به گزارش فودنا و به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی همدان، دکتر محمد کاظم زاده به نقش اصلی و مهم روغن ها در سلامت بدن، تأمین انرژی مورد نیاز و اسیدهای چرب اشاره کرد و گفت: شاید بتوان چربی ها را از مهم ترین اجزای تشکیل دهنده غذای انسان ها به شمار آورد. چربی ها در تمام سلول ها و بافت های بدن وجود دارند و نقش حیاتی در ساختمان غشای سلولی ایفا می کنند.
وی افزود: روغن ها از طریق روغن های حیوانی و گیاهی به دست می آیند و برای داشتن سلامت بیشتر و پیشگری از ابتلا به بسیاری از بیماری ها، باید روغنی مناسب را انتخاب و با نحوه صحیح مصرف آن آشنا شد.
دکتر کاظم زاده در مورد روغن های خوراکی گفت: این روغن معمولاً از چربی‌های نباتی ازجمله مغز میوه، دانه گیاه یا حیوانی مانند ماهی، وال و برخی از حیواناتی که در آب و هوای سرد زندگی می‌کنند به دست می آید.
روغن حیوانی:
وی به خواص بیشمار روغن حیوانی از جمله استخوان سازی، کاهش غلظت خون، کاهش چربی های زاید شکم، شادابی و سفیدی پوست و سم زدایی از بدن اشاره کرد و افزود: تغذیه سلول های عضله قلب از اسیدهای چربی است که تنها در روغن حیوانی به وفور یافت می شود. روغن حیوانی بهتر است به جای روغن نباتی و روغن مایع مصرف شود، زیرا روغن نباتی یا روغن های هیدروژنه جامد سبب افزایش کلسترول و گلیسیرید شده و در عروق بدن و قلب رسوب می کند .
روغن های نباتی
دکتر کاظم زاده اظهار کرد: روغنهای نباتی همچون دیگر انواع چربی، از استرهای گلیسرین و همچنین از مخلوط انواع مختلف اسید چرب تشکیل شده‌اند و دارای انواعی ازجمله زیتون، آفتابگردان، پنبه دانه، ذرت،سویا، گلرنگ، بزرک،کرچک، بادام و نارگیل است.
وی افزود: روغن زیتون شامل روغن زیتون بکر، تصفیه شده و خالص است که خطر ابتلا به بیماری های قلب و عروق را به علت دارا بودن ، اسیدهای چرب اشباع نشده کاهش می دهد. همچنین روغن گردو و اسید چرب امگا3 که در گوشت ماهی و سبزیجات وجود دارد همچون روغن زیتون برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی مفیدند.
دکتر کاظم زاده تصریح کرد:روغن آفتابگردان برای سرخ کردن و پخت و پز مواد غذایی، کاربرد گسترده‌ای دارد و در کنار روغن زیتون، از بهترین روغن‌ها برای پیشگیری از مشکلات قلبی و عروقی است ولی مصرف زیاد آن نیاز به ویتامینE را بالا می‌برد، بنابراین نباید تنها روغن مصرفی خانواده‌ها باشد.
روغن بزرک و یا روغن کتان :
وی به مصرف دارویی و غذایی روغن بزرک اشاره کرد و گفت: این روغن در قدیم محبوب‌ترین داروی ضد سرماخوردگی، سوختگی و درد معده بوده‌است. روغنی سالم دارای 90درصد و یا بیشتر اسیدهای چرب غیر اشباع است که تأثیر مثبت بر روی خون و عروق و شریان‌ها دارد. این اسید چرب از دسته اسیدهای چرب امگا 3 است.
روغن بادام :
کاظم زاده افزود: این روغن را از انواع دانه ی بادام تهیه می‌کنند. و جانشین خوبی برای روغن زیتون است. بادام، 35 درصد ویتامین E دارد و میزان چربی‌های اشباع نشده ی آن بسیار بالاست. این نوع چربی قادر است که میزان کلسترول LDL را کاهش دهد.
روغن کنجد
وی اظهار کرد: روغن کنجد یکی از روغن های اشباع نشده و مفید برای بدن است این روغن نه تنها کلسترول خون را افزایش نمی دهد، بلکه آن را کاهش می دهد.
روغن کنجد در اثر حرارت دادن، خواص خود را از دست می دهد .
دکتر کاظم زاده افزود: اکنون نخستین علت مرگ و میر در کشور بیماریهای قلبی ، عروقی است که حدود 35 تا 45 درصد از مرگ و میرهای کل جامعه را شامل می شود. بر اساس آمار موجود 70 درصد از بیمارانی که دچار سکته قلبی شده اند، هرگز درمان کامل نشده اند و در ناتوانی زندگی می کنند.
وی خاطر نشان کرد: 22درصد علت بیماری های قلبی ، کم تحرکی در زنان و مردان است. با توجه به آمار بالای جمعیت جوان در کشور که حدود 50 درصد زیر 30 سل سن دارند و افزایش سن این گروه و در پی آن افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی ، عروقی از یک سو و الگوهای نامناسب غذایی ، سال به سال بر تعداد مبتلایان به بیماری های قلبی ، عروقی در کشور افزوده می شودکه یکی از متهمان ردیف اول این بیماری ها، روغنهای جامد خوراکی است.
کاظم زاده به علت جامد شدن روغن‌ها اشاره کرد و گفت: روغنهای نباتی جامد (هیدروژنه) در ابتدا مایع هستند و از دانه هایی مانند ذرت ، سویا، کلزا، آفتابگردان و... به دست می آید. در کارخانه روغن نباتی آنها را تبدیل به روغن جامد می کنند. در طی این فرآیند در ترکیب مولکول های روغن تغییر ایجاد می شود، تغییری مضر که ایجاد اسیدهای چرب غیر طبیعی ترانس می کند. کلسترول که بیشتر ما با نام آن آشنا هستیم ، ترکیبی است که به طور طبیعی در بدن همه انسان هاوجود دارد و برای بدن ضروری است ؛ اما اگر مقدار آن از حد طبیعی بیشتر شود سبب سختی عروق یا گرفتگی رگها می شود. نتیجه این مشکل بروز سکته قلبی یا مرگ است.
اسیدهای چرب ترانس به طور غیر مستقیم و با تاثیر بر افزایش کلسترول نامطلوب خون باعث افزایش خطر بروز بیماریهای قلبی و عروقی می شوند.
وی سهولت نگهداری و حمل و نقل ، افزایش عمر نگهداری روغن جامد و کاربردهای فیزیکی آن را از علل جامد کردن روغن ها بیان کرد و افزود: در تهیه برخی شیرینی ها از روغن جامد استفاده می شود. و در بعضی از فراورده های غذایی از جمله بیسکویت ، شکلات ، بستنی و... نیز روغن نباتی به فرم جامد کاربرد دارد.
مدیر نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه تاکید کرد: برای سلامتی از مصرف روغن های نباتی جامد به طور جدی پرهیز و به جای آن نصف روغن مصرفی خود را از روغن زیتون انتخاب کنید، 30 درصد از روغن مصرفی خود را از روغنهای مایع دیگری مثل روغن آفتابگردان- سویا- ذرت و 20درصد باقیمانده نیز می تواند از روغن حیوانی استفاده شود.