در شرایطی که اقتصاد کشور در رکود غلت می‌خورد و دولت سیاستهای انقباضی و سرکوب مالی را برای کاهش تورم به کار گرفته است، رئیس جمهور در سخنان اخیر خود بر مستندات خروج از رکود و تک‌رقمی شدن تورم تا پایان این دولت اصرار کرده و نظر کسانی را که معتقد به توقف سیاست کاهش تورم و تمرکز بر رونق هستند، قبول نکرده است.
در همایش اخیر سیاستهای صنعتی و تجاری، رئیس جمهور با تأکید بر اینکه مهار کردن و کاهش نرخ تورم تا پایان دولت یازدهم در دستور کار قرار خواهد داشت، گفت: از ابتدای دولت یازدهم، مهار کردن و کاهش مستمر نرخ تورم در دستور کار قرار گرفت و این موضوع برای تولید، مردم، ارزش پول ملی و پیش‌بینی و برنامه‌ریزی برای آینده بسیار مهم است.
روحانی می‌افزاید: هدف دولت این است که تا پایان دولت یازدهم نرخ تورم کاهش یابد و تک‌رقمی شود و ممکن است این هدف قبل از پایان دولت محقق شود.
وی خاطرنشان کرد: حتی این امکان وجود دارد که نرخ تورم نقطه به نقطه تا آخر امسال تک‌رقمی شود.
رئیس جمهور در همایش بین المللی سیاستهای تجاری و صنعتی صادرات و اشتغال با تأکید بر ادامه سیاست کاهش نرخ تورم طی سالهای 94، 95، 96 و تا آخر دولت یازدهم و دستیابی به نرخ تورم تک‌رقمی گفت: البته برخی ممکن است نقدهایی وارد کنند و بزرگ‌ترین نقد آن است که بگویند سیاست انقباضی نمی‌تواند به خروج از رکود اقتصادی کمک کند، ولی ما در سال گذشته از رکود مستمری که 8 فصل به‌طور مداوم ادامه داشت خارج شدیم".
بنا بر این گزارش، درباره برنامه دولت برای خروج از رکود و تداوم برنامه‌هایی که با سرکوب مالی همراه است، 18 اقتصاددان از بخش‌های دولتی، خصوصی و مجلسدر گفتگو با تسنیم راهکار‌های خود را در این زمینه ارائه دادند.
ولی‌الله افخمی‌راد رئیس سازمان توسعه تجارت معتقد بوده که بهترین راه خروج از رکود صادرات است.
وی با بیان "تولید ما باید بر اساس استاندارد‌های خارجی باشد تا بتواند در بازارهای بین المللی حضور پیدا کند" ادامه داد: برای این کار باید در ابتدا کیفیت کالاهای ما بهتر شود و قیمت آن کاهش پیدا کند.
وی اضافه کرد: موانعی نیز که جلوی راه تولید وجود دارد باید برداشته شود تا در نهایت کالای ایرانی با داشتن شرایطی رقابت پذیر بتواند در بازارهای خارجی حضور یابد.
افخمی‌راد گفت: سازمان توسعه تجارت با کمک دستگاه‌های دیگر در بخش اقتصاد کلان به‌دنبال هموار کردن مسیر صادرات است.
لزوم افزایش 2درصدی نرخ تورم برای خروج از رکود
محسن جلال‌پور رئیس اتاق بازرگانی ایران، نیز معتقد است: جلوگیری از افزایش تورم و کاهش آن برای کشور مفید است اما در شرایط فعلی با وجود اینکه رکود زیادی در کشور حاکم است نیازمند افزایش یک یا دو درصدی تورم هستیم.
وی خاطرنشان کرد: در سال 93 کنترل تورم به‌صورت منطقی صورت گرفت و منجر به کاهش تورم شدید کشور شد اما در حال حاضر کاهش تورم به این شکل مناسب نیست.
وی افزود: به هر قیمتی و از هر بنگاه تولیدکننده برای ادامه فعالیت خود نباید حمایت کنیم، در گذشته برخی از بنگاه‌ها با توجه به ضرورت زمان ایجاد شده‌اند و اما در شرایط فعلی امکان رقابتی شدن آنها وجود ندارد.
وی توجه به نیاز مصرف کننده و هماهنگی تولید با آن را یکی از اصول اولیه تحریک تقاضا عنوان کرد و ادامه داد: یکی دیگر از لازمه‌های خروج از رکود برداشتن گام‌های اساسی در زمینه صادرات است.
