شهرستان مراغه همواره به عنوان یکی از قطب‌های تولید سیب در کشور نامیده شده، شهری که مستعد بودن باغات و زمین کشاورزی آن سبب شده محصولات کشاورزی و به خصوص سیب آن هم دارای کیفیت بالایی باشد.
حجم بالایی از تولیدات سیب این شهرستان به دیگر استان‌های کشور و حتی کشورهای خارجی صادر شده و از همین حیث این محصول کشاورزی را می‌توان یکی از محصولاتی دانست که قدرت ارزآوری بسیار بالایی برای استان و نیز کشور دارد.
اما شاید دیگر قدرت تولید سیب در این شهرستان را نتوان همانند سال‌های نه چندان دور دانست، سالیانی که هر کجای شهرستان مراغه پر بود از درختان سیب، درختانی که امروز کمتر اثری از آن‌ها در این شهرستان دیده می‌شود.
باغداران مراغه ای امروزه بیش از همه چیز از قیمت خرید ناعادلانه محصولات مرغوب خود ناراضی هستند و قیمت فروش این محصول را برای زحمات سالیانه ای که برای پرورش سیب در بغات خود می‌کشند، کافی نمی‌دانند.
پای صحبت کشاورزان و باغداران سیب مراغه که بنشینی، حرف‌های زیادی برای گفتن دارند از نقش بالای دلالان در بازار خرید و فروش سیب تا قیمت ناعادلانه خریداران از این باغداران.
برداشت سیب گلاب از باغات روستای ریخان
سود حاصل از فروش، کفاف زحمات و هزینه‌های تولید را هم نمی‌دهد
رحیم خسروی از باغداران مراغه ای است که با توصیف مشکلات ایجاد شده در بازار فروش این محصول می‌گوید: کیفیت بالای سیب مراغه در کل کشور زبانزد است و سالانه نیز حجم بالایی از سیب تولیدی شهرستان وارد کشورهای همسایه همچون جمهوری آذربایجان، عراق و کشورهای خلیج فارس می شود که این نشان از مشتری پسند بودن این محصول تولیدی است.
وی ادامه می‌دهد: اما با این وجود کسی پای دردودل های کشاورزان و باغداران سیب نمی‌نشیند چرا که اگر به همین ترتیب پیش برود، تعداد تولیدکنندگان سیب هر روز کمتر خواهد شد چون کمتر کسی است که از قیمت فروش محصول خود راضی باشد، از طرف دیگر از بین رفتن محصولات بر اثر سرمازدگی بیشتر سبب دلزدگی باغداران شده است.
این باغدار مراغه‌ای می‌افزاید: قیمت های حاکم بر بازار فروش این محصول به هیچ وجه منطقی نیست و پولی که ما از بابت فروش محصولان می گیریم کفاف یک سال زحمت و خرجی که برای تولید این محصول کرده ایم را هم نمی‌دهد و زمانی که تولید یک محصول سود لازم را ندارد، به طور قطع آرام آرام به سمت افول خواهد رفت.
برداشت سیب گلاب از باغات روستای ریخان
تفاوت بالای قیمت خرید سیب از باغداران و فروش در بازارها
صمد مرامی دیگر باغدار مراغه ای است که از نقش دلالان و تعیین قیمت ها توسط آن ها چنین می‌گوید: برای باغداران بسیار سخت است که یک سال برای ثمر دادن محصول خود زحمت بکشند و هزینه کنند اما در پایان و در هنگام فروش محصولات سود کارشان، یک شبه تقدیم دلالان شود.
این باغدار ادامه می‌دهد: پس از این که محصولات خود را در این شهر به فروش می رسانیم، اگر گذرمان به بازار دیگر شهرها همچون بازار خود تبریز بیفتد، از قیمت فروش این محصول در این بازارها شگفت زده می شویم چرا که تفاوت بسیار زیادی بین قیمت خرید از ما و فروش در بازار وجود دارد و در این میان دلالان و واسطه ها بیشتر از خود باغداران سود نصیبشان می‌شود.
وی می‌افزاید: هزینه های تولید سیب بسیار بالا است و اگر وضع به همین ترتیب پیش برود، کمتر کسی اقدام به تولید محصولی همانند سیب خواهد کرد و این امر سبب خواهد شد تا محصول برند این شهرستان جایگاه خود را در کشور و جهان از دست بدهد.
