شورای قیمت‌گذاری در جلسه روز دوشنبه این هفته نرخ خرید تضمینی 15 هزار تومان گندم را رد کرد و شنیده‌ها حاکی از آن است که امروز در مورد نرخ‌های 16 و 17 هزار تومان بررسی‌ها انجام می‌شود.
به گفته عطاءالله هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران، با در نظر گرفتن هزینه‌های تولید محاسبه شده، عدد خرید تضمینی کمتر از 17 هزار تومان برای تولید کننده صرفه اقتصادی نخواهد داشت.
امروز شورای قیمت‌گذاری درباره نرخ تضمینی خرید گندم جلسه دارد و تا پایان وقت باید منتظر ماند که آیا این شورا به خواسته کشاورزان گندمکار پاسخ مثبت می‌دهد؟
پیش از این علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت، روز 31 فروردین امسال نرخ جدید خرید تضمینی گندم رادر توئیتی 15 هزار تومان اعلام کرد و نوشت: بنابر پیشنهاد وزارت جهادکشاورزی و با تصویب هیات دولت، قیمت خرید تضمینی گندم کشاورزان هر کیلوگرم 15 هزار تومان تعیین شد.
پس از آن با اعتراض نماینده کشاورزان در شورای قیمت‌گذاری، شورای قیمت‌گذاری دوباره به موضوع ورود کرده است و قیمت خرید تضمینی گندم را بررسی می کند، در نخستین جلسه این شورا، این قیمت به گفته رئیس بنیاد ملی گندمکاران رد شده است و قیمت جدیدی که احتمالا 16 یا 17 هزار تومان خواهد بود، بررسی خواهد شد.
پیش از این و با تصویب رقم 15 هزار تومان برای خرید تضمینی گندم، رئیس بنیاد ملی گندمکاران افزایش 2 هزار تومانی از 13 به 15 هزار تومان را بسیار کم عنوان کرد و گفت که اگر کشاورزی 5 تن گندم تولید کرده باشد، با این ارقام فقط 10 میلیون تومان نسبت به قبل، عایدی بیشتری دارد که در مقابل افزایش قیمت نهاده، رقم اندکی است.
بنابراین گزارش نرخ خرید تضمین گندم در شهریور سال گذشته برای سال زراعی 1401-1402 عدد 13 هزار تومان از سوی دولت تعیین شده بود و در فروردین امسال در پی تقاضای کشاورزان و اتحادیه‌های مربوط و پس از بررسی‌هایی که دولت به خاطر تحولات جهانی تولید و قیمت کشورهای اطراف و احتمال قاچاق و نیز لزوم اطمینان از ارتقای ضرییب امنیت غذایی داشت، این نرخ تضمینی به 15 هزار تومان افزایش یافت، اما کشاورزان معتقدند این قیمت پایین است و امروز 6 اردیبهشت، چانه زنی‌ها را احتمالا برای افزایش قیمت در جلسه شورای قیمت‌گذاری شاهد خواهیم بود.
در این شورا که 11 نفر عضو هستند، نمایندگان دولتی و کشاورزان حضور دارند؛ وزیر جهاد کشاورزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، رئیس سازمان نظام صنفی کشاورزی، رئیس اتحادیه مرکزی تعاونی‌های روستایی و کشاورزی ایران، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، دو نفر کشاورز خبره با حکم وزیر جهاد کشاورزی و رئیس بنیاد ملی گندمکاران و دو نفر از اعضای کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست از اعضای شورای قیمت‌گذاری هستند.
معاون وزیر جهاد: نرخ‌هایی از ۱۴ هزار و ۶۰۰ تومان تا ۱۷ هزار تومان برای هر کیلو گندم دیم برآورد شده است
روز دوشنبه 4 اردیبهشت، پیش از جلسه شورای قیمت‌گذاری، شاهپور علایی مقدم، معاون اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی گفته بود: برای برآورد قیمت، در هفته‌های اخیر در کمیسیون‌ها جلسات متعددی برگزار و قیمت‌های مختلفی از هزینه‌ها، دستمزد، حمل و نقل و غیره اخذ شد؛ نرخ‌هایی از ۱۴ هزار و ۶۰۰ تومان تا ۱۷ هزار تومان برای هر کیلوگرم گندم دیم برآورد شده است.
