این نانوبرچسب درحالی ارائه شده است که امروزه تشخیص روغن زیتون گرانقیمت اصل از تقلبی آن دشوار است.
گروه تحقیقاتی کشور سوئیس برچسب نامرئی ساخته است که در آن از ذرات دیانای مغناطیسی کپسوله شده در سیلیکا استفاده شده که به روغن زیتون اضافه میشود.
به گفته سازندگان، تنها با چند گرم از این ماده میتوان بسیاری از روغن زیتونهای تولید شده را برچسبزنی کرد. در صورت برخورد با روغن مشکوک، مقدار کمی از ماده، آنالیز شده و با روغن اصلی مقایسه میشود.
برچسبهای ضد جعل برای مواد غذایی در سراسر جهان مورد نیاز است. تنها در دو علمیات شناسایی که در ماههای دسامبر 2013 و ژانویه 2014 توسط اینترپل و یوروپل انجام شد، بالغ بر 1200 تن مواد غذایی و 43 هزار لیتر نوشیدنی تقلبی کشف شد.
بر اساس گزارشات رسمی، این تجارت غیرقانونی توسط مجرمین سازمانیافته انجام میشود که سالانه میلیونها دلار سود را برای این گروهها دربر دارد. در میان مواد غذایی کشف شده بیش از 131 هزار تن لیتر روغن و سرکه وجود داشته است.
برچسبهای ضد جعل نه تنها غیرقابل مشاهده با چشم غیرمسلح هستند بلکه ایمن، ارزان و قابل اعتماد بوده و به سادگی قابل شناسایی هستند.
پژوهشگران مرکز ETH زوریخ از رشتههای دیانای برای ساخت برچسب تشخیص روغن زیتون اصل استفاده کردند.
دیانایها به دلیل عدم امکان اصلاح خود و حساسیت به مواد شیمیایی، در برابر نوسانات نور و گرما، ضعفیف هستند. بنابراین محققان آنها را درون پوستهای سیلیکایی قرار دادند. این پوشش، دیانای را از گزند آسیبهای محیطی مصون میدارد به طوری که با ایجاد سدی در برابر عوامل محیطی، دیانای را کاملاً قرنطینه میکند. برای این که بتوان این نانوساختار را از روغن بیرون کشید، محققان از ترفند سادهای استفاده کردند؛ آنها به این برچسب، نانوذرات اکسید آهن اضافه کردند.
نتایج بررسی این محققان نشان داد این برچسب بدون این که دیده شود به راحتی درون روغن پراکنده میشود، این برچسبها در برابر گرما مقاوم بوده و تغییر نمیکنند.
رشتههای دیانای را میتوان با محلول فلوئوردار بازیافت و با استفاده از PCR تکثیر کرد. سپس با دستورالعمل سادهای میتوان رشتههای دیانای را شناسایی کرد. هزینهی این برچسبزنی در حدود 0.002 سنت برای هر لیتر است.
ایسنا