بررسی های میدانی از سطح بازار نشان می دهد که اختلاف قیمت گوشت های تنظیم بازار با مغازه ها ۲ تا ۳ برابر است که این امر منجر به تشکیل صف های طولانی خرید پشت در فروشگاه ها و گلایه شهروندان شده است چراکه آنها مجبورند ساعت ها برای خرید گوشت منتظر بمانند و گویا توزیع به طور مستمر نیست و گاها برخی روزها گوشت گرم وارداتی نمی آید یا در صورت توزیع میزان آن به قدری پایین است که جوابگوی خرید تمامی مشتریان نیست. این درحالی است که میزان واردات گوشت نسبت به سال قبل افزایش معناداری داشته است.
بنار آمارهای اعلامی امسال بیش از ۲۰۰ هزارتن گوشت قرمز گرم و منجمد با ارزش یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار وارد شده، درحالیکه مدت مشابه سال قبل ۱۰۰ هزارتن با ارزش حدود ۴۸۰ میلیون دلار بوده است که متاسفانه به رغم افزایش ۲ برابری واردات، قیمت در بازار به تعادل و ثبات نرسیده است.
براساس آمار با احتساب سرانه مصرف فعلی سالانه یک میلیون تا یک میلیون و ۱۰۰ هزارتن گوشت قرمز در کشور مصرف می شود که امسال ۹۲۳ هزارتن گوشت در کشور تولید شده که براین اساس نباید مشکلی در تنظیم بازار داشته باشیم، اما متاسفانه کماکان شاهد عرضه گوشت با نرخ های غیرواقعی در سطح بازار هستیم.
رصدها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت کنونی هرکیلو شقه گوسفندی ۷۴۰ تا ۷۷۰ هزارتومان، ران گوسفندی ۹۷۰ تا ۹۹۰ هزارتومان، گوشت گوساله ۵۳۰ تا ۶۰۰ هزارتومان و راسته گوساله ۷۵۰ تا ۹۰۰ هزارتومان است، اما مسئولان وزارت جهاد ملاک قیمت گوشت قرمز را لاشه می دانند. در این راستا محسن سلامی مدیرعامل پشتیبانی امور دام گفته بود: قیمت گوشت در خرده فروشی ها در یک منطقه ملاک نیست و میدان بهمن ملاک تعیین کننده قیمت است که خوشبختانه طی ۲ تا ۳ هفته اخیر قیمت لاشه گوسفند و گوساله تغییری نداشته است.
علی رغم آنکه بسیاری از فعالان و دست اندرکاران حوزه دام و طیور خبر از انباشتگی دام و افزایش زایش ها و افزایش ۲ برابری حجم واردات می دهند، جای این سوال مطرح است که علت نوسانات بازار گوشت قرمز چیست؟
علت تشکیل صف های طولانی خرید گوشت قرمز چیست؟
جواد آزاد مدیرعامل اتحادیه صنعت دامپروران گفت: صف های طولانی خرید بابت گوشت های وارداتی است و در خصوص تولید داخل با انباشتگی دام روبرو هستیم و مشکلی در تامین و توزیع نداریم.
به گفته وی، افزایش بهره وری جهت کاهش قیمت تمام شده در دستور کار است و در خصوص بازار هیچ راهی جزء گسترش زنجیره های تولید نداریم و مهم ترین راه توسعه زنجیره هاست، درحالیکه تکمیل و توسعه زنجیره ها در تنظیم بازار گوشت تاثیر بسزایی دارد چراکه قیمت دام و گوشت با یکدیگر متفاوت است که تکمیل زنجیره ها در کاهش قیمت اثر گذار است.
آزاد با بیان اینکه در بخش دام سنگین ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزارراس انباشتگی داریم، افزود: با توجه به انباشتگی دام، بخشی از مابه التفاوت باید به دام دام داخل دهند و همچنین با تغییر ارز ۴۲۰۰ تومانی وعده توزیع گوشت داخل از طریق کالابرگ را دادند که این امر می تواند کمک کند.
مدیرعامل اتحادیه صنعت دامپروان با بیان اینکه نیازی به این حجم واردات گوشت نداریم، افزود: با توجه به انباشتگی دام سبک و سنگین، سیاست بهره وری تولید در راستای کاهش قیمت تمام شده، توزیع کالابرگ و توسعه زنجیره ها در راستای تنظیم بازار باید بکار گرفته شود، در غیراین صورت واردات راهکار مناسبی برای تنظیم بازار نیست.
براساس اعلام وزارت جهاد سال گذشته میزان تولید گوشت قرمز حدود ۹۰۸ هزار تن بود که امسال با افزایش ۱۶ هزارتنی میزان تولید به ۹۲۳ هزارتن می‌رسد که بخشی از این افزایش تولید ناشی از احیای دام‌های مولد پس از خشکسالی‌های سال‌های گذشته است.
نرخ منطقی گوشت قطعه بندی ۷۰۰ هزارتومان است
در ادامه افشین صدردادرس مدیرعامل اتحادیه دام سبک گفت:در کل محصولات کشاورزی چالش نظام توزیع محصولات کشاورزی عامل اصلی نابه سامانی بازار است و زمانیکه محصول آماده تولید است دیگر از دست کشاورز در می آید. به عنوان مثال دامدار دام تولیدی را تحویل کشتارگاه یا چوبداران می دهند و آنها بسته به شرایط بازار، پول دامدار را بصورت چک ۲ تا ۳ماهه پرداخت می کند.
به گفته وی، تولیدکننده یا نماینده های بخش کشاورزی به هیچ عنوان دسترسی مستقیم به مصرف کنندگان ندارند و این ارتباط قطع است و آنچه به عنوان زنجیره اسم می برند، در بخش کشاورزی وجود ندارد یا بسیار جزئی است که در نهایت این امر منجر به عرضه محصولات با قیمت غیرواقعی در بازار می شود.
صدردادرس ادامه داد: قیمت کنونی هرکیلو دام زنده ۳۰۰ هزارتومان است که براین اساس لاشه با نرخ ۶۰۰ هزارتومان و گوشت قطعه بندی ۷۰۰ هزارتومان باید بدست مصرف کننده برسد که متاسفانه بدلیل مشکلات نظام توزیع با نرخ های متفاوتی عرضه می شود.
وی متوسط سرانه مصرف گوشت قرمز را ۷ کیلو اعلام کرد و گفت: مسئولان دولتی سرانه مصرف گوشت قرمز را ۱۲ کیلو اعلام می کنند، درحالیکه سرانه مصرف کشورهای حاشیه خلیج فارس ۴۰ کیلوست. گفتنی است امسال ۲۰۲ هزارتن گوشت گرم و منجمد وارد شده که میزان واردات در سال قبل بسیار کمتر بوده است.
با توجه به آنکه ۱۰ روز تا پایان سال زمان باقی است و بسیاری از خانوارها بدنبال تامین مایحتاج سبد مصرفی خود هستند، این روزها شاهد صف های طولانی خرید گوشت های تنظیم بازار بواسطه اختلاف چندبرابری قیمت با گوشت تولید داخل هستیم، درحالیکه بسیاری از کارشناسان حوزه نرخ های فعلی مغازه ها را منطقی نمی دانند و معتقدند که دولت برای تنظیم بازار باید سیاست عرضه مستقیم و توزیع از طریق کالابرگ‌را در پیش بگیرد.