چندی است که شایعات شبکه های مجازی و دیگر رسانه ها حتی رسانه های ملی درباره ی آلودگی محصولات کشاورزی و دامپروری از جمله خرمای داعشی ، کرم کشنده ی نارنگی ، واکس سرطان زای سیب ، سم کشنده ی گوجه فرنگی ، شیرهای حاوی وایتکس ، لبنیات حاوی روغن پالم ، برنج های پاکستانی –هندی سرطانزا ، سبزیجات آلوده به فاضلاب و مرغ های هورمونی – سربی-آرسنیکی-جیوه ای-آهنی و ... از گوشه و کنار تمامی رسانه ها و گفتگوی شبانه روزی جامعه را در برگرفته است که بعضا در بررسی های کارشناسی شده چیزی جز شایعه نبوده و در مواردی خاص نیز تخلفاتی صورت گرفته و صحت نیز داشته که همان باعث بدبینی عموم نسبت به کل آن ماده غذایی وحتی زنجیره تولید آن شده است .
البته نمی توان انکار کرد که در تولید محصولات کشاورزی و دامپروری از سموم و کودهای شیمیایی و یا داروهای مختلف استفاده نمی شود زیرا گیاهان وحیوانات نیز بیمار می شوند وباید درمان شوند ولی موج عجیبی از شایعات که اخیرا با در دسترس بودن شبکه های رسانه ای اینترنتی همگانی شده است جامعه را نسبت به مصرف بعضی مواد غذایی بدبین کرده که همین امر صنایع تولیدی را نیز دچار آسیب جدی نموده؛ این موضوع در حالیست که هیچ یک از مسئولین زیربط بدلیل مصلحت اندیشی یا عدم داشتن اطلاعات کافی و ... حاضر به شفاف سازی اینگونه شایعات نبوده اند.
همانطور که بیان شد امروزه نقل هر مجلسی در هر مکانی زمزمه هایی از آلودگی انواع مواد غذایی ، می باشد که خود باعث دامن زدن بیشتر به این شایعات می شود و جالبتر اینکه اینگونه شایعات بعضا بی اساس ؛از بیان اساتید دانشگاه ها و افراد تحصیل کرده از سایتهای خبری حتی از طریق رسانه های جمعی وملی به سمع و نظر مردم می رسد و جای مباهات دارد که بدون سند و مدرک محکمه پسندی صحبت هایی عنوان می شود و در اذهان مردم فرو می رود و یک حالت روانی در جامعه نسبت به فلان ماده خوراکی ایجاد می کند.
پس از آن دیگر کسی از گوینده سوالی نمی پرسد که شما برچه اساسی وشواهدی چنین صحبت هایی کردید و هدف شما از ابراز این صحبت ها چه بوده است .آیا ناخواسته اطلاعات ناقص و اشتباه دریافت شده ، و اشاعه میابد ؟ یا هدف تخریب یک صنف ؛و بدست آوردن اندکی شهرت است ؟ آیا هدف کاهش قیمت ها در مقطعی از زمان ؛در نوع خاصی از کالا است؟ زیرا اغلب ,هرگاه قیمتها دچار نوسان می شود این گونه شایعات نیز بیشتر می شود.؛ و یاشاید نوعی رقابت ناسالم از نقطه ایی آغاز می شود وبه آن دامن زده می شود ؟ و یا شاید همان یک کلاغ ؛چهل کلاغ قدیمی ها درست تر است .
با دقت در این مباحث به این نکته خواهید رسید که هریک؛ دیگری را نقص می کند تا عیب مورد نظر را به مخاطب القا کرده و هدف خود راجایگزین نماید .
از این دسته شایعات که در شبکه های اینترنتی به وفور دیده می شود ،می توان به ماجرای مرغ هایی با اتهام آلوده بودن به هورمون، جیوه، سرب، آهن ,کادمیم و ... بپردازیم.
اینها همه اخباری است که از طریق خبرگزاری ها و جرائد و مجلات سلامتی ؛آشپزی و سراسری حتی رسانه ملی و اخیرا اینترنتی در حال انتشار است که درنتیجه آن می تواند مثلا در مورد مرغ گوشتی که به طور متوسط % 70 پروتئین مصرفی خانواده را تشکیل می دهد را از سبد غذایی خانوار حذف کند.
بطور مثال چندی پیش مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره بار از طریق یکی از خبرگزاری ها اعلام کرد که مرغ ها هورمونی نیستند ولی %47 سرب و %17 کادمیم دارد . بعد معاون بهداشتی سازمانی دیگر میزان بالا بودن سرب در مرغ ها را تکذیب می کند و جالب اینکه هر دو ادعا برانجام آزمایشات دقیق و مستند داشتند .
در جای دیگر اتهام هورمونی بودن مرغ از سازمان غذا و دارو مطرح می شود و از سوی سازمان دامپزشکی کشور رد می شود بطور یقین در بسیاری از این موارد ضعف اطلاعاتی یک مدیر و نشر آن توسط خبرگزاری را می توان عامل ایجاد شایعه دانست ، ولی این صحبت ها گفته شده و دیگر کسی قادر به جلوگیری و نشر آن نیست حتی مسئولین و متخصصین هم که بخواهند آنرا توضیح دهند تا مردم را از جو روانی حاصل شده نجات دهند چندان موفق نخواهند شد زیرا جامعه بدبین وبی اعتماد شده است.
