اتاق بازرگانی تهران در جدیدترین گزارش خود به بررسی روند تجارت مشترک ایران و اروپا در طول ۱۰ سال گذشته پرداخته و براوردها نشان میدهد که در سالهای اخیر میزان تجارت مشترک میان دو طرف به شدت کاهش یافته است.
بر اساس آمارهای رسمی، در سال ۲۰۱۱ میزات تجارت مشترک ایران و اروپا، ۲۷ میلیارد یورو بوده که از این عدد حدود ۱۷ میلیارد یورو مربوط به صادرات ایران و حدود ۱۰ میلیارد یورو نیز به واردات از کشورهای اروپایی اختصاص داشته است. به این ترتیب تراز تجاری ایران با اروپا مثبت هفت میلیارد یورو بوده است.
از سال ۲۰۱۲ اما این آمار کاهشی شده و در سالهای اخیر به پایینترین سطح خود رسیده است. میزان کل تجارت میان دو طرف در سال ۲۰۱۲ به حدود ۱۳ میلیارد یورو رسیده و پس از آن در کاهشی جدی در سال ۲۰۱۳ به عدد شش میلیارد یورو رسیده است.
در سالهای بعد این عدد بار دیگر رشد کرده و پیش بازگشت تحریمهای آمریکا، در سال ۲۰۱۷ بار دیگر از مرز ۲۰ میلیارد یورو گذشته است. با این وجود در دو سال گذشته این عدد به شدت کاهش یافته و در سال ۲۰۲۰ که البته شیوع کرونا را نیز بر داشته به عدد بسیار پایین ۴.۴ میلیارد یورو رسیده است.
پس از سال ۲۰۱۱، تراز تجاری ایران با اروپا هرگز مثبت نشده و تنها در سال ۲۰۱۷، به عدد صفر نزدیک شده است. در سال ۲۰۲۰ نیز تراز تجاری منفی سه میلیارد یورو بوده است.
در حوزه صادرات، بالاترین عدد پس از ۲۰۱۱ به سال ۲۰۱۷ باز میگردد که در آن ایران حدودا ۱۰ میلیارد یورو به اروپا صادارت داشته است. این عدد در سال گذشته میلادی حتی به یک میلیارد یورو نیز نرسیده است.
در حوزه واردات نیز با حدود ۱۰.۵ میلیارد یورو سال ۲۰۱۷ رکورددار بوده و در سال ۲۰۲۰، میزان کل واردات از اروپا به کمتر از چهار میلیارد یورو رسیده است.
در طول یک دهه گذشته میان مقاصد صادراتی ایران در اروپا نیز تغییرات جدی به وجود آمده است. در سال ۲۰۱۱، ایتالیا، اسپانیا، یونان، فرانسه و هلند اصلیترین واردکنندگان کالا از ایران بودهاند اما در سال ۲۰۲۰ به ترتیب آلمان، هلند، ایتالیا و اسپانیا اصلیترین واردکنندگان کالا از ایران بودهاند.
در حوزه واردات اما تغییرات کمتر بوده است. در سال ۲۰۱۱، ایران بیشترین واردات خود را به ترتیب از آلمان، ایتالیا، فرانسه و سوئد داشته و پس از ۱۰ سال همچنان آلمان و ایتالیا بیشترین صادرات را به ایران داشتهاند و تنها هلند، جایگاه سوم را از فرانسه گرفته است.