مرامی با اشاره به انتظارات باغداران از دولت برای خرید محصولات می‌گوید: اگر خود سازمان جهاد کشاورزی برای خرید محصولات کشاورزی از باغداران اقدام کند به طور یقین هم خود دولت و هم باغداران و از طرفی مردم از این امر راضی خواهند بود چرا که هم قیمت خرید و هم فروش عادلانه تر خواهد شد.
برداشت سیب گلاب از باغات روستای ریخان
میزان برداشت سیب در هر هکتار از باغات مراغه به ۱۸۰ تن می رسد
در این میان مدیر باغبانی جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی نیز از جایگاه سیب مراغه در سطح کشور سخن به میان آورده و می‌گوید: شهرستان مراغه دارای اقلیمی بسیار مناسب برای تولید این محصول است به طوری که هم اکنون اگر در کل استان شاهد برداشت ۲۰ تن سیب از هر هکتار باشیم این میزان در شهرستان مراغه به چند برابر می رسد که این اقلیم و شرایط مناسب برای تولید این محصول در کمتر جای کشور دیده می‌شود.
ابوالفضل شکوری با اشاره به قدرت ارزآوری بالای این محصول کشاورزی
می‌گوید: میزان وادرات محصول سیب مراغه به بازارهای جهانی به ۶۰ درصد تولیدات این شهرستان رسیده که همواره نیز مشتری های خود را در بازار جهانی دارد هر چند کشاورزان و باغداران این محصول انتظار حمایت بیشتری را دارند.
شکوری در خصوص سطح زیر کشت این محصول در شهرستان مراغه می‌گوید: این میزان در شهرستان مراغه بالای ۱۰ هزار هکتار است که بیش از یک چهارم باغات سیب استان در این شهرستان قرار دارد.
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی استان ادامه می‌دهد: این استان طبق آمار رتبه دوم کشور را از لحاظ تولید سیب دارد و یکی از مهم ترین قطب های تولید این محصول در کشور محسوب می‌شود.
باید محصولاتی با ذائقه جهانی به بازار عرضه کنیم
شکوری در ادامه با بیان اینکه باید به سمت اصلاح محصولات و مطلوب نمودن آن ها پیش برویم، می گوید: اگر هر چه زودتر به دنبال راهکارهای مطلوب و استاندارد نباشیم، ممکن است مشتریان بازارهای جهانی خود را از دست بدهیم زیرا مشتریان جهانی ذائقه خاصی دارند و باید این ذائقه را در تولید محصولات در نظر گرفت.
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی استان ادامه می دهد: از کارشناسان حوزه کشاورزی میخواهیم که برای تولید یک محصول مرغوب وارد عمل شده و نسبت به انجام هرگونه تحقیقاتی در این زمینه دریغ نکنند.
وقتی کمبود آب مشکل ساز می‌شود
وی در ادامه با بیان اینکه امروزه مشکل کم آبی حوزه کشاورزی استان را تهدید می‌کند، می‌گوید: آذربایجان شرقی همانند دیگر نقاط کشور با مشکل کم آبی مواجه است هر چند با توجه به همسایگی این شهرستان با دریاچه ارومیه این مشکل چندین برابر شده و همین کم آبی سبب ایجاد مشکلات زیادی در توسعه این محصول شده است.
شکوری می‌افزاید: کم آبی سبب شده تا از توسعه باغات سیب جلوگیری کنیم زیرا در صورت توسعه بی‌رویه این باغات، آب‌های زیرزمینی شهرستان را با تهدیداتی روبرو کرده ایم.
وی ادامه می‌دهد: به همین دلیل مجبور به اجرای طرح‌های اصلاح الگوی کشت هستیم تا در آینده نزدیک با بحران خالی شدن سفره‌های زیرزمینی مواجه نشویم.
مراغه دومین قطب تولید سیب کشور این روزها تنها منتظر آینده‌ای خوش برای بازار تولید و فروش محصولات خود است، بازار فروشی که دست هیچ دلالی به آن نرسد تا کشاورزان مراغه‌ای بتوانند با خیالی آسوده مزد یک سال زحمات خود را پس از فصل برداشت و در هنگام فروش محصول خود دریافت کنند.
خبرنگار: فائزه زنجانی