به نقل از مرکز آمار ایران، طرح جمع‌آوری آمار کشتار دام کشتارگاههای کشور یکی از فعالیت‌های جاری مرکز آمار ایران است که اجرای آن از سال 1347 تاکنون ادامه دارد.
طبق نتایج حاصل از اجرای این طرح در سال 1392، تعداد 391 کشتارگاه دام در کشور وجود داشته است که از این تعداد 360 کشتارگاه دولتی و 31 کشتارگاه متعلق به بخش خصوصی بوده است. بیشترین تعداد کشتارگاه مربوط به استان فارس با 36 کشتارگاه است که شامل 32 کشتارگاه دولتی و 4 کشتارگاه خصوصی است و استان‌های البرز، قمت و قزوین با 2 کشتارگاه، کمترین تعداد کشتارگاه را در کشور به خود اختصاص داده است.
خلاصه‌ای از آمار کشتار دام در سال 1392 به شرح زیر است:
- مقدار تولید گوشت قرمز در کشتارگاههای کشور بر حسب وزن لاشه‌های کشتار شده 377 هزار تن بوده است.
- تعداد لاشه قابل مصرف گوسفند و بره ذبح شده 7450 هزار لاشه به وزن 138 هزار تن گزارش شده است که استان تهران با 1678 هزار لاشه به وزن 26 هزار تن بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده است.
- تعداد لاشه قابل مصرف بز و بزغاله ذبح شده 2206 هزار لاشه به وزن 33 هزار تن بوده که استان اصفهان با 602 هزار لاشه به وزن 8 هزار تن بیشترین تعداد را به خود اختصاص داد.
- تعداد اشه قابل مصرف گاو و گوساله ذبح شده 1035 هزار لاشه به وزن 198 هزار تن و بیشترین تعداد مربوط به استان تهران با 198 هزار لاشه به وزن 32 هزار تن بوده است.
- تعداد قابل مصرف گاومیش و بچه گاومیش ذبح شده 20 هزار لاشه به وزن 3 هزار تن بوده که استان خوزستان با 7 هزار لاشه به وزن 1 هزار تن بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده است.
- تعداد لاشه قابل مصرف شتر و بچه شتر ذبح شده 24 هزار لاشه به وزن 5 هزار تن بوده که بیشتیرن تعداد مربوط به استان یزد با تقریبا 8 هزار لاشه به وزن 2 هزار تن بوده است.
متوسط وزن یک لاشه گوسفند و بره 18.56 کیلوگرم، بز و بزغاله 14.9 کیلوگرم، گاو و گوساله 191.02 کیلوگرم، گاومیش و بچه گاومیش 166.21 کیلوگرم و شتر و بچه شتر 208.11 کیلوگرم بوده است.
بررسی مقایسه‌ای نتایج طرح در سال‌های 1291 و 1392 موید این مطلب است که تعداد کشتار دام در سال 92 نسبت به سال 91 گوسفند و بره و بز و بغاله افزایش و برای گاو و گوساله، گاومیش و بچه گاومیش و شتر و بچه شتر کاهش بوده است. مقایسه عملکرد کشتارگاههای کشور در سال 92 نسبت به سال 91 مؤید کاهش 9 درصدی مقدار تولید گوشت در کشتارگاههای رسمی کشور است. مقدار تولید گوشت نسبت به سال قبل برای گوسفند و بره 10 درصد و بز و بزغاله 4 درصد افزایش داشته است. این درحالی است که مقدار تولید گوشت گاو و گوساله، گاومیش و بچه گاومیش و شتر و بچه شتر کشتار شده نسبت به سال قبل به ترتیب 20، 34 و 5 درصد کاهش داشته است.
بررسی روند تعداد و وزن لاشه کشتاری گاو و گوساله حاکی از کاهش قابل توجهی از کشتا این نوع دام در سال 1392 است. با استعلام‌های به عمل آمده از سوی همکاران مجری طرح در استان‌ها و اداره کل دامپزشکی استان‌ها دلایل این کاهش به شرح ذیل اعلام شده است:
1- افزایش قیمت گوشت گاو و گوساله
2- افزایش قیمت گوشت‌های منجمد وارداتی
3- افزایش مصرف گوشت سفید
نگاهی اجمالی به روند تغییرات آمار کشتار دام کشتارگاههای کشور (1392-1383)
آمار مربوط به تعداد و وزن لاشه قابل مصرف انواع دام ذبح شده در کشتارگاههای کشور طی ده ساله اخیر نشان می‌دهد:
1- کمترین تعداد لاشه قابل مصرف گوسفند و بره ذبح شده با 4884 هزار لاشه به وزن 90 هزار تن مربوط به سال 1389 و بیشترین تعداد با 10038 هزار لاشه به وزن 170 هزار تن مربوط به سال 1387 بوده است. این میزان در سال 1392 به 7450 هزار لاشه به وزن 138 هزار تن رسیده است.
2- کمترین تعداد لاشه قابل مصرف بز و بزغاله ذبح شده با 1749 هزار لاشه به وزن 25 هزار تن مربوط به سال 1389 و بیشترین تعداد با 2914 هزار لاشه به وزن 39 هزار تن مربوط به سال 1385 بوده است. این میزان در سال 1392 به 2206 هزار لاشه به وزن 33 هزار تن رسیده است.
3- کمترین تعداد لاشه قابل مصرف گاو و گوساله ذبح شده با 1035 هزار لاشه به وزن 198 هزار تن مربوط به سال 1392 و بیشترین تعداد با 1578 هزار لاشه به وزن 269 هزار تن مربوط به سال 1387 بوده است.
4- کمترین تعداد لاشه قابل مصرف گاومیش و بچه گاومیش ذبح شده با 20 هزار لاشه به وزن 3 هزار تن مربوط به سال‌های 1389 و 1392 و بیشترین تعداد با 54 هزار لاشه به وزن 8 هزار تن مربوط به سال 1384 بوده است.
5- کمترین تعداد لاشه قابل مصرف شتر و بچه شتر با 20 هزار لاشه به وزن 4 هزار تن مربوط به سال 1384 و بیشترین تعداد با 45 هزار لاشه به وزن 10 هزار تن مربوط به سال 1388 بوده است. این میزان در سال 1392 هزار لاشه به وزن 5 هزار تن رسیده است.
فارس