جلال‌پور گفت: راهکار دیگر برای خروج از رکود، ارتقای جایگاه کشور در بازارهای جهانی لازم است اما در آستانه روز ملی صادرات باید اعتراف کرد که صادرکنندگان ایرانی به چند دلیل توان رقابت با رقبای خارجی خود را ندارند.
اما مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران با ابراز اینکه برای خروج از رکود الزاماً نباید تورم را افزایش داد، گفت: قطع یارانه‌های نقدی برخی افراد و حامل‌های انرژی و توقف دستوری نرخ ارز، از مواردی است که زمینه خروج از رکود را با پرداخت یارانه به تولید فراهم می‌کند.
وی از کاهش بودجه عمرانی، افت 15.8درصدی صادرات، 8درصدی تولیدات صنعتی و 12درصدی فروش صنایع و افزایش 4درصدی ذخایر انبارهای تولیدی در سال جاری خبر داد و این ارقام را نشانه‌های رکود اعلام کرد.
مهدی پازوکی کارشناس مسائل اقتصادی معتقد است برای خروج از رکود باید جلوی رانت گرفته شود و می‌گوید: رانت‌ها باعث شده که با رکود فعلی مواجه شویم.
سیاست انبساطی و تزریق نقدینگی راه‌حل خروج از رکود
اسدالله عسگراولادی رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین با اعلام اینکه در حال حاضر فقط 40 درصد صنایع کشور فعال هستند، می گوید: در شرایطی که خریداری در بازار وجود ندارد، کاهش نرخ تورم طبیعی است، این را نمی‌توان یک موفقیت دانست.
وی با اشاره به اینکه رئیس جمهور باید وضع اضطراری اقتصادی اعلام کند، معتقد است که برای خروج از رکود، بانک مرکزی باید سیاست انبساط تزریق نقدینگی را انجام و به تولیدکنندگان کمک کند.
کوروش پرویزیان رئیس کمیسیون پول و سرمایه اتاق بازرگانی ایران در ارتباط با شرایط رکودی اقتصاد و عدم تزریق نقدینگی و تسهیلات ارزان‌قیمت که دلیل بخشی از رکود بازار است، می‌گوید: بانک‌ها نیز کنار صنایع و تولیدکننده‌ها موافق افزایش نرخ سود نیستند، نرخ بالای سود بانکی برای بانک‌ها یک معضل و تهدید جدی تلقی می‌شود.
وی تصریح کرد: در صورتی که تورم از کشور ما خارج شود، ما نیز این ظرفیت را داریم که وامهای 1 تا 4 درصد به مردم ارائه دهیم.
مصباحی مقدم عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه به هر میزان سرمایه‌گذاری در کشور بیشتر شود سرعت رشد اقتصاد کشور بیشتر و شرایط خروج از رکود فراهم می‌شود، گفت: خانواده‌هایی که دارای سرمایه‌های متوسط به بالا هستند لازم است از طریق بورس و... در اقتصاد سرمایه‌گذاری کنند.
محجوب دبیرکل خانه کارگر می‌گوید: برای مقابله با تورم، راه‌های علمی پیشنهاد شده است، اما از دولت انتقاد داریم که چرا راه‌های علمی را برای ریشه‌کن کردن تورم طی نمی‌کند.
وی گفت: اقتصاد کشور برای خروج از رکود نیازمند رونق و گردش عملیاتی قابل قبول در بازار است و با حلوا، حلوا گفتن دهان شیرین نمی‌شود.
مشخص نبودن آینده بازار باعث رکود است
رضا شهرستانی عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد درباره دلایل رکود اظهار داشت: هنوز وضعیت بازار برای تولیدکنندگان مشخص نیست، برخی منتظر ارزانی دلار هستند و عده‌ای دیگر به‌دلیل مشکلات مالی قادر به فعالیت نیستند که این اوامر منجر به رکود بازار شده است.
حجت الاسلام والمسلمین سید یدالله شیرمردی نیز در این باره می‌گوید: یکی از عملی‌ترین راهکارها برای خروج از رکود، تأسیس سازمان صادراتی اقتصاد مقاومتی به‌منظور بازاریابی و اخذ مجوزهای لازم برای صادرات کالاهای ایرانی است. ایران امروز دارای صد ها قلم کالای ارزشمند برای صادرات است.
راه خروج از رکود توجه به بنگاههای کوچک است نه صنایع بزرگ
احسان سلطانی کارشناس اقتصادی نیز در این باره گفت: راه واقعی برون‌رفت از رکود نه ایجاد تقاضای کاذب با تزریق نقدینگی رانتی به بخش متورم مسکن و نه توجه صرف به صنایع بزرگ بلکه تسهیل فعالیت و حذف دست‌اندازهایی است که سر راه بنگاههای کوچک و متوسط به‌عنوان نیروی پیشران اقتصاد قرار دارد.
