محمد لاهوتی در مورد وضعیت تجاری ایران با کشورهای آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی با توجه به روابط سیاسی مناسب با این کشورها٬ اظهار کرد: روابط سیاسی مناسب به تنهایی نمی‌تواند تعیین کننده باشد؛ همانطور که ایران با روسیه نیز روابط سیاسی مناسبی دارد٬، اما در آمارهای تجاری٬، حجم تجارت دوجانبه میان دو کشور از سطح مناسبی برخوردار نیست.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران افزود: این موضوع در مورد کشورهای آمریکای جنوبی و مرکزی نیز صادق است و بر اساس آن٬ موضوعاتی مانند حمل و نقل، سبد صادراتی ایران به این کشورها، کالاهای مورد نیاز آنها و مشکلات ناشی از تحریم٬ شرایط نامناسبی را برای روابط تجاری با این کشورها رقم زده است.
وی تصریح کرد: نکته حائز اهمیت دیگری که باید به آن توجه داشت آن است که حتما شرایط صادرات به کشوری که ظرف ۵ روز می‌تواند کالای صادراتی ایران را در اختیار داشته باشد٬ با کشوری که کالای صادراتی ایران را بعد از طی مسافت زیاد و پس از ۲ تا ۳ ماه از خروج کالا از بنادر ایران دریافت می‌کند، متفاوت است و بنابراین تمامی این عوامل را باید در روابط خارجی با کشورها موثر دانست.
به گفته لاهوتی، محدود شدن صادرات ایران به پنج کشور هدف صادراتی که در یک دهه گذشته نیز ادامه داشته ٬به دلیل مسائل مذکور و تحریم‌های بین المللی است؛ این در حالی است که شرایط تجاری مناسبی که هم اکنون میان ایران و کشورهای همسایه وجود دارد، باعث شده که صادرات ایران به این کشورها، محدود شده و تنوع بازار چندانی در تجارت خارجی ایران به چشم نخورد.
وی اظهار داشت: البته تلاش سازمان توسعه تجارت ایران٬، تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی است که امیدواریم با به نتیجه رسیدن مذاکرات احیای برجام٬ بتوانیم شاهد تنوع بخشی به مقاصد صادراتی ایران باشیم.
رییس کنفدراسیون صادرات ایران با اشاره به وضعیت تجارت کشورمان با کشورهای حوزه خلیج فارس بیان کرد: تجارت میان ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس از زمان‌های گذشته وجود داشته و امارات مهمترین بازار تجاری ایران به شمار می‌آید٬ به خصوص اینکه این کشور به عنوان هاب منطقه٬ نقش عمده‌ای در ترانزیت و صادرات مجدد داشته و لذا ارتباط تجاری ایران با این کشور٬، تحت هر شرایطی حفظ شده است.
وی اظهار داشت: به طور قطع بازار عربستان هم اکنون به دلیل مشکلات سیاسی٬ با محدودیت‌های تجاری بسیاری برای ورود کالاهای ایرانی مواجه است که البته با توافقاتی که ظرف ماه‌های گذشته انجام شده، روابط سیاسی رو به بهبود است و این امر می‌تواند به بهود روابط تجاری نیز کمک کند.
لاهوتی در ادامه در پاسخ به سوالی در مورد مرجوع شدن کالاهای کشاورزی از سوی برخی مقاصد تجاری ایران خاطرنشان ساخت: موضوع برگشت برخی از کالاهای صادراتی کشاورزی ایران از بازارهای هدف صادراتی٬ بیشتر تحت تاثیر جو رسانه‌ای قرار گرفته و تا حدودی بیش از اندازه بزرگنمایی شده است؛ در حالیکه بسیاری از کشورها با این مسائل٬ درگیر هستند؛ هر چند باید به این نکته هم توجه داشت که تولید محصولات کشاورزی برای بازارهای صادراتی باید کاملا منطبق با استانداردهای مدنظر آن بازار صورت گیرد تا مشکلاتی این چنینی منجر به صدمه زدن به روند صادرات محصولات تولیدی ایران در بازارهای جهانی نشود.
وی در مورد اجرای سیاست تهاتر در دولت سیزدهم گفت: امروز در دنیا تهاتر به عنوان یکی از ابزارهای تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ هر چند کشورها با ابزارهای متنوعی همچون گشایش ال سی٬ یوزانس و فاینانس و البته سیستم‌های بانکی کار نقل و انتقالات را انجام می‌دهند؛ اما به لحاظ شرایط خاص کشور و اعتقاد دولت سیزدهم به گسترش تجارت با ابزارهای مختلف در دوران تحریم٬ این ساز و کار طراحی شده که خوشبختانه هم بر اساس آمارها٬ تاکنون تا سقف ۶۰۰ میلیون دلار مورد استفاده قرار گرفته است.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران خاطرنشان کرد: در عین حال٬ مصوبه‌ای که در کمیته ماده ۲ به تصویب رسیده که بر اساس آن، اختیارات تهاتر به سازمان توسعه تجارت سپرده شده است؛ البته در دولت قبل نیز این کار عملیاتی شده بود٬ اما به صورت محدود و صرفا از طریق سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) پیش رفته بود؛ اما اکنون کار به سازمان توسعه تجارت ایران سپرده شده و تا حدی هم عملی شده است.
وی اظهار داشت: با توجه به شرایط خاص کشور و تحریم‌های ظالمانه بر علیه ایران٬ تهاتر یکی از ابزارهای مهم برای تجارت کشور بوده و می‌توان از ظرفیت آن بهره‌برداری کرد.
رییس کنفدراسیون صادرات ایران در پاسخ به سوالی در مورد افزایش صادرات کشور بیان کرد: از ابتدای سال ۱۴۰۰ رشد حدود ۴۰ درصدی را در صادرات تجربه کرده‌ایم که این رشد، به چند دلیل اتفاق افتاده؛ به این معنا که در سه ماه ابتدای سال گذشته به دلیل محدودیت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا، بسیاری از مرزهای تجاری به روی صادرات کالاهای ایرانی بسته شده بود و امکان صادرات به صورت محدود وجود داشت؛ اما از سه ماهه دوم سال جاری٬ به دلیل افزایش نرخ ارز٬ صادرات رونق گرفت و با کاهش ارزش پول ملی٬ کالاهای صادراتی قدرت رقابتی بیشتری پیدا کردند.
لاهوتی ادامه داد: حفظ و استمرار افزایش صادرات در شش ماهه دوم به دلیل اعمال برخی سیاست‌های ارزی دولت سیزدهم بوده است که بر اساس آن٬ در این حوزه، تغییرات بسیار مهمی صورت گرفته؛ به نحوی که سیاست‌های جدید در مورد تعامل با صادرکنندگان و عدم قضایی کردن پرونده صادرکنندگان صورت گرفته است؛ این در حالی است که اعمال روش‌های تسهیل‌گرانه از سوی وزارت صمت، سازمان توسعه تجارت ایران و بانک مرکزی مبتنی بر ابلاغیه معاونت اقتصادی ریاست جمهوری در مهرماه باعث شد دغدغه صادرکنندگان تاحدی رفع شده و آنها بتوانند با فراغ بال٬ فعالیت خود را ادامه داده و صادرات را رونق دهند.
رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران اعلام کرد: تغییر دولت هم می‌تواند در کوتاه‌مدت اثر روانی مثبت داشته باشد اما وقتی این روند ادامه پیدا می‌کند به معنای آن خواهد بود که دولت توانسته این اثر مثبت را مستمر کند.