در میز اقتصاد امروز آقایان جلال مشاور وزیر اقتصاد، بیژن نوروز مقدم رئیس اتحادیه نانوایان سنتی و داریوش نجم آبادی مجری طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان به آخرین وضعیت نصب کارتخوان های هوشمند در واحدهای نانوایی پرداختند و به سوالات زیر پاسخ دادند:
براساس اعلام وزارت اقتصاد مرحله اول هوشمندسازی به پایان رسیده است، بنابراین در اجرای مرحله نخست چه گذشت؟
آقای محمد جلال مشاور وزیر اقتصاد: بیش از ۹۰ روز از شروع طرح مدیریت هوشمند می گذرد و بیش از ۷۰ میلیون کارت بانکی از بستر کارتخوان های هوشمند خرید انجام دادند.
روزانه حدود ۸۲ میلیارد تومان خرید نان توسط مردم انجام می شود که براین اساس حدود هزار تومان مبلغ یارانه سرانه نان هر ایرانی در روز است.
تعداد تراکنش سامانه به بیش از ۸.۵ میلیون تراکنش در روز رسیده است، درحالیکه قبلا تعداد تراکنش ها ۶.۸ میلیون تراکنش بود. همچنین بنابر آمار قبل از شروع طرح ۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان فروش نان را نشان می دهد که امروز با پالایشی که اتفاق افتاده ماهانه به ۲ هزار و ۲۰۰ تا ۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان رسیده است، لذا تا زیرساخت کافی از نظر فنی و داده ای در اختیار نداشته باشیم، اعمال هر گونه سیاست منجر به آسیب مردم و نانوا می شود.
با وجود آنکه طرح مرحله اول هوشمندسازی به پایان رسیده است، چرا برخی واحدها مجهز به کارتخواننیستند؟
آقای بیژن نوروز مقدم رئیس اتحادیه نانوایان سنتی: هم اکنون حدود ۲۴ تا ۲۵ درصد واحدهای نانوایی تهران مجهز به کارتخوان نشدند و هیچ گونه کارتخوانی تحویل داده نشده است به طوریکه مجتمع های نان تنها یک دستگاه داده شده، درحالیکه قرار بود دستگاه دیگری در اختیارشان قرار بدهند.
آقای جلال: در خصوص موصوع مجتمع های نان، سیاست ابلاغی ما این بود که بیش از یککارتخوان باشد تا برای خرید صف رخ ندهد و بنده پیگیری می کنم که این موضوع سریع انجام شود.
برخی واحدهای نانوایی که تاکنون به کارتخوان های هوشمند تجهیز نشدند، از حوزه اختیار ما خارج است چرا که بر مبنای مصوبه مجلس باید ۵ مولفه برای تجهیز کارتخوان هوشمند داشته باشد و تا جایی که بنده اطلاع دارم کمبود و مشکلی در سیستم سخت افزاری نیست و تنها واحدها با رفع نواقص و تکمیل اطلاعات، کارتخوان ها به شاپرک متصل می شوند.
بنابر آمار از مجموع ۷۴ تا ۷۵ هزار واحد نانوایی در سطح کشور، هم اکنون ۷۲ هزار و ۵۰۰ تا ۷۲ هزار و ۶۰۰ واحد به کارتخوان تجهیز شدند.
در استان تهران چه تعداد واحد نانوایی به کارتخوان مجهز نیستند؟
آقای بیژن نوروز مقدم: در شهرتهران درصد فراگیری نصب کارتخوان های هوشمند بالاست، اما در استان تهران از حدود ۹ هزار واحد، هزار تا هزار و ۵۰۰ واحد باقی مانده است.
هم اکنون بحث زیرساختی کارتخوان ها چگونه است و در برخی روستاها که اینترنت کافی نیست، وضعیت نصب کارتخوان های هوشمندچگونه است؟
آقای جلال: زیرساخت کارتخوان هوشمند بر مبنای سیم کارت است و نسل ۲ سیم کارت بیش از ۹۷ درصد پوشش اینترنت دارد و روستاهای صعب العبور و کوچک که فاقد واحد نانوایی هستند.
