محوراعم از آرایشی، بهداشتی، خوراکی، آشامیدنی، دارو و تجهیزات پزشکی ) را پیش ازاین که وارد بازار شوند،به وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی می داد که البته همچنان این قوانین بر جای خود باقی هستند.
وزارت بهداشت و وزارت صنعت در این زمینه با مشکلاتی مواجه شدند تا اینکه مسوولان سازمان غذا و دارو با مسوولات وزارت صنعت، معدن و تجارت برای حل این مشکل وارد مذاکره شدند مبنی بر اینکه تا محصولات آرایشی و بهداشتی دارای برچسب سلامت وزارت بهداشت نشوند نباید مشمول دریافت برچسب شبنم شود.
به همین منظور در سوم خردادماه 91 تفاهمنامه ای بین این دو دستگاه به امضا رسید.
براساس این گزارش، به گفته برخی از مسوولان سازمان غذا و دارو ، تعهدات وزارت صنعت در این زمینه تحقق نیافت وبرخی محصولات آرایشی وبهداشتی با داشتن برچسب سلامت کالا از بازار به دلیل نداشت کد شبنم جمع آوری شدند.
ˈعبدالعظیم بهفرˈ مدیرکل فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو در این زمینه می گوید: باتوجه به توافقات انجام شده با وزارت صنعت، قرار بود تا این وزارتخانه تایید سلامت کالا را به وزارت بهداشت واگذار کند بر این اساس با دریافت یکسری کدهای شبنم، این کدها بر روی برچسب کنترل اصالت و سلامت کالا باید وارد می شد.
وی با بیان اینکه این کد 16 رقمی است، می گوید: با رونمایی سامانه پایش غذا و محصولات آرایشی و بهداشتی تمام کدهای شبنم وزارت صنعت بر روی برچسب های اصالت و سلامت کالا درج شده و اطلاعات لازم در زمینه اقدامات صورت گرفته در اختیار وزارت صنعت قرار می گرفت.
بهفر اضافه می کند: بر این اساس برچسب الکترونیکی کنترل اصالت و سلامت کالا دارای یک کد دو بعدی و یک کد 16 رقمی مخصوص مصرف کننده است.
مدیرکل فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو می گوید: براساس این کدها مصرف کننده می تواند از سلامت و اصالت کالا مطمئن شود.
بهفر با بیان اینکه طبق قانون وزارت بهداشت متولی الصاق سلامت کالاها بخصوص کالاهای سلامت محور است، می گوید: الصاق برچسب شبنم درکالاهای سلامت محور به لحاظ سلامت مورد تایید وزارت بهداشت نیست.
بهفر اضافه می کند: با وجود این توافقات برخی از محصولات آرایشی و بهداشتی با داشتن برچسب اصالت و سلامت کالا از سطح عرضه جمع آوری شد.
وی ادامه می دهد: براین اساس برچسب اصالت وسلامت وزارت بهداشت با امضای تفاهمنامه مشترک بین وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی و وزارت صنعت، معدن و تجارت جایگزین برچسب شبنم (سامانه شبکه نظارت مردمی) می شد اما این وزارتخانه در اجرای تعهدات خود کوتاهی کرده است.
بهفر با بیان اینکه بازرسی و الصاق برچسب سلامت کالا در انبار به پایان رسیده است، می گوید: الصاق این برچسب ونظارت در سطح عرضه نیز آغاز شده اما به دلیل جمع آوری برخی از اقلام آرایشی و بهداشتی از سطح عرضه این مرحله در حال حاضر به صورت موقت، متوقف شد.
بهفر با اشاره به امضای تفاهم نامه ای بین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ستاد مبارزه با قاچاق کالا وارز و وزارت صنعت، معدن وتجارت برای اجرای هر چه بهتر طرح برچسب کنترل اصالت وسلامت محصولات آرایشی و بهداشتی، افزود: این تفاهمنامه در مورد فرآورده های سلامت محور از جمله داروها ، مکمل ها، اقلام آرایشی و بهداشتی، تجهیزات پزشکی، فرآورده های خوراکی و آشامیدنی به امضا رسید.
وی ادامه داد: طرح شبنم نیز از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بر روی کالاها درج می شد که با امضای این تفاهمنامه قرار شد تا متولی کنترل اصالت و سلامت کالاها ، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باشد.
بهفر اضافه می کند:تقلبی بودن محصولات سلامت محور غیرازاینکه اقتصاد را مختل می‌کند، تندرستی مردم را نیز تحت الشعاع قرار می دهد.
مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآورده های آرایشی وبهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می گوید: مجوز ترخیص اقلام آرایشی بهداشتی بدون الصاق برچسب کنترل اصالت و سلامت کالا صادر نمی شود.
بهفر می افزاید: بازرسان وزارت بهداشت به انبارشرکتهای آرایشی و بهداشتی مراجعه کرده و الصاق برچسب اصالت و سلامت کالاها را بررسی و گوشزد می کنند.
بهفر تاکید می کند: در ابلاغیه ای به شرکت های واردکننده مواد و فرآورده های آرایشی و بهداشتی مقرر شد با توجه به مصوبات ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و تصمیمات کارگروه پیشگیری و مبارزه با قاچاق اقلام آرایشی و بهداشتی، باید برچسب کنترل اصالت و سلامت دارو بر روی فرآورده ها نصب شود.
وی اضافه می کند: از 15 اردیبهشت 91،مجوز ترخیص بهداشتی تمامی مواد و فرآورده های آرایشی و بهداشتی وارداتی پس از مراحل اداری و اجرایی تهیه و الصاق برچسب اصالت و سلامت از شرکت های مجری مجاز، صادر خواهد شد.
