طی ماه های اخیر دولت در راستای سیاست تنظیم بازار گوشت قرمز اقدام به واردات گوشت گرم، دام زنده و گوشت منجمد کرد تا با توزیع در فروشگاه های زنجیره ای و میادین میوه تره بار، التهابات بازار گوشت را کاهش دهد.
آمارها حاکی از آن است که کشور ما در سال های نه چندان دور، ششمین صادرکننده دام زنده سبک و سنگین به بازارهای هدف بوده است که متاسفانه در سال های اخیر شرایط جوی و بازار منجر به کشتار بی رویه دام های مولد شد که در نهایت این موضوع جمعیت دام کشور را بشدت کاهش داد و کار را به جایی رساند که مسئولان برای تنظیم بازار ناگریز به واردات گوشت گرم و منجمد و دام زنده شدند و حتی برای افزایش جمعیت دام کشور، دام پایه پروار واردکردند که این امر منجر به خروج قابل توجهی ارز از کشور شد.
ناگفته نماند از ماه ها قبل علیرضا پیمان پاک قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد که برنامه‌ریزی‌ها بر آن است که با افزایش تولید در داخل از ابتدای بهار ۱۴۰۳ نیازی به واردات گوشت نداریم.
با توجه به پتانسیل تولید سالانه یک میلیون تن گوشت قرمز در کشور انتظار می رود طبق وعده قائم مقام وزیر جهاد واردات متوقف شود و تنها سیستم توزیع اصلاح شود تا آسیبی از محل واردات گوشت به تولید داخل نرسد.
طبق آمارهای اعلامی مسئولان وزارت جهاد، ده ها سال است که سالانه ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تن گوشت قرمز از طریق واردات تامین می شود، اما اعتقاد ما برآن است که در داخل کشور ژن هایی وجود دارد که اگر کارهای پرورشی انجام دهیم، امکان خودکفایی در دام سبک و سنگین وجود دارد.
براساس این گزارش طبق برنامه ریزی صورت گرفته مبنی بر لقاح نژاد دام های کشور با نژادهای پرتولید و افزایش واردات دام‌پایه پروار انتظار می رود که امسال در حوزه تولید گوشت قرمز نیازی به واردات نداشته باشیم.
فضل خرم مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عشایر گفت: با تولید قراردادی دام دیگر نیازی به واردات گوشت قرمز برای تامین نیاز کشور نداریم، از این رو دولت به جای بحث واردات برای تنظیم بازار باید این موضوع را دنبال کند که بحث افزایش اشتغال را در بر دارد.
خرم افزود: برآوردها حاکی از آن است که با اجرای طرح قراردادی دام، ۲۰ هزار تن به میزان تولید گوشت اضافه شود.
مدیرعامل اتحادیه دامداران متحرک عشایر تولید کنونی گوشت عشایر را ۲۰۰ هزار تن اعلام کرد و گفت: طی یک برنامه ۵ ساله با اجرای تولید قراردادی دام، تولید گوشت عشایر به ۲۵۰ هزار تن می رسد که براین اساس ۲۵ درصد گوشت قرمز مورد نیاز کشور تامین می شود.
خروج حداقل ۳۸۰ میلیون دلار ارز از محل واردات گوشت قرمز
افشین صدردادرس مدیرعامل اتحادیه دام سبک گفت: بنابر آمار در ۱۰ ماهه ۱۴۰۲ رقمی بالغ بر ۴۸۰ میلیون دلار صرف واردات گوشت قرمز شد، درحالی که کماکان شاهد نوسانات و التهابات قیمت در بازار هستیم.
به گفته او، واردات گوشت قرمز ناشی از استمرار سیاست قیمت دستوری است، لذا در بحث گوشت قرمز همانند دیگر کالاها قیمت دستوری جوابگو نیست و برای تنظیم بازار راهی جزء حمایت از تولید وجود ندارد.
