دفترمطالعات زیربنایی مرکز پژوهشها با اشاره به آغاز اجرای قانون هدفمندی یارانه ها در ماه های پایانی سال 89 و کاهش یارانه های حامل های انرژی و به تبع آن افزایش هزینه های تولید محصولات کشاورزی و از جمله شیر افزود: با این وصف دولت با اعمال تعزیرات بر قیمت، قیمت شیر و لبنیات را کنترل کرد که همین امر باعث کاهش حاشیه سود در زنجیره ارزش شیر و بروز تخلفاتی در صنایع لبنی ، مانند استفاده از روغن پالم در فرآورده های لبنی شد . سرانجام در ماه های ابتدایی سال 1390 شیر یارانه ای از دستور کار دولت خارج شد و عواملی مانند کاهش دسترسی اقتصادی ، حمایت های نامناسب از صنایع شیر و کاهش تبلیغات ، سرانه مصرف فرآورده های لبنی را تا سال 1392 حدود 14 درصد کاهش داد .
از آنجا که رژیم غذایی ایرانی ها با فقر کلسیم مواجه است، مصرف نوشابه های گازدار به این فقر غذایی دامن می زند و کاهش مصرف شیر و فرآورده های لبنی و افزایش مصرف نوشابه های گازدار (به دلیل وجود مزیت قیمتی ) ، موجب کاهش آثار مثبت شیر شده و در صورت استمرار وضع موجود، نگرانی ها در حوزه سلامت در خصوص گسترش بیماری هایی مانند پوکی استخوان و دیابت را تشدید می کند.
مرکز پژوهش ها در ادامه افزود: بررسی میزان مصرف شیر و نوشابه های گازدار در کشور نشان می دهد که مهم ترین عوامل محدود کننده مصرف لبنیات و افزایش مصرف نوشابه های گازدار عبارتند از : روند افزایشی قیمت لبنیات بیش از نرخ تورم و بیشتر از شاخص کل کالاها و خدمات مصرفی، واگرایی در سیاست های توسعه صنایع لبنی، کاهش وزن بسته بندی های لبنی، کاهش حمایت ها و یارانه ها و نسبت قیمت شیر به نوشابه . همچنین بررسی انجام شده نشان می دهد که روند کنونی نسبت قیمت شیر و نوشابه موجب تقویت مصرف نوشابه خواهد شد، بنابراین اتخاذ سیاستی مانند اخذ مالیات سلامت از محصولات مضری مانند نوشابه های گازدار و تخصیص آن برای افزایش مصرف شیر، می تواند از مهم ترین راهکارهای برون رفت از شرایط کنونی باشد.
تسنیم