آبزی پروری به عنوان بخشی از بدنه کشاورزی است و در استانی مانند قم که با محدودیت‌های شدید آبی مواجه است می‌توان با پرورش ماهی در کنار کشاورزی که از روش‌های بهینه برای بهره‌گیری از منابع آبی است به اشتغال‌زایی و کمک به اقتصاد روستایی و خانواده‌های کشاورزی دست یافت.
در استخرهای دو منظوره، آبی که جهت آبیاری از چاه و یا چشمه خارج می‌شود، قبل از ورود به زمین زراعی در استخر ذخیره شده و پس از مدتی به مصرف آبیاری می‌رسد که با شروع فعالیت کشاورزی و آبیاری محصولات در نیمه اول بهار ماهی‌ها در استخر رها می‌شود که دوره پرورش ۶ تا ۸ ماه خواهد بود.
استان کویری قم با وجود چالش‌هایی که در زمینه کاهش منابع آبی و خشکسالی دارد در کنار کشاورزی و تولید محصولات زراعی و گلخانه‌ای در بخش تولید ماهیان زینتی حرفی برای گفتن دارد به طوری که اکنون در زمینه آبزی پروری رتبه دهم کشور را به خود اختصاص داده است. خبرنگار ما برای بررسی وضعیت استان قم در زمینه پرورش ماهیان زینتی با محمدرضا حاجی رضا، رئیس جهاد کشاورزی استان قم گفت‌وگویی انجام داده که بدین شرح است:
* قم در زمینه پرورش ماهیان زینتی چه جایگاهی دارد؟
استان قم با تولید هفت میلیون و ۲۰۰ هزار قطعه ماهی در سال ۱۴۰۱ رتبه دهم کشور در تولید ماهیان زینتی را دارد به طوری که بسترهای لازم برای صادرات ماهیان زینتی تولید شده است. تلاش می‌کنیم مسیرهای رسیدن به بازارهای هدف را ایجاد و با افزایش فرصت‌های کسب درآمد در حوزه پرورش ماهیان زینتی، شرایط خوبی را برای سرمایه‌گذاران در این بخش به وجود خواهیم آورد.
بخش کشاورزی قم در حوزه‌های مختلف ظرفیت‌های متعددی برای اشتغال‌زایی دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، فعالیت در زمینه پرورش ماهیان زینتی است و به همین دلیل از سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به راه‌اندازی کسب و کار در این زمینه، حمایت خواهیم کرد.
* چند مرکز تولید ماهیان زینتی در قم فعالیت دارد؟
دو مرکز مهارت آموزی تکثیر و پرورش ماهیان زینتی با مجوز سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان در مناطق قنوات و قمرود مشغول فعالیت هستند.
* چه ظرفیتی برای تولید ماهیان زینتی در قم وجود دارد؟ آیا نیازمند سرمایه‌گذاری بیشتری هستیم؟
پرورش ماهیان زینتی در استان قم ظرفیت خوبی برای اشتغال‌زایی دارد. تنوع گونه‌ای بسیار زیاد انواع ماهیان زینتی زنده زا و تخم گذار، سرمایه‌گذاری اندک و زود بازده بودن از مزایای تکثیر و پرورش ماهیان زینتی است.
* آیا راهبردی برای توسعه این صنعت از سوی جهاد کشاورزی وجود دارد؟
همواره جهاد کشاورزی با هدف افزایش تولید و افزایش سطح اشتغال که از راهبردهای مهم توسعه اقتصادی استان هم به شمار می‌رود در حوزه‌های مختلف بخش کشاورزی همیشه ظرفیتی برای توسعه اشتغال وجود دارد لذا از مهم‌ترین آن توسعه بخش آبزی پروری و ماهیان زینتی است لذا برای این مهم از سرمایه‌گذاران و افرادی که قصد دارند در این زمینه کسب و کارهایی را ایجاد کنند حمایت می‌کنیم.
راهبرد مهم جهاد کشاورزی قم توسعه پرورش ماهیان زینتی است طبق راهبرد و برنامه‌ای که داریم قرار است این صنعت را توسعه دهیم لذا تا پایان سال ۱۴۰۲ در نظر داریم بیش از دو هزار و ۵۰۰ تن ماهی سردابی و گرمایی در استخرهای پرورش ماهی استان تولید و به بازارهای مصرف ارائه می‌شود.
* برای حمایت از افرادی که علاقمند به توسعه این صنعت هستند چه اقدامات و تسهیلاتی ارائه شده است؟
از ابتدای امسال سه فقره موافقت اصولی به ظرفیت چهار میلیون و ۵۰ هزار قطعه ماهی زینتی، یک فقره پروانه تأسیس به ظرفیت یک میلیون و ۴۰۰ هزار قطعه ماهی زینتی صادر شده است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۱۴۰۲ تولید ماهیان زینتی در بیش از ۶۰ واحد تولیدی به هشت میلیون و ۵۰۰ هزار قطعه افزایش یابد.
علاقمندان به فعالیت تکثیر و پرورش ماهیان زینتی می‌توانند برای فراگیری و اخذ گواهینامه آموزشی به مراکز جهاد کشاورزی بخش‌ها، مراکز مهارت آموزی تکثیر و پرورش ماهیان زینتی قنوات و قمرود، سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی یا سازمان فنی و حرفه‌ای مراجعه و جهت اخذ مجوز تأسیس و بهره‌برداری تکثیر و پرورش ماهیان زینتی از طریق درگاه صدور مجوزها اقدام و برای اخذ تسهیلات بانکی به مراکز جهاد کشاورزی مراجعه کنند.
* برای افزایش ظرفیت در زمینه تولید ماهی در قم چه برنامه‌ای دارید؟
در سازمان جهاد کشاورزی قم به دنبال ایجاد صنایع تبدیلی و غذایی مرتبط با صنعت شیلات هستیم هم‌چنین برای دسترسی بیشتر مردم به محصولات شیلات و افزایش مصرف ماهی در وعده‌های غذایی، مراکز عرضه ماهی بیشتری را در نظر داریم ایجاد کنیم تا در سطح مناطق استان افزایش یابد.