دکتر سید رضا صفایی با اشاره به اینکه پزشکان با اندازه‌گیری هموگلوبین به میزان کم خونی در بیماران پی می‌برند، اظهار کرد: هموگلوبین یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده گلبول قرمز است. اندازه‌گیری مقدار کلی هموگلوبین در واقع به نوعی نشان‌هنده تعداد گلبول‌های قرمز است. مقدار طبیعی هموگلوبین برای مردان بین 14 تا 18 گرم در هر دسی‌لیتر و برای زنان بین 12 تا 16 گرم در هر دسی‌لیتر است.
وی افزود: البته هموگلوبین 11.5 در زنان و هموگلوبین 13.5 در مردان نیز در برخی موارد طبیعی به حساب می‌آید. اما زمانی که هموگلوبین پایین‌تر از محدوده‌های ذکر شده باشد، فرد به عنوان مبتلا به کم خونی شناخته خواهد شد.
این پزشک بیمارستان امام خمینی (ره)، با بیان اینکه شایع‌ترین کم خونی در همه جای دنیا بویژه کشورهایی که از نظر تغذیه‌ای و دسترسی به مواد پروتئینی گوشتی دچار مشکل هستند، کمبود آهن یا کم خونی فقر آهن بیشتر به چشم می‌خورد و این مشکل در زنان بیشتر است.
این فوق تخصص خون با بیان اینکه زنان در ایام قاعدگی مقادیری خون از دست می‌دهند و این مسئله منجر به کم‌خونی در آنها خواهد شد، گفت: همچنین در دوران بارداری جنین مقداری از آهن بدن مادر را برای رشد خود مصرف می‌کند و زنان دچار آنمی فقر آهن در سنین باروری می‌شوند. البته اگر در برخی مردان و همچنین زنان در سنین غیربارداری کم خونی مشاهده شود، باید به دنبال علت گشت.
وی افزود: معمولا علل گوارشی در سنین غیرباروری باعث بروز کم خونی می‌شود. البته گاهی هم سوء تغذیه باعث می‌شود فرد به کم خونی مبتلا شود. بویژه در اشخاصی که کاملا گیاه خوار هستند و پروتئین حیوانی کم مصرف می‌کنند، بروز کم خونی‌های ناشی از فقر آهن مشهودتر است.
صفایی در ادامه به برخی مواد غذایی که جذب آهن را مختل می‌کنند نیز اشاره و اظهار کرد: چای سبز یا قرمز، قهوه، شیر و کاکائو از جمله مواد غذایی هستند که باعث کاهش جذب آهن در بدن می‌شوند. معمولا توصیه می‌کنیم یک ساعت قبل و بعد از هر وعده غذایی، از مصرف موادی چون قهوه و چای خودداری شود.
این فوق تخصص خون در پاسخ به اینکه آیا عوامل ژنتیکی در بروز فقر آهن موثر هستند، اظهار کرد: معمولا عوامل ژنتیکی در بروز کم خونی آهن دخیل نیستند. البته در برخی موارد معدود چون ابتلا به بیماری مادرزادی سلیاک به علت تغییرات آنزیمی در بدن، شاهد سوء جذب آهن هستیم.
صفایی افزود: ضعف و بی‌حالی و همچنین عدم تمرکز از جمله علائم بروز کم خونی است و در موارد بسیار شدید کاهش تمرکز در انجام فعالیت‌های روزانه، تپش قلب و تنگی نفس در هنگام فعالیت نیز در فرد تظاهر پیدا می‌کند.
وی در پایان توصیه‌هایی برای جبران کم خونی ارائه و اظهار کرد: اگر فرد دچار کم خونی ناشی از کمبود آهن باشد، چاره‌ای به جز مصرف ترکیبات دارویی آهن‌دار که عمدتا در قالب قرص‌های خوراکی تولید می‌شوند و در دسترس‌ترین آنها فروش سولفات است، ندارند.
ایسنا