بر اساس آمار، شیب افزایش قیمت مرغ در یک سال گذشته به قدری تند بوده که در مهرماه امسال، تورم نقطهبهنقطه ۱۲۱درصدی برای این کالا به ثبت رسیده است و آن طور که مرکز پژوهشهای مجلس اعلام کرده مصرف این مرغ ۲۰درصد کاهش یافته که این رقم البته در اظهارات فعالان صنفی تولیدکننده گوشت مرغ تا ۳۰درصد هم گزارش شده است. تورم نقطهبهنقطه گوشت قرمز هم در مهر امسال ۳۲درصد اعلام شد و فعالان این حوزه از کاهش ۵۰درصدی مصرف این محصول در یک سال گذشته خبر میدهند. بنا به اذعان دو فعال حوزه تولید گوشت مرغ و گوسفندی، کمپیدایی بیش از پیش این دو کالا در سفره ایرانیان و به طور خاص طبقات متوسط و آسیبپذیر، نتیجه طبیعی و قابل پیشبینی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در ماههای اخیر است و اگر دولت در ماههای پیش رو تدابیر حمایتی نیندیشد، افزایش قیمت ادامه خواهد داشت.
قیمت مرغ نباید زیر ۷۵ هزار تومان باشد
رئیس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی در گفتوگو با قدس با تأکید بر اینکه تولیدکننده هیچ افزایش قیمتی خارج از نرخ مصوب ستاد تنظیم بازار نداشته است، میگوید: دولت و ستاد تنظیم بازار به دلیل نگرانی از تبعات منفی اجتماعی، قیمت هر کیلو مرغ را در محدوده ۶۰ هزار تومان مصوب کرده است اما اگر بنا باشد تابع نرخ ارز نیمایی باشیم نباید نرخی زیر ۷۵ هزار تومان برای مرغ تعیین شود چون کمتر از این عدد برای مرغدار توجیه اقتصادی ندارد.محمد یوسفی سر منشأ افزایش قیمت مرغ در ماههای اخیر را حذف ارز ترجیحی میداند و بر این عقیده است که وقتی تفاوت حدود ۶ برابری بین ارز ۴۲۰۰ تومانی و نرخ نیمایی وجود دارد و واردات نهاده با نرخ نیمایی صورت میگیرد، این افزایش قیمت محتمل و ناگزیر است و این در شرایطی است که مرغدار در تأمین بهموقع نهاده هم با مشکلات زیادی روبهرو است.
کاهش مصرف را تأیید نمیکنیم
وی در عین حال آمار کاهش مصرف را تأیید نمیکند و میگوید: مردم در حال حاضر، کالایی ارزانتر از مرغ در بازار نمیبینند و این محصول جایگاهی ویژه در سبد خانوارها دارد ضمن اینکه وقتی شرکت پشتیبانی امور دام، ذخیره مرغ منجمد را در بازار توزیع میکند یعنی مردم در حال خرید مرغ هستند و حجم تولید با حجم مصرف همخوان نیست. به گفته وزارت جهاد کشاورزی ماهانه ۹۰ میلیون قطعه جوجه به مرغداریها تحویل داده میشود و مبتنی بر این عدد تولید گوشت مرغ در مرغداریها ماهانه بین ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تن است که تفاوت بین حجم تولید و مصرف را دولت با توزیع ذخایر مرغ منجمد جبران میکند. وی در پاسخ به این پرسش که تقاضا برای صادرات مرغ ایران به کشورهای دیگر به دلیل پاک بودن نسبی کشورمان از آنفلوانزای فوق حاد پرندگان چگونه است، میگوید: در گذشته صادرات داشتهایم، اما در حال حاضر بیشتر حجم تولید در کشور مصرف میشود و حتی مرغ منجمد هم در حال توزیع است. تولیدکننده امروز صرفهای در صادرات نمیبیند چون در کشوری مانند برزیل برای صادرات یارانهها و امتیازات خاص قائل هستند که این امتیازات فعلاً برای مرغدار ایرانی وجود ندارد.
اگر تدبیر نشود، گرانی ادامه دارد
یوسفی معتقد است اگر دولت به دنبال رفع نقیصههای ایجاد شده در نتیجه حذف ارز ترجیحی است چارهای جز پذیرش بخشی از هزینههای تولید ندارد. او ادامه میدهد: دولت باید در کاهش قیمت تمامشده به مرغدار کمک کند چون مرغ جزو اقلامی است که برای خانوارها و جامعه بار سیاسی بالایی دارد و با گوشت قرمز قابل مقایسه نیست، چراکه زمانی قیمت گوشت قرمز دو برابر گوشت مرغ بود اما امروز این نرخ به بیش از دو برابر افزایش یافته است و دولت باید مراقب باشد مرغ به عنوان کالایی که هنوز با توان اقتصادی بخشی از طبقه متوسط همخوان است، برای همیشه از سفرههای مردم پر نکشد. به گفته وی، وقتی دولت برای مرغ منجمد متحمل هزینههایی میشود و این محصول را با نرخی بسیار کمتر از قیمت تمام شده در بازار توزیع میکند، باید تولیدکننده را هم دریابد در غیر این صورت انگیزهای برای تداوم تولید باقی نمیماند. یوسفی تأکید میکند: اگر بنا باشد در چهار ماه باقی مانده سال روند بازار و تولید مرغ به شیوه فعلی باشد و دولت تدبیری برای کاهش قیمت تمامشده نکند، انتظار میرود روند افزایش قیمت ادامه داشته باشد.
خوراک دام نداریم اما صادرات داریم
رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی هم در توضیح مهمترین دلایل افزایش قیمت این محصول به خبرنگار ما میگوید: با گرانی روزافزون خوراک دام و دسترسی سخت دامدار به نهاده، شاهد افزایش قیمت گوشت قرمز هستیم به طوری که دامدار ترجیح میدهد، دامهای مولد خود را هم بفروشد. علیاصغر ملکی در عین حال به کم شدن آمار دام به دلیل ورود به نیمه دوم سال اشاره میکند که در افزایش قیمت این محصول که تابع عرضه و تقاضاست، نقش زیادی داشته است. به گفته وی، از سرگیری صادرات دام بهویژه به کشور امارات هم در افزایش قیمت گوشت، عدم تمکن مالی خانوارها و رکود بازار، نقش داشته است.
او معتقد است اگر صادرات دام ادامه داشته باشد، دولت از محل ذخایر راهبردی یا واردات، گوشت بیشتری به بازار عرضه میکند که امیدواریم برای فصل زمستان کمبود خاصی احساس نشود. ملکی ادامه میدهد: استانداردهای جهانی سرانه مصرف گوشت قرمز برای هر فرد را ۱۲ کیلوگرم تعیین کرده که این نرخ در ایران بین ۶ تا ۸ کیلوگرم است و با توجه به کاهش چشمگیر تقاضا، تولید هم متأثر شده است.
دو بال تولید و مصرف نیازمند حمایت دولت
افزایش روزافزون قیمت مرغ و گوشت قرمز به عنوان گل سر سبد مواد غذایی «تورم زده» طی یک سال اخیر در شرایطی است که بر اساس آنچه وزارت جهاد کشاورزی «افزایش هزینههای تولید و ضرورت برای استمرار تولید» عنوان کرده بود و با تصمیم ستاد تنظیم بازار از اوایل ماه گذشته نرخ مصوب مرغ از ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان فراتر رفت و هر کیلو مرغ هماکنون در فروشگاههای سطح شهر در محدوده قیمتی ۶۰ تا ۶۳ هزار تومان عرضه میشود.