معاون وزیر جهادکشاورزی گفت: هر قیمتی که برای خرید تضمینی گندم تعیین شود، باید مبتنی بر اساس قانون بودجه، تامین مالی دولت و خرید جمعی و به سود تولید باشد.
به گفته رئیس بنیاد ملی گندمکاران، هزینه تولیدی که معاون وزیر جهاد کشاورزی گفته است، مربوط به گندم دیم است که معمولا نسبت به گندم آبی پایین‌تر است و تولید کنندگان گندم آبی هزینه بیشتری پرداخت می‌کنند.
* 2 وجه افزایش قیمت خرید تضمینی گندم؛ از احتمال قاچاق تا ضرورت تأمین بودجه خرید تضمینی
افزایش یافتن یا نیافتن نرخ خرید تضمینی گندم از دو وجه قابل بررسی است، نخست اینکه اگر نرخ تضمینی خرید گندم از سوی دولت افزایش یابد مانع قاچاق به کشورهای همسایه شده و اشتیاق کشاورزان را برای تحویل گندم دولتی به سیلوها بیشتر می‌کند.
دوم آنکه اگر نرخ خرید گندم افزایش یابد، موجب افزایش تورم شده علاوه بر آن دولت برای خرید گندم کشاورزان باید پول بیشتری پرداخت کند که در شرایط حاضر دولت را در تنگنا قرار خواهد داد.
حال دولت برای بالا بردن نرخ خرید تضمینی گندم تحت این دو فشار است که اگر قیمت را بالا نبرد مجبور است با هزینه دو برابری از بازارهای جهانی وارد کند و اگر قیمت را بالا ببرد، ضمن اینکه بودجه آن را باید تامین کند، تورمی را به بازار تحمیل خواهد کرد.
ابراهیم مرادزاده، کارشناس حوزه کشاورزی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس می‌گوید: قیمت گندم در کشورهای همسایه از جمله عراق بالاتر از کشور ما است، اگر نرخ گندم داخلی پایین باشد، دلالان آنرا به کشور همسایه قاچاق می‌کنند که نمونه آن سال‌های گذشته هم وجود داشته است.
پیش از این رئیس بنیاد ملی گندمکاران گفته بود که گندم را در مرزهای عراق کیلویی 25 تا 30 هزار تومان می‌خرند.
* وزارت جهاد برای خرید گندم 145 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد
به گفته مرادزاده، کارشناس حوزه کشاورزی، گندم مهمترین کالای اساسی در تامین امنیت غذایی کشورها است و هر کاری برای تامین آن باید انجام داد، موضوع آن زمان جدی می‌شود که جنگ روسیه و اوکراین تحول بزرگی در تامین امنیت غذایی دنیا ایجاد کرده است، مبادله غذا کاهش یافته است و کشورها ذخیره‌سازی را جایگزین صادرات می‌کنند از سوی دیگر سازمان خواروبار جهانی (فائو) نسبت به وضعیت تامین غذا در سال جاری هشدار داده و روند افزایش قیمت غذا را در سال جاری صعودی اعلام کرده است.
به هر حال شورای قیمت‌گذاری امروز در مرحله حساسی قرار دارد، یک طرف توجیه برای ضرورت افزایش نرخ خرید تضمینی با آینده نگری از چالش‌های موجود غذا و طرف دیگر احتمالا اصرار بر عدم افزایش به دلیل مشکلات تامین بودجه و تورم است؛ وزارت جهاد کشاورزی برای خرید 8.5 میلیون تن گندمی که پیش‌بینی کرده است اگر بخواهد گندم را کیلویی 17 هزار تومان خریداری کند، به 145 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.