غذا و به عبارتی خوراک یکی از ارکان مهم در زندگی و ادامه حیات انسان است که قطعا توجه به این مقوله و بر اساس آنچه که پزشکان نیز بر آن تأیید دارند، تأثیر غذا بر سلامت و طول عمر انسانها است به گونه ای که در حال حاضر ۲۰۰ بیماری شناسایی شده که مربوط به غذای ناسالم است و این نکته بر توجه به مقوله سلامت غذا را دو چندان میکند.
انواع ویروس و میکروب، مواد آلاینده، مواد شیمیایی و مواد به کار رفته در سموم کشاورزی از جمله مواردی است که در مبحث غذای سالم باید بدان توجه شود تا انسان بتواند در زندگی خود از بسیاری بیماریها پیشگیری کند و بر این اساس و با توجه به ضروت توجه به امر غذا برای انسان وزارت بهداشت همسو و با الهام از شعار سال ۲۰۱۵ سازمان جهانی بهداشت، سال جاری را با شعار ایمنی غذا، از مزرعه تا سفره نامگذاری کرده است.
در این بین قطعا آغاز استفاده از غذای سالم در دوران کودکی میتواند از همان ابتدا بر بدن انسان تأثیرگذار بوده و کودک را تا پایان عمر بیمه کند.
دکتر محمدرضا باهر، متخصص اطفال در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن اشاره به شعار هفته سلامت سال جاری با قرائت آیه ((یَا بَنِی آدَمَ خُذُواْ زِینَتَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ وکُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ)) بیان کرد: در این آیه خداوند بعد از توصیه انسان به رعایت نظافت میفرماید: "بخورید و بیاشامید اما اصراف نکنید" و این حاکی از آن است که خداوند بر رعایت تعادل در غذا و عدم زیاده روی در آن تأکید کرده و بر خوراک انسانها توجه داشته است.
مسابقه غذای سنتی در روستای قلندر
این متخصص اطفال در ادامه با اشاره به حدیثی از پیامبر اسلام(ص) عنوان کرد: بر اساس فرمایش رسول اکرم سرور نوشیدنیها آب و سرور غذاها نان است.
شیر گاو غدایی نامناسب برای کودکان
وی همچنین بر لزوم توجه به تغذیه در کودکان و اطفال اشاره و بیان کرد: بهترین غذا برای نوزادان و شیرخواران همانگونه که در قرآن کریم نیز بدان اشاره شده است شیر مادر است و مادران باید بر این نکته توجه کنند که کودک تا ۶ ماهگی به خوبی میتواند با شیر مادر تغذیه شود و نیازی به غذا ندارد.
باهر در ادامه یکی از اشتباهات مادران را استفاده از شیر گاو برای کودکان عنوان کرد و گفت: به علت هورمونهایی که به بدن گاو تزریق میکنند و همچنین خوراک دامها که نان کپک زده نیز بخشی از آن است، استفاده از شیر دام به عنوان خوراک برای کودکان اشتباه است و همچنین شیر استرلیزه شده نیز به دلیل اینکه بسیاری از مواد لازم در آن حذف شده قطعا خوراک خوبی برای کودکان و نوزادان نیست.
تغذیه ناسالم عامل بروز بسیاری از آلرژی ها در کودکان
وی با بیان اینکه بروز بسیاری از آلرژیها و بیماریهای نقص ایمنی که در کودکان و نوزادان بروز میکند ناشی از تغذیه ناسالم است، اظهار داشت: من روزانه با دهها کودک مواجه میشوم که به علت عدم توجه به تغذیه صحیح و عدم توجه به محیط خوب زندگی برای این کودکان آنها دچار بیماریهای مختلفی شدهاند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی قم ادامه داد: خوردن آب و همچین میوه اگر به شکل صحیح و به اندازه لازم باشد بدن کودک را بی نیاز از مصرف شیر دام میکند.
وی در ادامه افزود: بسیاری از آمار سرطانها که در کشور وجود دارد و بخصوص سرطان سینه در زنان و سرطان پروستات در مردان به دلیل تغذیه نادرست و استفاده از غذاهایی است که دارای هورمون هستند.
این پزشک متخصص همچنین بر لزوم رعایت نکات لازم در مصرف گوشت نیز تأکید و بیان کرد: هنگامی که دام برای ذبح آماده میشود به علت ترسی که در بدن وی ایجاد شده بدن دام سمی تولید میکند که در هنگام ذبح در بدن وی باقی میماند و سپس انسانها این گوشت را همراه با سم مصرف میکنند.
وی با بیان اینکه میتوان برای گوشت نیز جایگرین پیدا کرد: به عنوان مثال پروتئین یک کیلو گندم با پوست برابر یک کیلوگرم گوشت است اما متأسفانه در کشور ما به این گونه است که پوست گندم و برنج را هنگام ارائه به بازار و پخت و پز از آن جدا میکنند و آنچه که باقی میماند تقریبا گندمها و برنجهای پاک شده است که خاصیتی چندانی نیز ندارد.
بدون سبزی سر سفره ننشینید
باهر در ادامه بر سموم استفاده شده در تولید برخی از مواد غذایی همچون میوه و سبزیجات اشاره کرد و گفت: گرچه این مواد و سموم سیر طبیعی تولید میوه و سبزیجات را دچار اختلال کرده اما چارهای وجود ندارد و استفاده از همین میوهها بهتر از عدم استفاده از آن است و من تأکید دارم که بدون سبزی سر سفره ننشینید.
وی با اشاره به اینکه خانوادهها میتوانند سبزیجات خود را در باغچه و یا به شکلهای مختلف در منزل تهیه کنند، گفت: چنانچه ما خواستار تولید میوه و سبزیجات به شکل طبیعی توسط کشاورزان هستیم باید شرایط تولید طبیعی را نیز برای افراد فراهم کنیم نه اینکه تنها از آنان انتظار تولید غذای طبیعی و ارگانیک داشته باشیم بلکه باید کلیه شرایط تولید غذای بدن استفاده از سموم و محیط استریل را برای آنان فراهم کرد و سطح آگاهی آنان در این زمینه را افزایش دهیم.
کشف مواد غذایی غیر بهداشتی
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی قم در ادامه اظهار داشت: آب سیب و آب هویچ در کنار آب بهترین نوشیدنی برای سلامت کودکان هستند و بهتر است از کودکی مراقب تغذیه فرزندانمان باشیم تا از بسیاری بیماریها در سن بالا در آنها جلوگیری شود.
وی به مصرف سوسیس و کالباس و فست فودها اشاره کرد و ادامه داد: برخی از کودکان به استفاده از این نوع مواد خوراکی علاقمند هستند در حالی که میتوان گفت این غذاها اصلا خوراکی برای انسان نیست و بسیار برای بدن مضر است.
گفتههای باهر درباره توجه به تغذیه در کودکان و همچنین توصیههای وی بر استفاده از غذای سالم برای انسانها نشان میدهد که برخی به اشتباه تصور مفید بودن برخی از خوراکیها را دارند و از سویی دیگر حذف برخی خوراکیها مانند پوست برنج از چرخه خوراک انسان نیز چندان به نفع آنها نیست.
در هرحال با توجه به گفتههای این پزشک متخصص و آنچه که در اخبار و آمار درباره بیماریها و سلامت انسانها آمده است عدم استفاده از غذای طبیعی و آلودگی غذاها به سموم و حتی آلودگی فضای زندگی به برخی از آلایندهها فضای ناسالمی برای زندگی بشر فراهم کرده که شاید صدها سال نیازمند زمان برای اصلاح این محیط باشد.