بسیاری از افراد با این باور که محصولات ارگانیک به دلیل اینکه در پرورش آنها از مواد مصنوعی و شیمیایی استفاده نمیشود، ضرر کمتری برای سلامتی و محیط زیست دارند، پول بیشتری برای خرید آنها میپردازند. البته این استنباط قوی بیشتر از اینکه مبنای علمی داشته باشد بر پایه باورهای غیرعلمی است. بازار فروش محصولات ارگانیک طی دهه گذشته بیش از سه برابر رشد کرده و ارزش آن به بیش از 30 مییارد دلار در سال رسیده است. این در حالی است که بازار فروش محصولات غذایی که به روشهای معمول پرورش مییابند به سختی دو درصد در سال رشد کرده است.
اما در این بین یک مشکل اساسی وجود دارد و آن این است که باورهای اصلی درباره محصولات ارگانیک هیچ مبنای علمی ندارند. در واقع شواهدی وجود دارد که نشان میدهد مزار ارگانیک به همان اندازه و حتی بیش از مزارع عادی آلودگی ایجاد میکنند و این محصولات ارگانیک حتی ممکن است بیش از سایر مواد غذایی سمی باشند. مزارع ارگانیک نیز مانند مزارع کشت عادی برای رشد محصولات خود به کودهای شیمیایی وابسته هستند. این مزارع اغلب از کودهای حیوانی بیش از کودهای شیمیایی و معدنی استفاده میکنند.
یک مطالعه که در گلخانه تولید محصولات ارگانیک انجام شد نشان میدهد استفاده از کود در این گلخانهها سبب ورود نیتروژن بیشتری به آبهای زیرزمینی در مقایسه با مزارع عادی میشود. در این مطالعه تاکید شد، آلودگی نیتروژن یکی از مهمترین دلایل بستن چاههای آب آشامیدنی بوده است. علاوه بر این نیتروژن حاصل از تمام فعالیتهای کشاورزی یکی از مهمترین عوامل پشت پرده آلودگیهای ناشی از رشد بیرویه جلبکها، مرگ و میر ماهیها و ایجاد مناطق مرده در اقیانوسها است.
مطالعات وسیعتر از 12 محصول زراعی در «کالیفرنیا»ی آمریکا نشان داد در تولید هفت مورد از این محصولات که به شیوه عادی و غیرارگنیک کشت شدهاند، گازهای گلخانهای کمتری منتشر شده است. دلیل اصلی این تفاوت این است که به نظر میرسد زراعت عادی بیش از زراعت ارگانیک مقرون به صرفه است. زیرا با هزینه کمتر از تولید حجم مشابهی از محصولات ارگانیک میتوان محصولات غذایی به شیوه عادی تولید کرد.
همچین در سال 2012 میلادی، بازبینی بیش از 100 مطالعه در روشهای مختلف کشاورزی در اروپا نشان داد برداشت محصولات ارگانیک از مزارع نیز سبب تولید میزان بالایی آلودگی آمونیاک، نیتروژن و اکسید نیتروس میشود. با آنکه به نظر میرسد در تولید محصولات ارگانیک انرژی کمتری مصرف میشود اما از سوی دیگر این مسئله سبب افزایش وسعت زمینهای تحت کشت و احتمال افزایش رشد جلبکها و در نتیجه کمبود اکسیژن و خفگی آبزیان میشود.
علاوه بر این پرورش دامهای ارگانیک نیز مشکلآفرین است. مزارع دامپروری ارگانیک بر خلاف دامداریهای عادی به دامها اجازه تردد آزادانه در طبیعت را میدهد که این مسئله باعث میشود فضولات این دامها در هر نقطهای از طبیعت پراکنده شود. این برخلاف دامداریهای سنتی است که فضولات دامها در فضای بسته و به دور از معرض بارش باران هستند و در نتیجه احتمال آلودگی آبی به حداقل میرسد. از نظر فواید غذایی نیز هیچ تفاوت فاحشی میان ارزشهای غذایی محصولات ارگانیک و غیرارگانیک وجود ندارد. به علاوه اینکه در تولید بسیاری از محصولات ارگانیک میزان زیادی کود استفاده میشود که این مسئله نیز سبب بالا رفتن میزان سموم در غذا میشود.
اگر با خواندن این مطالب نگران شدید باید بگوئیم جای نگرانی نیست. هر چه دوست دارید فارغ از ارگانیک و غیرارگانیک بودن آن خریداری و مصرف کنید مگر اینکه قیمت برای شما اهمیت داشته باشد که در این صورت مشخص است که کدام نوع محصول را انتخاب میکنید.
ایسنا