بر اساس اعلام مدیران جهاد کشاورزی مناطق شمال شرقی کشور، برآورد‌های اولیه خسارت یخبندان به مزارع و باغات این مناطق به ویژه در مزارع زعفران گسترده است.
سرمازدگی مزارع زعفران علاوه بر از دست رفتن ماه‌ها زحمات کشاورزان به معنی آسیب به صادرات محصولات کشاورزی است که بخش مهمی از آن را زعفران با ارزآوری مناسب تشکیل می‌دهد.
اما برای نجات این محصول کشاورزی ارزشمند و مزیت دار چه می‌توان کرد؟
علی حسینی، عضو شورای ملی زعفران ایران، در پاسخ به این پرسش با اشاره به تجربه مشابه کاهش شدید دما و بارش برف در مزارع زعفران در سال ۸۶، اظهار کرد: در آن سال نیز سرمای شدید و بارش برف مزارع زعفران را تحت تأثیر قرار داد و زیان زیادی را به کشاورزان تحمیل کرد.
وی ادامه داد: البته با توجه به شدت سرما در سال ۸۶، این زیان می‌توانست بسیار بیشتر باشد که با اقدامات و همکاری مناسب وزرات جهاد کشاورزی و کشاورزان از شدت آن کاسته شد.
حسینی از جمله اقدامات مؤثر در آن زمان را محلول پاشی در موقع مزارع عنوان کرد که توانست پیاز زعفران مزارع را از یخ زدگی صد در صد نجات دهد.
وی معتقد است؛ در بروز سرمای شدید کنونی نیز می‌توان از همان راهکار برای مقابله با کاهش خسارات به مزارع زعفران استفاده کرد.
حسینی توصیه کرد: ادارات جهادکشاورزی مناطقی که دچار سرمای شدید شده‌اند در ابتدا به شناسایی مزارعی بپردازند که سرمازدگی، بیشتر آن‌ها را تهدید می‌کند. این مزارع در مناطقی هستند که دمای هوا در آن‌ها از ۲۰ درجه زیر صفر عبور کرده است.
وی طبق گزارش‌های منتشر شده این مناطق را بیشتر مربوط به تربت حیدریه، مناطقی از مشهد، فریمان و... عنوان کرد.
حسینی افزود: پس از شناسایی مزارع در این مناطق ادارات جهاد کشاورزی تأمین مواد مورد نیاز برای محلول پاشی که بیشتر شامل مواد مغذی است را به سرعت در دستور کار قرار دهند.
وی بهترین زمان محلول پاشی را از نیمه بهمن ماه دانست که امکان جذب مواد مغذی محلول پس از گذر توده هوای سرد توسط گیاه افزایش می‌یابد.
حسینی در پاسخ به این پرسش که علاوه بر محلول پاشی، کشاورزان برای مقابله با سرما زدگی مزارع زعفران چه اقدامات دیگری می‌توانند انجام دهند، گفت: برخی اقدامات برای کاهش آسیب سرما به مزارع قبل از آغاز فصل سرد باید انجام شود که شامل استفاده از کود حیوانی است که همراه با تقویت گیاه، به عنوان سپر حفاظتی در مقابل سرما عمل می‌کند. دیگر اقدام قبل از مواجهه با سرما، کشت پیاز زعفران در عمق مناسب است که معمولاً تا ۲۵ سانتیمتر عنوان می‌شود، چراکه قرار گرفتن پیاز زعفران در این عمق آن را از بسیاری از آسیب‌ها از جمله سرما محافظت می‌کند.
وی ادامه داد: اما در هنگام بروز سرما کاری از کشاورز برای کاهش آسیب بر مزارع برنمی‌آید و تنها همکاری با جهادکشاورزی منطقه برای انجام محلول پاشی به موقع، اقدام قابل انجام در هنگام بروز سرما است.
حسینی در پاسخ به این پرسش که میزان خسارت سرما بر مزارع زعفران را چقدر برآورد می‌کنید، گفت: برای برآرود میزان دقیق خسارت باید منتظر ماند و دید پس از محلول پاشی واکنش مزرعه چه خواهد بود که دستیابی به آن فقط با بررسی میدانی امکان‌پذیر است و نیازمند همت کارشناسان جهادکشاورزی است.
این عضو شورای ملی زعفران اما این موضوع را با قطعیت اعلام کرد که میزان خسارات بر مزارع زعفران به اندازه سال ۸۶ بر بازار داخلی و خارجی این محصول اثر نخواهد کرد چراکه توسعه کشت زعفران در سال‌های اخیر در استان‌های مختلف کشور صورت گرفته و اکنون در بیش از ۳۰ استان کشور زعفران تولید می‌شود که بسیاری از آن‌ها در امان از سرما زدگی هستند.
حسینی بیشتر آسیب به مزارع زعفران را متوجه مناطق شمال شرقی کشور که خاستگاه اصلی این گیاه مزیت دار است اعلام کرد.