بررسی سلامت فراوردهای گوشتی در کمیسیون کشاورزی اتاق تهران

کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران با دعوت از فعالان صنعت فرآورده های گوشتی به بررسی مشکلاتی که این صنعت با آن مواجه است و البته حاشیه هایی که طی سال های اخیر، دور و بر این بخش را گرفته،پرداخت.در این نشست دبیر انجمن فراوره های گوشتی ایران در مقام دفاع از تولید سالم کارخانه های خوشنام این بخش برآمد و در عین حال منکر این نیز نشد که تولیدات غیرقانونی و ناسالم در این بخش کم نیستند.

به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، پیش از آنکه جلسه کمیسیون کشاورزی اتاق تهران وارد دستور جلسه شود، اخبار و اتفاقات این حوزه از زبان فعالان اقتصادی بیان شد. شاهرخ ظهیری به تصمیم دولت برای عدم دخالت در قیمت گذاری ها اشاره کرد و آن را به فال نیک گرفت. وی با اشاره به سخنان اخیر معاون اول رییس جمهور مبنی بر اینکه دولت بنا ندارد که کنترل و دخالتی روی قیمت ها داشته باشد، این تصمیم را به نفع تولیدکنندگان و بازار دانست چرا که به گفته وی، بازار در ایران طی سال های گذشته از دخالت دولت آسیب و صدمات جدی دیده است و حال زمان آن رسیده تا نظام بازار بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا به ترمیم این آسیب ها بپردازد.

دیگر عضو کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران نیز در این نشست به فهرست اعتبارات بانک کشاورزی اشاره کرد که به تازگی اعلام شده است.به گفته مصطفی مهاجرانی، اعتبارات اعلام شده از سوی بانک کشاورزی با مصوبات برنامه پنجم در تناقض است به طوری که در این برنامه مالی اعلام شده جایگاهی برای صنعت دامپروری دیده نشده است.

ارجمندی دیگر عضو کمیسیون نیز به سلسله جلسات این کمیسیون با موضوع برنج و مشکلات آن اشاره کرد و با بیان اینکه در این جلسات بر صدور کد رهگیری برای تولیدات داخلی و همچنین برنج های وارداتی تاکید شده بود، یادآوری کرد که این موضوع در دستورکار دولت قرار گرفته که آثار و نتایج مثبتی در این صنعت به همراه خواهد داشت.

ابوالحسن خلیلی نیز به خبر جالبی اشاره کرد. به گفته وی، دولت ایالات متحده امریکا به تازگی بودجه تحقیقاتی به ارزش 8 میلیارد دلار برای حفظ تنوع زنبورهای این کشور در نظر گرفته است تا به نقش زنبورها در اقتصاد این کشور بهای بیشتری داده باشد. وی همچنین اشاره کرد که صنعت زنبورداری در ایالات متحده امریکا سالانه 15 میلیارد دلار برای اقتصاد این کشور سودآوری دارد.

در ادامه این نشست، موضوع دستور جلسه کمیسیون روی میز بحث و بررسی اعضا قرار گرفت. شاهرخ ظهیری با بیان اینکه مدتی است که صنایع پروتئینی در کشور مورد هجمه و انتقادات تند و تیز قرار گرفته است،خاطرنشان کرد که به گفته منتقدان، این صنعت به درستی کار نمی کند و از مواد اولیه نامناسب در تولیدات استفاده می شود در حالی که این شایعات واقعیت ندارد.

وی در همین زمینه به برخی شایعه پراکنی ها و سخنانی که بعضا از سوی مسوولان نیز بیان شده است اشاره کرد و گفت: سال گذشته و در مراسم روز صنعت و معدن، رییس کمیسیون صنایع مجلس حملات تندی را علیه واحدهای تولیدی فراورده های پروتئینی و گوشتی بیان کرد که به شایعات در این زمینه دامن زد، این در حالی است که واحدهای تولیدی این بخش در سلامت کامل اقدام به تولید می کنند و ممکن است در این میان چند واحد زیرپله ای نیز به طور غیرقانونی فعالیت کنند که حساب آنها از واحدهای خوشنام جدا است.