با وجود افزایش ۱۵ درصدی بر قیمت نان توسط دولت در این ارتباط چه مشکلاتی وجود دارد؟
آقای بیژن نوروز مقدم: مسئولان می دانند افزایش ۱۵ درصدی مشکل نانوایان را حل نمی کند چرا که بر مبنای افزایش ۱۵ درصدی قیمت واحد نانوایی یارانه نوع یک و دو به یکمیزان یارانه دریافت میکنند.
آقای جلال: افزایش ۱۵ درصدی کمک هزینه ای برای بخشی از افزایش هزینه های حقوق و دستمزد نانواست که بر این اساس برمبنای تعداد نان پخته شده واحدهای نانوایی ۱۵ درصد اصافه می شود و دلیل قیمت یکسان برای یارانه نوع یک و ۲ آن است که واحد نانوایی یارانه نوع ۲ آرد را گران تر خریداری می کند.
در خصوص کارتخوان های هوشمند چه مشکلاتی وجود دارد؟
آقای بیژن نوروز مقدم: در برخی مناطق کارتخوان ها کند عمل می کند به طوریکه مردم ناچاربه کشیدن چندباره کارت هستند، برای سالمندان و کودکان حتما نیاز است که کارت را کسی بکشد و همچنین برای کسانی که پول نقد می آورند، هنوزمشخص نشده چه کار باید کرد و پشتیبانی دستگاه ها با ایراداتی همراه است چرا که برخی کارتخوان ها تا ۲ روز هم قطع هستند.
در خصوص دستگاه های کارتخوان چه ایراداتی وجود دارد؟
آقای داریوش نجم آبادی مجری طرح هوشمندسازی آرد و نان: بنابر بازدیدی که از استان خوزستان داشتیم، دمای هوا در آن مقطع ۶۰ درجه بود که دستگاه کارمیکرد چرا که شرکت سازنده دستگاه را تا دمای ۶۰ و ۷۰ درجه تنظیمکرده است و به سبب آنکه دستگاه هوشمند است، چنانچه در کنار تنور یا دمای هوا از میزان ۶۰ و ۷۰ درجه بالاتر باشد، دستگاه کار نمی کند.
هوشمندسازی کارتخوان ها چه تاثیری در کاهش سودجویی دارد؟
آقای جلال: در خصوص تراکنش های ساختگی بنابر پالایش داده ها کمتر از ۳ درصد نانوایی ها تراکنش ساختگی اعمال کردند که ابتدا با رویکرد مثبت بدنبال ایجاد زیرساخت و رفع اشکالات هستیم.
با توجه به گلایه نانوایان به افزایش هزینه ها در مرحله دومهوشمندسازی چه اتفاقی رخ می دهد؟
آقای جلال: در مرحله دوم ۲ اتفاق رقممی خورد که عبارت اند از ترمیم و جبران افزایش هزینه های اجاره و دستمزد برمبنای بررسی کارشناسی از استان ها انجام و قیمت نهایی می شود و موضوع دوم مبتنی بر عملکرد نانوایان تخصیص آرد یارانه یا خرید نان یارانه ای پیوند می خورد چرا که نرخ ضریب تبدیل آرد و نان مشخص است.
رتبه بندی نانوا از طریق نظارت مردمی و بازرسی ها انجام می شود تا چنانچه کم فروشی اتفاق می افتد که بر روی سهمیه اثر می گذارد، برخورد صورت گیرد.
در خصوص هزینه تولید نان سه رکن همچون رکن آرد، دستمزد و اجاره واحدها در نظر می گیریم که رکن اول قیمت آرد تغییری ندارد و برای رکن اجاره قیمت ۱۵ درصد بر مبنای بررسی های کارشناسی اصلاح می شود و در خصوص یارانه نوع یک و ۲ واحدها اتفاقی نمی افتد.
هوشمندسازی در صرفه جویی چقدر اثر گذار است؟
آقای جلال: بنابر بررسی های به عمل آمده از ابتدای امسال روزانه به طور متوسط ۲۳ تا ۲۴ هزارتن ارد در بین واحدهای نانوایی توزیع می شد که بخشی از آن آرد خام است، اما هم اکنون با سطح بیش از ۹۵ درصد پوشش هوشمندسازی، ۱۵ تا ۱۶ هزار تن آرد بین واحدهای نانوایی توزیع می شود.