میرسلیم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با تأکید بر اجرای کامل سیاستهای اقتصاد مقاومتی گفت: اجراى سیاست‌هاى اقتصاد مقاومتى تنها راه‌حل کشور براى خروج از بن‌بست رکود تورمى است.
غلامحسین شافعی رئیس سابق اتاق بازرگانی گفت: رکود اقتصادی به‌دلیل تحریم به وجود نیامده و تحریم فقط سرعت رکود اقتصادی را افزایش داده است. به مسائل داخلی باید بیشتر توجه شود.
مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور نیز درباره شرایط رکود در اقتصاد با اشاره به نرخ بالای تورم کشور گفت: دولت برای پوشش این امر مجبور به کاهش نرخ سودهای بانکی به‌صورت دستوری بوده که این امر، منجر به سرکوب مالی شده است.
وی افزود: برای پیشبرد اقتصاد و خروج از رکود باید به صرفه‌جویی در انرژی و استفاده از نیروی کار رقابت‌پذیر در اقتصاد توجه شود.
تورم تک‌رقمی همراه با رکود عاقلانه نیست
به گزارش تسنیم، دینی ترکمانی عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی با بیان اینکه برای خروج از وضعیت فعلی باید هدف‌گذاری اشتغال را به هدف‌گذاری تورم اولویت داد، تصریح کرد: آقای روحانی بر این عقیده، تأکید دارد که تورم به‌سرعت تک‌رقمی شود. این موضوع در اقتصادی که با رکود مواجه نیست سیاست بسیار خوبی است، اما در اقتصاد ما که میزان بیکاری بسیار زیاد و وضعیت رکودی بر آن حاکم است، این سیاست گذاری عاقلانه نیست.
وی افزود: در شرایط فعلی که نرخ تورم به 15 تا 16 درصد کاهش یافته لازم است که دولت دیگر به‌سمت سیاستهای پولی انبساطی حرکت کند و منابع مالی بیشتری را به اقتصاد کشور تزریق کند.
این اقتصاددان گفت: اتخاذ سیاستهای انبساطی باعث می‌شود تا از رکود خارج شده و نرخ رشد اقتصادی بیشتر و سریع‌تر شود و از این وضعیت رکودی خطرناک خارج شویم.
علیرضا حیدری کارشناس اقتصادی نظر متفاوتی دراین‌باره دارد و می‌گوید: برخی بر این باورند که کنترل تورم مقدمه خروج از رکود است اما من بر این اعتقادم که نه تنها مهار تورم مقدمه خروج از رکود است بلکه ثبات اقتصادی نیز مقدمه خروج از رکود است.
وی با اشاره به تجربه دیگر کشورها گفت: در بسیاری از کشورها برای مهار تورم ثبات اقتصادی هم حاصل شد تا توانستند خروج از رکود را تسهیل کنند.
بهادر احرامیان عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران معتقد است که با اتخاذ سیاست انبساط مالی می‌توان در کوتاه‌مدت و میان‌مدت از رکود خارج شد و رشد اقتصادی ایجاد کرد.
وی افزود: باید به این نکته توجه داشته باشیم که اقتصاد ما توانایی و ظرفیت حرکت به‌سوی تورم تک‌رقمی را ندارد، چراکه اگر بخواهیم به‌سمت تورم تک‌رقمی برویم به‌دلیل مشکلات ساختاری که اقتصادمان با آن روبه‌رو است دچار رکود شدید می‌شویم.
احرامیان گفت: اتخاذ سیاست انبساط مالی اگر با تعدیل نرخ ارز همراه نباشد ضربه بزرگی به توان صادراتی وارد خواهد کرد، این سیاست انبساط مالی باید به‌موازات تعدیل نرخ ارز باشد.
مؤید حسینی صدر نماینده مجلس شورای اسلامی نیز مشکل رکود کشور را ناشی از نداشتن نگاه زیربنایی در لایحه خروج از رکود دانسته و می‌گوید: به‌نظر من لایحه خروج از رکود دولت، نگاه زیربنایی ندارد و با اینکه دید مثبتی نسبت به آن دارم اما انتظار بالایی نیز از آن نمی‌رود.
در حالی که حسن روحانی معتقد است که سیاست انقباضی می‌تواند به خروج از رکود اقتصادی کمک کند، نظرات کارشناسان اقتصادی خلاف این موضوع را ثابت می‌کند و ادامه این روند را برای کشور خطرناک می‌دانند.
تسنیم