صدردادرس ادامه داد: آمار ۱۰ ماهه ۱۴۰۲ نشان می دهد که به رغم افزایش بیش از ۲.۵ برابری واردات، توقف صادرات و کاهش سرانه مصرف گوشت نسبت به سال ۱۴۰۱، اما تولیدکنندگان و مصرف کنندگان کماکان از شرایط بازار گلایه مند هستند.
مدیرعامل اتحادیه دام سبک گفت: رسیدن به خودکفایی گوشت قرمز تابع یک سری شرایط همچون بحث مرتع در حوزه دام سبک است، اما به طور کلی در ۷ تا ۸ سال پیش تنها ۱۰۰ هزار تن نیاز صنعتی با سرانه مصرف ۱۲ کیلو از خارج تامین می شد و به مرز خودکفایی رسیده بودیم، درحالی که اکنون سرانه مصرف ۶ تا ۷ کیلوست که اگر به ۱۲ کیلو برسیم، اقدام بزرگی انجام داده ایم.
او افزود: دولت با پرداخت گوشت داخل از طریق کالابرگ، توان خرید افراد یارانه بگیر را افزایش می دهد که در صورت تحقق این امر مجدد سرانه مصرف افزایش می یابد.
توسعه صنعت گاومیش راهی برای رسیدن به خودکفایی گوشت قرمز
منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام گفت: بنابر گزارش مرکز آمار در بحث تولید دام سنگین رشد ۲۳ درصدی داشتیم که براین اساس شاهد افزایش جمعیت دامی آماده کشتار در بخش گوساله هستیم.
او با اشاره به علل نوسان قیمت گوشت به رغم گسترده حجم واردات افزود: ناهماهنگی در سیستم توزیع سبب التهابات بازار گوشت است، لذا در ایام و مناسبت های مختلف توزیع گسترده گوشت منجر به تعدیل قیمت می شود.
پوریان ادامه داد: با توجه به آنکه مصرف گوساله نسبت به گوسفند بالاست، از این رو برآورد می شود که اگر جمعیت دام پایه پروار به یک میلیون راس برسد، خودکفایی گوشت قرمز مازاد بر نیاز کشور محقق می شود.
رئیس شورای تامین کنندگان دام مصرف گوشت کشور را ۹۰۰ هزارتن تا یک میلیون تن اعلام کرد و افزود: سالانه ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزارتن از این میزان گوشت مورد نیاز صنف و صنعت و رستوران و مابقی خانوارهاست.
او با بیان اینکه پتانسیل خودکفایی گوشت قرمز در کشور وجود دارد، گفت: با توجه به اقلیم خشک و نیمه خشک کشور با حمایت از بخش تولید و توسعه صنعت گاومیش و ایجاد مراتع برای دام سبک می توان به این امر دست یافت. همچنین واردات گوساله پایه پروار می تواند به افزایش جمعیت دام و تولید کمک کند.
پوریان در ادامه افزود: تا قبل از سال ۹۵، ششمین و هشتمین صادرکننده دام زنده اعم از سبک و سنگین به بازارهای هدف بودیم و هم اکنون سیاست وزارتخانه برآن است که با جلوگیری از پذیرش دام ماده یا میش مولد به افزایش جمعیت دام سبک کمک کند که در این صورت به خودکفایی می رسیم.
رئیس شورای تامین کنندگان دام گفت: گرچه تا زمانیکه آمار زایش زمستان مشخص نشود، نمی توان اظهار نظری راجع به خودکفایی دام داشت، اما برآوردها حاکی از آن است که با افزایش جمعیت دام سبک و سنگین، نیازی به واردات نخواهیم داشت.
با توجه به پتانسیل صنعت دامپروری، امکان رسیدن به خودکفایی گوشت قرمز و حتی صادرات به آن سوی مرزها وجود دارد، اما به سبب کاهش جمعیت دام مولد، مسئولان ناگریز به افزایش حجم ۳ برابری واردات گوشت در ماه های اخیر شدند که با افزایش واردات دام پایه پروار و حجم زایش های زمستان و گسترش صنعت گاومیش انتظار می رود که امسال دیگر نیازی به واردات برای تنظیم بازار داخل نداشته باشیم.