بازار جهانی قارچ خوراکی به خصوص قارچ صدفی روندی پویا دارد و بر اساس داده های آماری سازمان فائو در سال ۲۰۲۱ کشورهای چین، ژاپن، لهستان، ایالات متحده، هلند، هند، اسپانیا، کانادا، روسیه و فرانسه در واقع ۱۰ کشوری هستند که بیشترین تولید انواع قارچ خوراکی را دارا هستند. به طوری که کشور چین در مدت نامبرده بیش از ۴۱ میلیون تن از این محصول را تولید کرده است. این در حالی است که ایران نیز سالانه با دارا بودن ظرفیتی بالغ بر ۲۵۰ هزار تن در سال، عمدتا در سال تا ۱۸۰ هزار تن قارچ تولید می کند و نام این کشور در بین بیست کشور برتر قرار دارد.
افت ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت قارچ در بازار
با این وجود تولید قارچ در ایران عمدتا با حواشی و مسائل بسیاری همراه است به طوری که در فصل گرما، عمدتا تولید کنندگانی که تجهیزات به روز برای خنک کردن سالن های خود را ندارند دست از تولید می کشند و با سرد شدن هوا باز به چرخه تولید بر می گردند. به این ترتیب میزان تولید قارچ در فصول سرما و گرما با هم تفاوت دارد.
«محمد حسن افشار» یکی از فعالان این بخش در خصوص وضعیت فعلی تولید و بازار قارچ در گفتگو با بازار می گوید: در وضعیت موجود شرایط اقلیمی برای تولید قارچ فراهم است و تعدادی از واحدهایی که در فصل تابستان سیستم خنک کننده خوبی نداشتند به چرخه تولید باز گشته اند در نتیجه الان حجم تولید بالا رفته و افت قیمت هم در بازار داریم.
افشار افزود: تا جایی که بنده می دانم سالانه تا ۱۸۰ هزار تن تولید داریم و قیمت ها نیز در حال حاضر نسبت به فصل تابستان ۱۰ تا ۱۵ درصد افت داشته است. در واقع اگر شرایط فراهم باشد و ما بتوانیم تولید کنیم این اعتقاد را داریم که تا جایی که ممکن است قیمت را در شرایطی نگه داریم که مصرف کننده قدرت خرید داشته باشد و لذا سعی می شود قیمت را پایین تر نگه داریم. به عبارت دیگر ما تولید کننده ها دنبال تولید کم و سود بالا نیستیم بلکه تلاش ما این است که تا جایی که ممکن است با استفاده از تکنولوژی جدید و مواد اولیه مرغوب حجم تولید را بالا ببریم و سود معقولی هم با بالا بردن تولید به دست بیاوریم.
افشار تولید کننده قارچ: هر کیلوگرم قارچ ۸۵ تا ۹۰ هزار تومان در بورس قارچ معامله می شود و پس از چند دست چرخیدن به سطح فروشگاه و خرده فروشی می رسد، لذا قیمت در سطح خرده فروشی ۴۰ تا ۵۰ درصد بیشتر از قیمت ها در بورس قارچ است
این تولید کننده قارچ همچنین در خصوص وضعیت تکنولوژی های پرورش قارچ کشور نیز گفت: همانطور که می دانید قارچ در یک شرایط محیطی ۱۸ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ۸۵ درصد رشد می کند و لذا اولا باید ساختمان کاملا ایزوله داشته باشیم که در زمستان که دمای محیط در بسیاری مناطق به ۱۵ درجه می رسد و در تابستان در برخی مناطق به ۴۵ درجه می رسد بتوانیم دما را روی ۱۸ درجه نگه داریم و تبادل سرما و گرما با محیط حداقل باشد. از سوی دیگر یکی از اصلی ترین تکنولوژی های مورد نیاز ماشین آلاتی مثل سیستم های خنک کنندگی قوی برای فصول گرما است که اغلب واحدها دارا هستند.
افشار همچنین در خصوص قیمت فعلی قارچ در بورس قارچ کشور نیز گفت: تا جایی که بنده اطلاع دارم الان هر کیلوگرم قارچ ۸۵ تا ۹۰ هزار تومان در بورس قارچ معامله می شود و پس از چند دست چرخیدن به سطح فروشگاه و خرده فروشی می رسد. لذا قیمت در سطح خرده فروشی ۴۰ تا ۵۰ درصد در بازار بیشتر از قیمت ها در بورس قارچ است.
بازار ۲.۸۵ میلیارد دلاری قارچ صدفی در ۲۰۲۳
گفتنی است بر اساس جدیدترین گزارشی که اخیرا سایت تحلیلی REPORT LINKER منتشر کرده است بازار جهانی کشت قارچ صدفی از ۲.۶۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به ۲.۸۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ با نرخ رشد مرکب سالانه ۶.۱ درصد افزایش یافته است.