در پی اجرای طرح مردمی سازی نظام عادلانه یارانه‌ها و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، قیمت روغن خوراکی نسبت به قبل از اجرای طرح افزایش یافت، اما دولت برای حمایت از مصرف‌کنندگان اقدام به تعیین قیمت روغن برای جلوگیری برخی سودجویی‌ها کرد تا از هرج و مرج در بازار جلوگیری شود.
در اردیبهشت‌ماه سال جاری و در پی اجرای جراحی بزرگ اقتصادی دولت سیزدهم، بر اساس اطلاعیه‌ای نرخ روغن خوراکی برای روغن مایع ۸۱۰ گرمی پخت و پز ۶۳ هزار تومان و روغن مایع سرخ کردنی ۶۲ هزار تومان تعیین و اعلام شد که با توجه به شرایط بازار و کاهش جهانی قیمت روغن خام در مردادماه قیمت‌های مصوب کاهش یافت.
بازار رقابتی شد
کاهش قیمت روغن در بازار پس از گذشت ۶ ماه از حذف و اصلاح سیاست ارز ترجیحی، کماکان ادامه دارد به طوری که علیرضا شرفی مدیرعامل شرکت تعاونی فرآوری روغن و دانه‌های روغنی گفت: کاهش قیمت همچنان ملموس است و این کاهش باعث شد که بازار رقابتی در شرکت‌ها همچنان دنبال شود و مشکلی در زمینه تامین روغن تا پایان سال وجود ندارد.
وی با بیان اینکه چالشی در زمینه واردات روغن پیش روی ما قرار ندارد، افزود: ریزش قیمت روغن در بازارهای جهانی با رفع موانع صادرات روغن از مالزی و اندونزی هم‌زمان شد؛ همچنین روند صادرات روغن آفتاب‌گردان از روسیه و اوکراین تسهیل شده و این عوامل دست به دست هم داده تا شاهد کاهش قیمت روغن خام در بازار جهانی و بازار داخلی باشیم.
بر اساس این گزارش، در واقع وضعیت بازار نشان می‌دهد که توان خرید مردم، افزایش تولید، وفور توزیع کالا و اطمینان مصرف‌کنندگان از تداوم تامین این کالا در میزان مصرف و تقاضای این محصول تاثیر بسزایی داشته باشد به نحوی که روغن نباتی ۵ کیلویی ۳۶۵ هزار تومان، روغن جامد کوچک ۷۰ هزار و ۴۰۰ هزار تومان، روغن مایع ۸۱۰ گرمی ۵۹ هزار و ۴۰۰، روغن مایع ۹۰۰ گرمی سرخ کردنی ۶۲ هزار و ۵۰۰ تومان شده است؛ این در حالی است که پیش از حذف ارز ترجیحی روغن در بیشتر مواقع در در قفسه فروشگاه‌ها نایاب بود و هر روز مصرف کننده با یک قیمت مواجه می‌شد.
بنابراین پیش از این قیمت انواع روغن‌های خوراکی ۱۰ درصد و روغن‌های صنف و صنعت ۱۵ درصد کاهش یافته بود که به طور مجدد قیمت انواع روغن خوراکی ۱۰ درصد دیگر کاهش یافته است، البته در پی حذف ارز ترجیحی، واردات روغن با ارز نیمایی انجام می‌شود که این مهم نیاز به افزایش نقدینگی دارد که دولت نیز به دنبال فراهم سازی این زیرساخت است تا کشور با مشکلی در تامین روغن روبرو نشود.
همچنین روند کاهش قیمت روغن خوراکی در حالی در بازار همچنان ادامه دارد که برخی افت قیمت‌های جهانی را دلیل آن عنوان می‌کنند؛ اما حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و صفر شدن قاچاق روغن به خارج از کشور نیز در کاهش مصرف و قیمت آن تأثیرگذار بوده است.
طبق آمارهای موجود سالانه ۱.۵ میلیون تن روغن خام مورد نیاز کشور است که تامین و وارد می‌شود در حالی که پیش از حذف ارز ترجیحی بیش از ۲.۵ میلیون تن روغن خام وارد کشور می‌شد که بخش عمده آن به شکل روغن خوراکی و پایین بودن قیمت‌ها نسبت به دیگر کشورهای همسایه از مرزها قاچاق می‌شد که در پی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی این مشکل برطرف شده و در واقع نیاز کشور نسبت به گذشته به نصف رسیده است.
با توجه به شرایط بازار و واردات به موقع روغن و وفور این محصول در بازار اکنون فروشندگان و خرده فروشی‌ها روغن را با نرخ‌هایی کمتر از نرخ مصوب به فروش می‌رسانند که یکی از علل کاهش مصرف؛ حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و صفر شدن قاچاق روغن است.