در ادامه این جلسه، هنریک قنبریان عضو هیات مدیره انجمن فراورده های گوشتی ایران به ارائه توضیحاتی پرداخت تا به این ترتیب به چگونگی شکل گیری شایعات در این بازار پاسخ داده باشد.

وی که مدیرعامل یکی از شرکت های بزرگ تولید فراورده های گوشتی در ایران است، عامل اصلی ایجاد شایعات و حواشی در این صنعت را ناهمانگی میان سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد دانست. به گفته وی، طی سال های گذشته که شایعات و تبلیغات سوء، دامن گیر صنعت فراورده های گوشتی در ایران شده است، فعالان این صنعت خواستار تشکیل جلسات مشترک میان مسولان این سازمان ها و متولیان تولید شده اند اما هر بار به دلایلی این جلسات با عدم حضور مسولان دولتی ناکام مانده است. به گفته وی، تصمیماتی نیز که در این جلسات اتخاذ شده بود به دلیل ناهماهنگی میان دو نهاد دولتی به سرانجام نرسیده است.

قنبریان در ادامه یکی دیگر از مشکلات صنعت فراورده های گوشتی در ایران را عدم دستیابی به صنعت خمیر مرغ دانست. محصولی که به گفته وی، ارزش غذایی آن در دنیا به اثبات رسیده و امروز به یکی از شاخه های اصلی تولید فراورده های غذایی در جهان تبدیل شده است.

خمیر مرغ همان گوشت مرغ بی‌خص شده‌ای (گوشت بدون استخوان) است که با روش مکانیکی و به وسیله دستگاه بادر به صورت مایع استحصال می‌شود.

وی در توضیح این نوع از خمیر یادآور شد که مرغ ها را برای جداسازی قسمت های نرم از اسکلت در این دستگاه می ریزند و از آن برای تولید سوسیس و کالباس استفاده می کنند.به گفته قنبریان، از این محصول در جهان به عنوان MDM یاد می شود.

مجید افلاکی دبیر انجمن فراورده های گوشتی ایران نیز در ادامه این نشست با انتقاد از عملکرد برخی دستگاه های دولتی از جمله سازمان دامپزشکی کشور پرداخت و با بیان اینکه گوشت سفید و مواد اولیه تولید فراورده های گوشتی کارخانه ها، از کشتارگاه های دارای مجوز و زیرنظر سازمان دامپزشکی کشور تهیه می شود، افزود: در حال حاضر 99 درصد کشتارگاه های گوشت سفید فاقد خط 2 هستند که به دلیل مشکلات اقتصادی این خط در کشتارگاه ها تعطیل شده است.

خط 2 در کشتارگاه ها، وظیفه تخلیه داخل مرغ بدون دخالت دست و به صورت اتوماتیک را برعهده دارد.

وی در مورد MDM نیز تصریح کرد که این محصول و ماده اولیه تولید کارخانه های فراروده های گوشتی، اوایل سال 1384 از کشور فرانسه وارد ایران شد.به گفته افلاکی، در بسیاری از کشورهای جهان از این ماده برای تولید فراوردهای گوشتی مورد مصرف خانوارهای خاص و کم درآمد استفاده می شود.وی در پاسخ به این پرسش یکی از اعضای کمیسیون که چرا از این ماده برای تولید فراورده های گوشتی در ایران استفاده شده است؟ گفت: از سال 84 به بعد که اقتصاد ایران با تورم افسار گسیخته مواجه شد، واحدهای تولیدی این بخش نیز به مانند سایر حوزه های صنعت و تولید دستخوش مشکلات و معضلات تولید شدند و از طرفی،سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان نیز در آن شرایط سخت اجازه هرگونه افزایش قیمت را به واحدهای تولیدی نمی دادند، این در حالی بود که قدرت خرید مصرف کنندگان داخلی نیز طی سال های اخیر رو به افول گذاشته بود بنابراین استفاده از این ماده اولیه تولید فراورده های گوشتی در کشور مرسوم شد.به گفته افلاکی، خمیر مرغ صرفا به دلیل آنکه مردم فقیرتر شدند و دولت های نهم و دهم اصرار داشت که غذای ارزان در اختیار مردم قرار بگیرد، وارد چرخه تولید فراوردهای های گوشتی در ایران شد.

