مسکن ها همراه تمام لحظه هایش شده اند و تا همین چند وقت پیش، حمله هایش بسیار زیاد بود تا این که متخصص مغز و اعصاب به او از بخورنخورهای لازم برای بیماران میگرنی گفت و تازه فهمید چقدر می تواند با دقت در تغذیه اش و مشورت با متخصص تغذیه، به خودش و پیشگیری از حمله های مکرر کمک کند؛ نکته های تغذیه ای که به قول دکتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی، می تواند از بروز دردهای میگرنی بکاهد. این دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در انستیتو تحقیقات تغذیه صنایع غذایی کشور به جام جم می گوید: سازمان جهانی بهداشت، میگرن را یکی از 20 بیماری ناتوان کننده دنیا معرفی کرده و مطالعه های زیادی هم درباره عواملی که باعث تحریک یا جلوگیری از بروز حمله های میگرنی می شود، انجام شده که برخی موادغذایی جزو آنهاست.
پنیر مانده و مرکبات؛ متهمان ردیف اول
در برخی موادغذایی، ماده ای به نام «تیرامین» وجود دارد که می تواند محرک میگرن باشد. دکتر نیستانی می گوید: این ماده، بخصوص در پنیرهای کهنه و شکلات به مقدار زیاد وجود دارد و بیماران دچار میگرن باید از مصرف این خوراکی ها بویژه پنیرهای سفت مثل پنیر تبریزی خودداری کنند. وی الکل را دومین عامل ایجاد حمله های میگرنی می داند و می افزاید: در بعضی منابع آمده مرکبات هم می تواند در بروز این دردها نقش داشته باشد. این متخصص تغذیه در ادامه به نکته مهمی اشاره می کند: بی نظمی در مصرف وعده های غذایی هم می تواند در بروز حمله های میگرنی، تاثیر بسیار مهمی داشته باشد.
برای میگرنی ها نظم غذایی واجب است
دکتر نیستانی بی نظمی غذایی در افراد را که برای مبتلایان به میگرن بسیار مهم است، این گونه تعریف می کند: افرادی که یکی از وعده های غذایی مثل صبحانه یا ناهار را به بهانه مشغله کاری حذف می کنند یا دو وعده را یکی می کنند و فواصل طولانی مدت گرسنه می مانند و نظم غذایی ندارند، بیشتر در معرض حمله های میگرنی قرار می گیرند.
این متخصص تغذیه ادامه می دهد: رژیم های غذایی سرخود و غیراصولی مثل حذف نان و برنج، میان وعده ها و وعده های اصلی برای لاغر شدن هم برای این بیماران بیشتر صدمه زننده است چون آنها را دچار نوعی استرس تغذیه ای و گرسنگی می کند که قطعا در بروز مکرر دردهای میگرنی نقش دارد.
کنسرو و افزودنی هم ممنوع!
به گفته دکتر نیستانی، برخی افزودنی ها هم می تواند در بروز سردرد میگرنی نقش داشته باشد، به همین دلیل این بیماران تا جایی که امکان دارد، باید دور مصرف غذاهای کنسروی را خط بکشند. او توضیح می دهد: مخصوصا در برخی انواع کنسرو ماهی که در شرایط کاملا بهداشتی و اصولی تهیه نمی شود، غلظت ماده ای به نام هیستامین که مشکلات بیماران دچار سابقه میگرن را تشدید می کند یا آغازگر بیماری در افراد دچار زمینه این بیماری است، زیاد است. او تاکید می کند: افراد مبتلا به میگرن باید از مصرف گوشت های فرآوری شده مثل سوسیس، کالباس و تمام غذاهای بسته بندی هم خودداری کنند.
اگر میگرنی هستید، سبزی و میوه بخورید
تا اینجا هر چه گفتیم، منع مصرف بود، اما برای افراد مبتلا به میگرن چه چیزهایی خوب است و به درمان و کترل بیماری شان کمک می کند؟ دکتر نیستانی در پاسخ به این پرسش می گوید: رعایت نظم غذایی برای همه افراد لازم است و برای میگرنی ها اصلی اساسی برای کمتر دچار شدن به سردردهای آزاردهنده است.
او ادامه می دهد: هرکس با هر شغل و هر نوع زندگی باید مدیریت لازم را در این زمینه داشته باشد و رعایت این اصل برای بیماران دچار میگرن اساسی تر است. بیمار دچار میگرن باید سعی کند نظم غذایی داشته باشد، نباید رژیم عجیب و غریب و غیراصولی بگیرد و مدت طولانی گرسنه بماند. این متخصص تغذیه توصیه می کند: مصرف انواع سبزی ها به این بیماران در حفظ سلامت کلی و حتی آرامش کمک می کند و باید آن را در برنامه غذایی شان بگنجانند و بجز مرکبات که در برخی مبتلایان می تواند محرک باشد، باید سه تا پنج وعده میوه در روز مصرف کنند. به گفته این استاد دانشگاه، کنترل وزن هم در این بیماران تاثیر خوبی دارد.
امگا 3 معجزه می کند
دکتر نیستانی با اشاره به این که خیلی از مطالعه ها، اثر بسیار مثبت و مفید اسیدهای چرب امگا3 را در کنترل حمله ها و بهبود کسانی که میگرن دارند، ثابت کرده است، می گوید: اسیدهای چرب امگا3 در انواع روغن های گیاهی مثل روغن دانه سویا و دانه های روغنی مثل گردو وجود دارد، ولی بهترین منبع غنی آن ماهی های چرب مثل ماهی سالمون است.
او می افزاید: در مواردی هم با مکمل یاری می توان این اسیدهای چرب را به بیمار رساند، ولی دوز مکمل، مدت مصرف، نوع آن و حتی برند آن اهمیت دارد و حتما باید با نظر و توصیه پزشک مصرف شود. به گفته این متخصص تغذیه، اگر بیماری به نکته های تغذیه ای لازم توجه و داروهای تجویز شده را مصرف کند، بی شک مشکلاتش بسیار کمتر خواهد شد. البته مدیریت استرس هم مهارتی است که باید کسب کنند.
وقتی حمله شروع می شود، چه بخوریم؟
دکتر نیستانی به این پرسش این گونه پاسخ می دهد: اصولا این بیماران در زمانی که درگیر حمله هستند، نمی توانند چیزی بخورند بویژه اگر تهوع داشته باشند، بنابراین نمی توان توصیه کرد در این زمان چیزی برای برطرف کردن تهوع مصرف کنند. او توضیح می دهد: توصیه های تغذیه ای بیشتر برای پیشگیری از بروز حمله است و وقتی سراغ بیمار آمد، تاثیری در تسکین او نخواهد داشت.
گاهی آزمون و خطا چاره ساز است
دکتر نیستانی در آخر به نکته مهمی اشاره می کند: این بخورنخورهای تغذیه ای صد در صد نیست و برخی بیماران با آزمون و خطا تجربه می کنند که مثلا فلان ماده غذایی باعث شروع سردردشان می شود، در حالی که ممکن است در هیچ کتاب و منبع علمی در مورد آن چیزی نوشته شده باشد. حتی برخی بیماران می گویند با مرکبات به هیچ وجه مشکلی ندارند، بنابراین بخش عمده بایدها و نبایدهای تغذیه ای به تجربه های خود بیمار برمی گردد.
جام جم آنلاین