بهفر می گوید: از تاریخ اعلام شده ، تحت هیچ شرایطی برای هیچ یک از مواد و فرآورده های بهداشتی وارداتی بدون ارایه مستندات مربوط به الصاق برچسب کنترل اصالت و سلامت، مجوز ترخیص بهداشتی صادر نخواهد شد.
بهفر با بیان اینکه معیار تشخیص سلامت کالای مورد تایید وزارت بهداشت برچسب های سلامت کالا است، می گوید: در حال حاضر متاسفانه اقلام آرایشی و بهداشتی با دارا بودن برچسب شبنم و بدون داشتن برچسب سلامت کالا وارد بازار می شوند در حالی که این کالاها باید ابتدا دارای برچسب سلامت باشند و بعد با الصاق برچسب شبنم وارد بازار شوند.
مدیرکل فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو می گوید : سیستم الکترونیکی برچسب اصالت وسلامت کالا، ایران را به قدرتمندترین کشورها در پایش محصولات آرایشی و بهداشتی مبدل می کند.
وی با بیان اینکه در دنیا دونوع سیستم پایش قبل از ورود به بازارو سطح عرضه وجود دارد،می افزاید:هم اکنون باراه اندازی سیستم الکترونیکی پایش محصولات آرایشی و بهداشتی در قالب برچسب های اصالت و سلامت کالا، سطح عرضه مورد توجه است.
وی می گوید: سایر برچسب هایی که دستگاه ها برروی کالاها درج می کنند به معنای سلامت کالا نیست و وزارت بهداشت برچسب شبنم را قبل از تایید سلامت کالا، تایید نمی کند.
بهفر از مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت خواست تا به تعهدات مندرج خود در تفاهمنامه سوم خردادماه مبنی بر الصاق برچسب سلامت کالا بر روی کالا ها عمل کند.
براساس این گزارش، به نظر می رسد برخی از فروشندگان اقلام آرایشی و بهداشتی نیز در نوعی بلاتکلیفی به سر می برند.
ˈمرتضی.اˈ از فروشندگان اقلام آرایشی و بهداشتی در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید: مسوولان وزارت بهداشت اعلام کرده اند که هیچ یک از اقلام آرایشی بدون داشتن برچسب سلامت از انبارها ترخیص نمی شوند براین اساس اقلام انبار ما نیز بعد از اینکه برچسب سلامت را اخذ کرده وارد بازار شد.
وی می افزاید: این در حالی است که وزارت صنعت نیز می گوید هیچ اقلامی بدون داشتن برچسب شبنم نمی تواند وارد بازار شود بر این اساس حدود دو هفته گذشته مسوولان این وزارتخانه اقلام آرایشی و بهداشتی ما را به دلیل نداشتن کد شبنم جمع آوری کردند.
ˈنیما. خˈ یکی دیگر از فروشندگان اقلام آرایشی و بهداشتی نیز در گفت و گو با ایرنا از این بلاتکلیفی گله مند است،می گوید:به نظرمی رسد مسوولان با یکدیگرهماهنگ نیستند و اختلاف نظر دارند و در این بین ما فروشندگان دچار آسیب می شویم.
ˈغلامرضا نوری زادهˈ مدیر پروژه طرح شبنم (شبکه بازرسی و نظارت مردمی) نیز در این باره در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید: بر اساس مصوبه هیات وزیران تمام کالاهایی که به سطح بازار وارد می شوند در زمان ثبت سفارش برای اطمینان از قاچاق نبودن باید کد رهگیری شبنم را دریافت کنند.
وی می افزاید: ارایه کدهای رهگیری شبنم در مراحل مختلف در مورد تمام کالاها انجام شد.
نوری زاده اضافه می کند: چند ماه گذشته تفاهم نامه ای با مسوولان وزارت بهداشت امضا کردیم و جلسات هماهنگی نیز با ستاد قاچاق کالا و ارز نیز داشتیم، براین اساس مقرر شد تا تعدادی از کدهای رهگیری شبنم در اختیار مسوولان وزارت بهداشت قرار گیرد که براساس توافقات انجام شده 100 میلیون کد شبنم غیر فعال در اختیار آن ها قرار گرفت.
مدیر پروژه طرح شبنم (شبکه بازرسی و نظارت مردمی) در ادامه می گوید: این توافق به این منظور انجام شد تا علاوه بر اطمینان از سلامت کالا، از قاچاق نبودن کالا نیز اطمینان داشته باشیم و مردم در این میان سردرگم نباشند.
نوری زاده اضافه می کند: قرار شد تا از کدهای رهگیری شبنم در برچسب های کالاهای سلامت محور نیز استفاده شود.
وی تصریح می کند: این در حالی است که این کدها در اقلام نصب نشده است و ما نیز برحسب وظیفه قانونی خود موظف به اعمال قانون مبنی بر الصاق کد رهگیری شبنم هستیم.
وی اضافه می کند: نصب آرم استاندارد بر روی کالاها به مردم برای قاچاق نبودن کالا اطمینان خاطر می دهد، بنابراین باید یک واحد یکپارچه پاسخگوی مردم باشد.
نوری زاده می گوید: به درخواست معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت، کدهای رهگیری شبنم در اختیار آن ها قرار گرفت.
وی در پاسخ به این سووال که این کدها با رونمایی از سامانه پایش غذا و محصولات آرایشی و بهداشتی درج می شود، می گوید: باید سازمان غذا و دارو زودتر از این نسبت به درج این کد بر روی اقلام و اعلام اطلاعات آن به وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام می کرد.
نوری زاده اضافه می کند: آن دسته از فروشندگانی که در این زمینه با مشکل مواجه شده اند می توانند با شماره 88290500 تماس بگیرند.
ایرنا