دبیر انجمن فراوردهای گوشتی ایران همچنین افزود: تا سال 84 و 85، بیش از 70 درصد ماده اولیه فراورده های پروئتینی در ایران از گوشت قرمز بود اما به یکباره به دلیل افزایش شدید تورم که جهش ناگهانی گوشت قرمز را به همراه داشت و نیز کاهش درآمد خانوارهای ایرانی، گوشت سفید رفته رفته جایگزین گوشت قرمز در تولید فراوردهای پروتئینی شد.

او در عین حال تصریح کرد که اگر اوضاع اقتصادی مردم و جامعه بهبود یابد، نیازی به استفاده MDM در تولید فراورده های گوشتی نیست.

قنبریان در تکمیل این توضیحات، یادآور شد که از خمیر مرغ برای تولیدی تمامی محصولات فراورده های گوشتی استفاده نمی شود و تنها برای آن بخش از بازار هدف که قشر کم درآمد در آن جای دارند، در تولیدات از این ماده استفاده می شود.به گفته وی،واحدهای خوشنام در تولید فراورده های گوشتی از این ماده برای تولیدات خود استفاده نمی کنند.

وی در عین حال تصریح کرد که دستگاه های نظارتی باید بر راه اندازی خط 2 در کشتارگاه های دارای مجوز اصرار و تاکید داشته باشند.

ابوالحسن خلیلی نیز طی توضیحاتی در همین رابطه با انتقاد از اینکه دستگاه های نظارتی اقدام جدی برای حذف واحدهای تولیدی متخلف نمی کنند، افزود: در صنعت فراورده های گوشتی نزدیک به 80 درصد تولیدات توسط واحدهای تولیدی شناسنامه دار و دارای مجوز بهداشت و استاندارد صورت می گیرد.

او با بیان اینکه محیط ناسالم را باید سالم کرد، یاداور شد که دستگاه های نظارتی تاکنون پایشی از میزان سلامت فراورده های گوشتی ارائه نداده اند.

به گفته وی، دولت می تواند با صدور اصلاعیه ها و هشدارهای لازم، مردم را از مصرف فراورده های آلوده و غیر بهداشتی آگاه کند.وی خواستار آن شد که دولت و دستگاه های نظارتی، برای پایش محصولات غذایی و آگاهی رسانی به مصرف کنندگان و جامعه، بودجه های تحقیقاتی سلامت و ایمنی مردم در نظر بگیرند.

انتقاد مشاور سازمان استاندارد از استفاده خمیر مرغ

در همین رابطه، غلامرضا قاسمپور مشاور رییس سازمان استاندارد نیز با بیان اینکه دستگاه های نظارتی به تنهایی از عهده تنظیم سلامت و ایمنی غذا برنمی آیند، تاکید کرد که تشکل های بخش خصوصی و تولیدکنندگان باید وارد عمل شوند و دستگاه های نظارتی را در این زمینه همراهی کنند.

قاسمپور سپس طی توضیحاتی به انتقاد از به کارگیری و استفاده از خمیر مرغ در تولید محصولات پروتئینی پرداخت و آن را کمک به اقشار کم درآمد ندانست.وی تاکید کرد که واحدهای خوشنام تولید فراورده های گوشتی باید خط 2 تولید مواد اولیه که در کشتارگاه ها تعطیل شده است را فعال کرده و این مرحله را حتما طی کنند.

در پایان بحث و بررسی پیرامون مشکلات صنعت فراورده های گوشتی، مقرر شد تا انجمن فراروده های گوشتی ایران مشکلات و معضلات گریبان گیر این صنعت را به صورت مکتوب در اختیار کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران قرار دهد.

