کاظم قوشچی کارشناس ارشد بهداشت مواد غذایی و عضو سازمان بسیج جامعه پزشکی اظهار داشت: میزان نیترات در محصولات جالیزی کشور علی الخصوص در سیب زمینی و پیاز، بسیار بالاتر از حد تعیین شده است و این امر علاوه بر اینکه تهدیدی برای سلامت داخلی محسوب می‌شود، بازار صادرات محصول ما را هم دچار آسیب کرده است و علت آن عدم مدیریت صحیح و اطلاع رسانی به کشاورزان است.
وی بیان داشت: آمار بالای بیماری‌های غیرواگیر و پیشرفت این بیماری‌ها اصولاً مردم را متحمل هزینه‌های زیادی می کند. نظارت بر موضوع کیفیت غذا و خوراک مردم به معنای تنظیم سفره‌های غذایی و تامین غذای سالم در حل مشکلات عدیده ای که از این بیماری‌های غیرواگیر ناشی می‌شود، بسیار موثر است.
سازمان متولی برای کنترل کیفیت مواد غذایی نداریم
قوشچی ادامه داد: متاسفانه در حال حاضر برای تامین غذای سالم به علت وجود موازی کاری‌هایی که در سیستم اداری ما وجود دارد و به علت عدم تعریف درست از وظایف سازمان‌هایی که ناظر بر ایمنی مواد غذایی هستند، یک سری مشکلاتی را در نظارت بر کیفیت مواد غذایی در سطح کشور داریم.
وی گفت: به طور مثال در میوه جات و صیفی جاتی که مورد مصرف روزانه مردم است، به هیچ وجه مطمئن نیستیم که سموم، نیترات ها و نیتریت‌های (عوامل نگهدارنده) باقیمانده احتمالی، بررسی می‌شود یا خیر و در این زمینه جواب درستی را به مصرف کنندگان مان نمی‌توانیم بدهیم. چرا که در این خصوص سازمان متولی ثابت و خاصی که ضوابط درستی در این زمینه داشته باشد، نداریم.
کشورهای همسایه، سیب زمینی و پیاز ایران را به دلیل نیتریت بالا وارد نمی‌کنند
قوشچی افزود: خوشبختانه ما با همه استاندارهای جهانی در زمینه بهداشت مواد غذایی آشنا هستیم و همه تجهیزات آن را در اختیار داریم اما بی توجهی به آن باعث شده است که حتی در صادرات محصولات غذایی دچار آسیب شویم.
این کارشناس ارشد بهداشت مواد غذایی گفت: برای مثال، کشورهای اطراف، پیاز و سیب زمینی تولیدی ما را وارد نمی‌کنند زیرا که گفته می‌شود دارای نیترات بسیار بالا است و این مواد نگهدارنده از عوامل به وجود آمدن بیماری‌های بسیار خطرناک است. همچنین، مصرف بالای کودهای شیمیایی برای رشد این محصولات که فقط به صورت کمی غیرطبیعی و بزرگ تر جلوه کند، برای مصرف کننده ای که هر روزه از این محصولات کشاورزی استفاده می‌کنند، اثرات زیان بار بسیاری دارد.
وی در ادامه عنوان کرد: نیترات در بدن می‌تواند به نیتریت تبدیل شود و به طور کلی نیتروزآمین‌ها عامل ایجاد سرطان در بدن هستند. البته نیترات به صورت‌های دیگر نیز می‌تواند وارد خون شود و موجب آسیب به بدن شود.
به گزارش بسیج جامعه پزشکی کشور، قوشچی افزود: طبق تحقیقاتی که در کشورهای تولیدکننده سبزیجات انجام گرفته است؛ به دلیل مصرف بالای کودهای ازته یا همان اوره و کودهای نیتروژن دار، میزان نیترات در محصول سبزیجات ریشه ای، بوته ای و برگی بیش از حد مجاز است.
میزان نیترات استفاده شده در محصولات جالیزی ایران دو برابر حد مجاز است
این کارشناس ارشد بهداشت مواد غذایی افزود: متاسفانه میزان نیترات در محصولات جالیزی ما علی الخصوص در سیب زمینی و پیاز، بسیار بالاتر از حد تعیین شده است و در این رابطه می‌توان گفت: حداکثر میزان مجاز نیترات در سیب زمینی 250 ppm است، اما در محصولات ما این مقدار به 500 ppm هم رسیده است.
وی بیان داشت: این امر علاوه بر اینکه تهدیدی برای سلامت داخلی است، بازار صادرات محصول ما را هم دچار آسیب کرده است. برخی کشورها در همسایگی ایران که همواره بازار مصرف ما بودند، محصولات سیب زمینی و پیاز را برگشت داده اند و دیگر نمی‌خرند. برای مثال، کشور عراق وارادت خود را از ایران بسیار پایین آورده است.
قوشچی گفت: به طورکلی، حوزه صادرات ایران بسیار محدود شده است و فقط به چند کشور همسایه صادرات داریم که اگر این کشورها هم آزمایش‌های دقیق بر روی محصولات ما بکنند شاید دیگر مشتری نباشند.
عدم مدیریت درست سبب شده کیفیت فدای کمیت شود
این کارشناس ارشد بهداشت مواد غذایی در پایان خاطرنشان کرد: علت این موضوع عدم مدیریت و اطلاع رسانی در بخش کشاورزی است و به همین خاطر کشاورزان کیفیت را فدای کمیت کرده اند و می‌خواهند به هر قیمتی تولید بیشتر داشته باشند.
تسنیم