به نقل از پایگاه خبری یور میدل ایست، نخستین کارخانه تولید چای مدرن ایران در سال 1930 میلادی احداث شد اما فرهنگ استفاده از چای در ایران از پیشینه بسیار قدیمی برخوردار بوده است و به ابتدای قرن 15 باز میگردد.
استان گیلان در اواخر قرن 19 به عنوان منطقهای ایدهآل برای کشت چای شناخته شده است و تا به امروز مهمترین مرکز کشت چای جمهوری اسلامی ایران باقی مانده است.
حتی در این منطقه یک موزه ملی چای وجود دارد. در این موزه مقبره کاشف السطنه به عنوان یکی از پیشگامان تجارت چای ایران دیده میشود که محرمانه چای را از هند به ایران صادر میکرده است. وی به عنوان کنسول ایران در هند از مصونیت دیپلماتیک برخوردار بوده است و این مصونیت سبب شده بود که قدرت استعماری انگلیس نتواند به راحتی فعالیتهای وی را کنترل کند.
وی در ابتدا نکات این صنعت را در مزارع و کارخانههای هندی آموخته است.
فصل برداشت چای در گیلان آغاز شده است و پیش بینی میشود که تولید چای ایران در سال جاری نسبت به سال گذشته 15 درصد افزایش یابد. با این حال، در سالهای اخیر چایکاران با مشکلات قابل توجهی مواجه شده اند.
بر اساس گزارش روزنامه گاردین در سال 2005، «چای ایران قبلا از زیر دماغ انگلیس از هند به ایران قاچاق میشده است اما اکنون صنعت چای ایران با مشکلات شدیدی مواجه است و باغهای سرسبز چای که زمانی میلیونها چایکار و کارگرانشان در آن مشغول به کار بودند، اکنون برای چرای دام مورد استفاده قرار میگیرد.»
همچنین این مقاله خاطرنشان میکند، علیرغم اینکه ایرانیها یکی از چای دوستترین ملتهای جهان هستند، اقتصاد چای این کشور از واردات چای خارجی و قاچاق رنج میبرد. به گفته تجار محلی، این قاچاقچیان اغلب روابط نزدیک خانوادگی با افراد پرنفوذ دارند.
به منظور نجات بخش چای، یک اقدام سریع از سوی دولت ایران نیاز است. در مارس 2015، موسسه یورومانیتور اینترنشنال بر نیاز شدید برای ایجاد اصطلاحات در این بخش تاکید و اعلام کرد، «تجارت غیرقانونی همچنان یکی از موانع عمده رشد این بخش در بازههای زمانی پیشبینی شده است و انتظار چندانی مبنی بر انجام اقدام سریع در این رابطه از سوی دولت برای کنترل قاچاق که روبه روز در حال گسترش است، نمیرود.»
در ادامه این گزارش است، «همچنین انتظار میرود که تولید داخلی چای به تدریج به علت قیمت به نسبت بالای تولید و عدم وجود سیاستهای حمایتی دولت متوقف شود. به علاوه، تغییر تمایل از چای بسته بندی نشده به چای باکیفیت و دارای برندهای معتبر با سرعت بیشتری ادامه دارد.
فارس