ادامه نشست کمیسیون کشاورزی به بحث پیرامون مصوبه اعتبارات بانک کشاورزی و خواسته های فعالان این بخش گذشت.

طبق گفته مصطفی مهاجرانی عضو کمیسیون کشاورزی اتاق تهران، میزان اعتبارات برای بخش کشاورزی به ارزش 240 هزار میلیارد ریال دیده شده است در حالی که بسیاری از حوزه های کلیدی از جمله بخش آموزش،صنایع تبدیلی و صنعت دامپروری در فهرست اعتبارات جایی ندارند. وی خواستار توضیح مسولان بانک کشاورزی در این زمینه شد.

شاهرخ ظهیری رییس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران نیز با بیان اینکه صنایع تبدیلی کشور دو خواسته جدی از دولت دارند گفت: یکی از خواسته ها، آزادسازی قیمت ها است که خوشبختانه طی هفته های اخیر با تصمیمات دولت در حال انجام است.دومین خواسته صنایع تبدیلی،تامین سرمایه در گردش است چرا که هیچ یک از بانک های کشور حاضر نیستند که برای خرید محصولات کشاورزی، اعتبار مورد نیاز را در اختیار کارخانه ها قرار دهند.

ظهیری افزود: خواسته فعالان اقتصادی این است که اعتبار سرمایه در گردش واحدهای صنایع تبدیلی بدون وثیقه ملکی در اختیار این واحدها قرار بگیرد و صرفا محصول تولیدی و کشاورزی در وثیقه قرار بگیرد چرا که به این روش محصولات کشاورزی نیز به راحتی فروش خواهد رفت.

در توضیح میزان و فرایند تخصیص اعتبارات بانک کشاورزی، نماینده این بانک که در جلسه کمیسیون حاضر شده بود به ارائه توضیحاتی پرداخت.

وی با بیان اینکه تخصیص این اعتبار با هیچگونه محدودیتی رو به رو نیست یادآوری کرد که 70 درصد تسهیلات در نظر گرفته شده قرار است به بخش سرمایه در گردش اختصاص یابد.

به گفته وی،از کل تسهیلات بانک کشاورزی، صرفا 10 درصد آن در خارج از حوزه کشاورزی پرداخت می شود.

ابوالحسن خلیلی در ادامه این بحث به موضوع صادرات کشاورزی پرداخت و اینکه بخش عمده ای از نقدینگی مورد نیاز واحدهای تولیدی این بخش از طریق صادرات تامین می شود. وی در همین رابطه با اشاره به اینکه 70 درصد فراورده های کشاورزی و غذایی ایران به دو کشور عراق و افغانستان صادر می شود، به اتفاقات اخیر در کشور عراق و حضور تروریست های داعش در این کشور اشاره کرد که به گفته وی اگر حضور این نیروی متخاصم در عراق تداوم یابد، صادرات ایران به عراق را به مشکل جدی مواجه می کند.

فاجعه کودهای شیمیایی

سخنان پایانی نشست کمیسیون کشاورزی اتاق تهران را مشاور وزیر جهاد کشاورزی بیان کرد. محمدحسین شریعتمدار با طرح این موضوع وارد بحث شد که »مقوله اخلاق را نمی توان با پول حل و فصل کرد». او برای توضیحات بیشتر به مسئله تولید کود شیمیایی در ایران اشاره کرد و گفت: طی سال های 82 و 83، با حمایت وزارت جهاد کشاورزی نزدیک به 70 کارخانه تولید کود شیمیایی در ایران ایجاد شد تا محصولات با کیفیت در اختیار کشاورزان قرار دهند اما در حال حاضر طی آزمایش هایی که صورت گرفته و نتیج آن در اختیار وزارت کشاورزی است، از 60 نمونه کود مورد آزمایش در 38 مورد میزان ماده موثر کود «صفر» بوده است.وی پرده دیگری از این فاجعه را اینگونه برداشت که طی آزمایش های به عمل آمده،مشخص شده است که میزان سرب کودهای شیمیایی تولیدی در کشور PPM 1500 است در حالی که حداکثر این میزان باید PPM50 باشد.