مثال دیگر که اخیرا یکی از سایت های مرجع و تخصصی طب سنتی در مورد مرغ گوشتی با عنوان : { آیا می دانید مرغی که می خورید ؛ چیست ؟ } بیان شده و موجی از آشوب در انواع فضای رسانه ای به راه انداخته را خلاصه وار آنرا بررسی می کنیم.دراین سایت مینویسد:
*مرغ ها آلوده به هورمون هستند و با تزریق هورمون خوک رشد مرغ به این سرعت انجام می شود.
در صورتیکه کارشناسان و تولیدکنندگان می دانند که در بازار رسمی و غیر رسمی چیزی بنام هورمون وجود ندارد و اگر وجود داشت مرغدار در صورت به صرفه بودن شاید از آن استفاده می کرد .
*فرمول فوق سری که از تلاقی ژنتیکی بین مرغ محلی و خوک در آزمایشگاههای یهودیان بدست آمده این حیوان را مستعد چنین رشدی کرده است و این باعث شده که مراجع نتوانند بگویند حرام است.
اگر این فرمول ها سری هستند شما از کجا مطلعید؟رفرانس را معرفی کنید
*مرغ ها در طول پرورش در سالن ها فقط ایستاده اند و غذا می خورند و استراحتی ندارند و این باعث استرس و تجمع اسید لاکتیک در آن می شودو گوشت آن مضرمی شود.
با یک بازدید از سالن مرغداری خواهید دید مرغ ها بیشتر در حال استراحت می باشند و برنامه خاموشی دقیقی دارند.
*تغذیه ناسالم در مرغ ها و عدم استفاده ازمواد طبیعی مانند سبزیجات و ضایعات میوه جات در غذای مرغ ؛گوشت آن را بی خاصیت و مضرر می کند.
مصرف سبزیجات و ضایعات میوه جات جوابگوی اشتهای مرغ گوشتی نیست
*حدود %30 جیره مرغ ها از پروتئین حیوانی تامین می شود مانند پودر گوشت ، ضایعات ماهی ، سیراب و شیردان، پاهای گاو ودیگر مواد غذایی فاسد و مانده می باشد.
درگذشته حدود فقط %3 از جیره ازآرد ماهی استفاده میشد که به دلیل ایجاد بیماری عفونت روده ها و سوء هاضمه درمرغ؛ در حال حاضر این مقدار نیزاز جیره حذف شده؛.همچنین قابل ذکر است؛ استفاده از ضایعات و مواد فاسد در وهله اول خود مرغ را به کام نابودی می کشاند.
*مرغهایی که در زیر دست و پا در سالن له می شوند و به علاوه حدود %20 مرغ ها که قبل از ذبح شدن در کشتارگاه ها می میرند؛ همگی بسته بندی شده و به بازار روانه می شود.
آیا تهمت به این بزرگی به صنف زحمتکش کارگر ؛مرغدار؛مسئولین کشتارگاه ؛ کارشناس ودامپزشک وروحانی مستقر در خط کشتار نمی باشدو زیر سوال بردن تمام اعتقادات ما نیست.
*مصرف زیاد مرغ باعث سرطان سینه و تومورهای داخلی می شود.
لطفا منابع و رفرنس های خود را معرفی کنید.
*تزریقات آنتی بیوتیک و واکسن های متعدد باعث افزایش نامناسب وزن ماهیچه ها و اسکلت مرغ می شود.
انتی بیوتیکها در مرغداری به صورت خوراکی در مواقع بروز بیماری کاربرد دارد و تزریقات واکسن جهت پیشگیری از بیماری صورت می گیرد و ارتباطی با رشد ماهیچه و..ندارد
*با مصرف آنتی بیوتیک ها ویروس را کاهش می دهند و باکتری آنفلوآنزا را از بین می برند.
آنتی بیوتیک ها هیچ تاثیری برویروس ها ندارند و آنفلوآنزا نوعی بیماری ویروسی است نه باکتریایی
*رشد و توسعه صنایع مرغداری همزمان با افتتاح کارخانجات داروسازی در کشور انجام شده است
در صورتیکه رشد روز افزون جمعیت و تقاضای پروتیین بیشتر ؛عامل چنین درخواستی شده است .
این ها و صدها مطالب غلط و اتهامات بی اساس دیگرعینا موجود است که علاقه مندان می توانند با مراجعه به سایت از آن مطلع شوند.
به راستی چرا مسئولین فقط نظاره گر اینگونه شایعات آن هم از افراد به اصطلاح با سواد جامعه هستند و چگونه بازخواستی از آنها انجام نمی شود ویا عدم توانمندی علمی به آنها اجازه دخالت نمی دهد ؛و همه چیز را به حال خود رها کرده اند؟!
اگر چه خطر آلودگی مواد غذایی در هر کشوری وجود داشته اما اظهار نظر قطعی در این خصوص نیازمند دسترسی به منابع و نتایج آزمایشگاهی و سازمانهای مسئول و مراجع مطمئن می باشد که متاسفانه به دلیل رفتار غیر حرفه ایی و پنهان کاری این نهادها به نظر نمی رسد ؛حتی در صورتیکه این شایعات به طور واضح و مشخص از سوی سازمانها ی مسئول رد شود ؛بتوان پایانی قطعی برای اینگونه شایعات تصور کرد واین موضوع نمی تواند توجیه کننده رفتار غیر مسئولانه رسانه ها و سایتهای خبری باشد
نویسنده : مهندس مجتبی یزدان بخش
کارشناس علوم آزمایشگاهی دامپزشکی
خرداد 94