چند روز پیش مجمع واردات، با حضور حداکثری وارد کنندگان شناسنامه دار کشور، ترکیب هیات مدیره مجمع واردات را تغییر داد. در این جلسه که با حضور نماینده تشکلهای اتاق بازرگانی برگزار شد، واردکنندگان با تغییر سه عضو هیات مدیره مجمع واردات، آقایان حسین تنهایی ازگلدیران، محمد رضا بوترابی واردکننده فراورده‌های بهداشتی و آرایشی و علیرضا مناقبی واردکننده مواد اولیه صنایع غذایی را به جمع هیات مدیره مجمع واردت اضافه کردند.دراین جلسه محمد حسین برخوردار بیشترین رای را در میان نامزدهای انتخاباتی به خود اختصاص داد.
همین موضوع بهانه ای شد برای گفت و گوی ما با محمد حسین برخوردار، رییس مجمع واردات، آنچه در پی می آید حاصل این گفتگوست؛
س: آیا اتاق بازرگانی نیاز به تغییرات ساختاری دارد؟
به اعتقاد بنده شکل اتاق بازرگانی براساس اساسنامه و مرامنامه باید به گونه ای تنظیم شود که افرادی که خواستار ورود به این اتاق هستند دارای مشخصه‌هایی باشند که به معنی واقعی مشخص شود چه میزان در اقتصاد، تولید و معدن و کشاورزی فعال هستند و با شاخصه‌هایی نظیر اینکه چه تعداد پرسنل در بنگاه اقتصادی شان مشغول هستند و چه میزان مالیات پرداخت می‌کنند و چقدر در فعالیتهای اقتصادی خوشنام بوده‌اند دراین اتاق حضور پیدا کنند.
همچنین سه اتاق اصناف، تعاون و بازرگانی باید باهماهنگی شاخصه‌هایی رابرای ورود این افراد به این اتاق‌ها تعیین کنند و در صورتی که فردی مغازه‌ای دارد و دارای یک کارت بازرگانی است مشخص شود که بهتر است جزء اتاق اصناف باشد یا جزء اتاق بازرگانی وبین این سه اتاق مرز بندی صورت گیرد.
به اعتقاد بنده باید افرادی وارد اتاق بازرگانی شوند که فارغ از هر گونه گروه گرایی وگروه بندی، از تجار قوی و بنام کشور باشند و بنابر دستورات مقام رهبری اقتصاد کشور معطوف به بخش خصوصی شود.
س: آیا اتاق محل لابی‌گری است یا محلی برای رشد کشور؟
اوایل انقلاب عده‌ای جوان با تفکراتی خاص وارد اتاق شدند و زمانی که آغاز به کار کردند بسیاری از کارخانجات از هم پاشید به اعتقاد من بد‌ترین موضوع این است که اتاق‌ها حزبی باشند حزبی کار کردن برای فعالین اقتصادی سم است اتاقهای بازرگانی باید تخصصی باشند و معتمدین‌ترین افراد جامعه که دارای تفکرات علمی، تجربی و دانشگاهی هستند در این اتاق‌ها مشغول به کار شوند.
در برخی موارد قانون کار ضد کارگر و کارفرماست و این قوانین دست وپاگیر مانع از رشد کارخانجات شده است.
س: انتخابات اسفند ماه اتاق را چطور ارزیابی می‌کنید؟
نقش رسانه‌های عمومی دلسوز در این انتخابات بسیار مهم است و فعالین اقتصادی که در این اتاق هستند باید بتوانند در حوزه ایجاد اشتغال جوانان، افزایش بهره وری، رشد دانش فنی کمک کنند.
س: مجمع واردات چه زمانی تشکیل شد؟
تشکل مجمع واردات براساس بیانات مقام معظم رهبری در خصوص کنترل واردات تشکیل شد تا به نوعی واردات کنترل شود با توجه به اینکه تولید هر کالایی در کشور به صرفه نیست و تنها تولیدات با ارزش افزوده می‌تواند موثر باشند.
همانطور که همه می‌دانیم اقتصاد دنیا تبدیل به دهکده جهانی شده است (زمانی که مردم برای خرید گوشی اپل در آمریکا صف کشیده‌اند در میدان ولیعصر تهران نیز این گوشی به فروش می‌رسد) درصورتی که کالایی صرفه اقتصادی نداشته باشد و تولید شود این کار اشتباه است.
