موسسه تحقیق قیمت جهانی برنج با ارائه مطلبی نوشته است: کشورهای آسیایی بازار بسیار مناسبی برای برنج وارداتی است اما ایران مهمترین بازار برنج غرب و مرکز آسیا محسوب میشود، همچنین ایران بزرگترین مصرف کننده و وارد کننده برنج در منطقه نیز است.
براساس آمار USDA، ایران در سال 2012 ، 3.3 میلیون تن برنج مصرف کرد در حالیکه تنها 1.7 میلیون تن از این محصول را تولید کرد.
مصرف برنج در ایران بیشتر از کشورهای نپال، مالزی و سریلانکا است که میزان تولید محصول برنج آنها کمتر ازمجموع تولیدات ایران، ترکیه و افغانستان است.
*ایران بزرگترین وارد کننده برنج باسماتی هند
در سال 2012 ایران سومین وارد کننده برنج دنیا بعد از چین و نیجریه شناخته شد و بزرگترین وارد کننده برنج باسماتی بود، اهمیت ایران بر بازار برنج دنیا زمانی محسوس شد که در سال 2008 که به دلیل خشکسالی تولید برنج ایران با بحران مواجه شد، تقاضای ایران برای برنج نقش بسیار مهمی در افزایش قیمتها داشت.
به دلیل کمبود آب در ایران بسیاری از مناطق برای کشت برنج مناسب نیست همچنین نبود خاک مناسب نیز دلیل دیگری بر کشت نشدن این محصول در تمام مناطق ایران است.
3 منطقه گیلان، مازندران و گلستان در مجموع 85 درصد تولیدات برنج ایران را تأمین میکنند، برنج در تمام کشور ایران مصرف میشود و مهمترین کالای اساسی بعد از گندم و جو به حساب میآید.
همانند بسیاری از کشورهای مصرف کننده برنج دولت ایران نیز به دنبال خودکفایی در محصولات اساسی بویژه برنج است و در راستای این سیاست با وجود تحریمها علیه این کشور، تجارت این محصول انجام میشود و مشوقهایی هم برای تولید داخلی برنج توسط دولت ایران داده میشود.
موسسه تحقیقات بینالمللی برنج 35 سال است که تحقیقات برنج را در ایران حمایت میکند و از آن زمان عملکرد این محصول 2 برابر شده است اما با وجود این تولید برنج در ایران با چالشهای عمدهای مواجه است که شوری خاک، تنشهای گرمشدن زمین، فرسایش خاک، سیل و بیابانزایی از آن جمله است.
*مصرف برنج ایران تا 21 سال دیگر 5 میلیون تن میشود
در حال حاضر 50 درصد تامین این محصول اساسی وابسته به واردات است و برآورد میشود مصرف این محصول اساسی تا سال 2035 یعنی 21 سال دیگر به 5 میلیون تن برسد و با وجود برنامههای خودکفایی در برنج، به نظر میرسد انقلاب سبزی باید در این کشور صورت گیرد تا به رغم منابع طبیعی شکننده در این کشور شاید خوداتکایی این محصول رقم بخورد.
نرخ سرمایهگذاری ایران در بخش تحقیقات کشاورزی در مقایسه با کشورهای همسایه نسبتاً بالاست و تهران اکنون ریاست دفتر مرکزی تحقیقات منطقهای برنج برای غرب و مرکز آسیا را عهدهدار است.
به دلیل اینکه ایران در معرض تغییرات آب و هوایی قرار گرفته است به همین دلیل برنامههای تغییراتی تاثیر تغییرات آب و هوایی در عملکرد برنج نیز در این کشور پیگیری میشود.
اگرچه ایران چالشهای عمدهای در بخش برنج دارد اما فرصتهایی هم در زمینه تولید برنج در این کشور هست اما انچه در این میان بدیهی و مسلم است اینکه سیاست ایران در تولید برنج همواره تحت تاثیر بازارهای بینالمللی قرار میگیرد.
فارس