س: بیشترین میزان واردات شامل چه محصولاتی است؟
براساس آمار و ارقام طی سالهای گذشته ۹۲ درصد واردات مواد اولیه و کالاهای سرمایه‌ای بوده است.
س: بیشترین میزان قاچاق به کشور مربوط به چه کالاهایی است؟
لوازم خانگی، کفش، موبایل، کیف، منسوجات، لوازم آرایشی و بهداشتی، شکلات و آدامس و غذاهای بسته بندی شده از جمله کالاهایی است که به صورت قاچاق در این مدت وارد کشور شده است که بدون نظارت سازمان استانداردوسازمان غذا و دارو در کشور توزیع شده است.
به اعتقاد بنده کد شبنم می‌توانست به عنوان مانعی برای پخش این کالا‌ها در کشور باشد و این کد می‌تواند به صورت اختیاری برای افرادی که دارای برند هستند به کار رود البته در برخی از اقلام نیازی به نصب کد شبنم نبود.
س: چه صنایعی مزیت تولید دارند؟
با توجه به اینکه طی سی و چهار سال گذشته همواره ایران در تحریم بوده است این موضوع بر میزان و کیفیت تولیدات ما تاثیر گذار بوده است اما با مدیریت خوب و کارگر ماهر و بازاریاب و تبلیغات مناسب و همچنین حمایت از مصرف کننده و ساخت مراکز تحقیقاتی می‌توان در بازارهای خارجی حرفی برای گفتن داشت.
متاسفانه طی سالهای گذشته به دلیل عدم حضور در بازارهای خارجی وعدم مصرف گرایی بخش عظیمی از تولیدات ما مزیتی نداشته است.
زمانی که کارگر یک کارخانه با کار تجربی از دانشجویی که در دانشگاه چندین سال تحصیل کرده بیشتر کارایی دارد این موضوع دانشجو را سرخوده می‌کند و این جوان به کارهای کاذبی همچون کارهای خدماتی و فروشندگی رو می آورد این درحالی است که اگر استاد ما در دانشگاه با صنعت همکاری تنگاتنگی داشته باشد این موضوع حل خواهد شد.
تولید لوازم خانگی در کشور ما با کیفیت و مدلهای جدید و میزان مصرف انرژی پایین می‌تواند برای کشورهای اطراف گزینه خوبی برای تولید صادرات محور باشد همچنین در صنایعی نظیر تولید خودرو و صنایع غذایی حلال تولید اتوبوس و صنعت مس وضعیت ما در صادرات وضعیت قابل قبولی است.
س: به اعتقاد شما میزان تعرفه‌ای که برای واردات اعمال می‌شود مناسب است یا خیر؟
زمان اجرای هدفمندی یارانه‌ها مجمع و اردات دارای سیصد عضو بود که این اعضا دارای برند هستند و همگی از بزرگان تولید و صادر کنندگان و وارد کنندگان بنام هستند که ما این افراد را در آن زمان تشویق به واردات تکنولوژی می‌کردیم زیرا زمزمه‌هایی از کمبود وقحطی در جامعه به گوش می‌رسید.
خوشبختانه در آن زمان اجازه ندادیم هیچ فروشگاهی از اجناس خالی شود و برای فروش لوازم خانگی جایزه‌هایی نظیر سکه و بی‌ام و گذاشته بودیم میانگین تعرفه وارداتی در کشور هم اکنون26.1 درصد است اما در بسیاری از موارد نظیر کشمش ومویز تعرفه صددر صد گذاشته ایم که این تعرفه بیهوده به نظر می‌رسد و همچنین در مورد برخی از کالا‌ها نظیر ماهی دم دار این تعرفه صد درصد تعیین شده که اصلا این نوع ماهی وارد کشور نمی‌شود.
اما به اعتقاد من میانگین تعرفه موثر11.5 درصد است که این تعرفه نزدیک به تعرفه‌های سازمان تجارت جهانی است به اعتقادمن تعرفه بالا به جز قاچاق هیچ مزیت دیگری به همراه ندارد و بهتر است با اصلاح قوانین تعرفه‌های بی‌مورد را حذف کنیم و بیش از این به خود ضربه نزنیم و از سویی دیگر با ارائه سرمایه در گردش به کارخانجات و بهره کم به فعالین اقتصادی نیز کمک کرده ودر عین حال مراقب باشیم تا این پول‌ها صرف ساخت ساختمان و غیره نشود.
زمانی که یک تولید کننده ۲۷ درصد بهره بانکی می‌دهد و ۲۳ درصد بیمه کارفرمایی آیا می‌تواند با کارفرمایی که به عنوان بانک به پرسنل خود وام می‌دهد رقابت کند؟
س: چه کالاهایی واردکشور شود به صرفه‌تر است؟
لوازم خانگی، صوتی وتصویری، مواد غذایی، قطعات‌آی تی و هر نوع کالایی که به دلایل داخلی درتولید آن مشکل داریم وارد شود مفید خواهد بود.
و اقعیت این است که ما از تکنولوژی عقب هستیم و محیط کسب وکار ما نیاز به بازنگری دارد و قوانین مربوط به کار باید تغییر کند.
چرا زمانی که کارگری از داربست به پایین می‌افتد ودستش می‌شکند کارفرما را دستبند زده ومی برند این درست نیست که ما در همه کالا‌ها ورود پیدا کنیم و تولید داشته باشیم.
دولتهای گذشته نیز این منظور را نداشتند اگر از درآمدی که در گذشته داشتیم در بهینه سازی مصرف آب استفاده می‌کردیم امروز با این مشکل مواجه نمی‌شدیم باید به جایی برسیم که سیاست در خدمت اقتصاد باشد نه اقتصاد در خدمت سیاست.
س: حق عضویت مجمع واردات چقدر است؟
حق عضویت افرادی که در مجمع واردات هستند ۵۰۰ هزار تومان است و سیصد نفر عضوی که در این مجمع هستند اکثرا با کارت بازرگانی خود فعالیت می‌کنند و شناسنامه دار هم هستند.
س: آیا برنامه‌ای برای ساماندهی وارد کنندگان در دست دارید یا خیر؟
به منظور جمع کردن کلیه وارد کنندگان زیر یک چتر اهدافی را دنبال می‌کردیم وبه آن نزدیک هم شده بودیم که بین فردی که موز وارد کشور می‌کند وشخصی که واردات تیر آن دارد تفاوتهایی قائل شویم زیرا انحصار گرایی نه برای دولت و نه برای ملت مناسب نیست ودرصورتی که قوانین اجازه دهد در دو تا سه شاخه می‌توان وارد کنندگان را به صورت تخصصی گروه بندی کرد.
س: واردات کالاهای لوکس و مواد غذایی آلوده نظیر برنج وگوشت و چای و... از سوی چه افرادی صورت می‌گیرد؟
اوایل وارد کنندگان مواد غذایی (برنج وگوشت و چای و..) زیرمجموعه مجمع واردات بودند اما به تدریج از ما جدا شدند و ما می‌توانستیم با ساخت سردخانه در مرز عراق گوشتهایی که از برزیل وارد کشور می‌شد و برای مصرف خود و عراق تامین کنیم اما برای این موضوع موافقت نشد.
س: چرا ثبت سفارش طی روزهای گذشته با مشکل مواجه شده است؟
مشکل اصلی بانکی در چین است که پولهای ما را فاینانس می‌کند ودر دوماهه اخیر فعالین اقتصادی ما با مشکل مواجه شده‌اند زیرا طرف چینی برای افزایش هزینه‌ها فشار می‌آورد.
س: ارزیابی شما از بانکداری در کشور چیست؟
بانکداری در ایران با تکنولوژی روز همراه نیست و از اصول خود خارج شده و بانک‌ها به ساخت کارخانجات سیمان و صنایع دیگر روی آورده‌اند این درحالی است که این وظیفه بانک نیست که به ساخت کارخانجات وواردات کاغذ بپردازد. نباید از سپرده‌های مردم برای هلدینگ‌ها و افزایش شاخص بورس استفاده کرد.
خبرنگار: ندا جعفری - ایلنا