مازنی ها که از چند سال پیش به دنبال آزاد سازی نرخ آرد و راه اندازی پرشمار نانوایی آزادپز از صف های طولانی برای خرید نان پس از حدود چند دهه رها شده بودند، بار دیگر این روزها خاطره صف های طولانی برایشان زنده شده است.
تعدادی از نانواهای آزادپز در شهرهای مختلف مازندران کاهش سهمیه آرد را علت اصلی کم شدن زمان پخت و تشکیل صف های طولانی جلوی نانوایی ها اعلام کردند.
اگر چه این افراد می گویند که سهمیه آردشان به سبب زیاد شدن شمار نانوایی های آزادپز کم شده ولی واقعیت این است که همه این واحدها دارای مجوز قانونی با سهمیه مصوبند و متناسب با نیاز مصرفی شهروندان راه اندازی شده اند.
** نصف و نیمه شدن سهمیه آرد
رئیس اتحادیه خبازان مازندران از نصف و نیمه شدن سهمیه آرد نانوایی های آزادپز به عنوان علت اصلی تشکیل صف های طولانی جلوی نانوایی ها نام برد و گفت که حتی برخی نانوایی ها به علت کم شدن سهمیه تعطیل شده اند.
اصغر محمودی افزود: کاهش سهمیه آرد واحدهای آزادپز بر اساس بخشنامه شرکت غله در حالی به نصف تا یک سوم کاهش یافت که میزان مصرف استان به دلیل مسافرپذیری بالا است.
وی با اعلام این که نانوایی های آزادپز حدود یک سوم نان مورد نیاز استان را تامین می کنند، گفت: مسئولان باید از اقدام مشابه در استان گلستان برای کم کردن سهمیه آرد نانوایی ها درس می گرفتند و اجازه نمی دادند این اتفاق بیفتد.
محمودی توضیح داد: در برخی از استان ها از جمله گلستان که مانند مازندران زیر نظر شرکت غله منطقه 2 قرار دارد، پیشتر سهمیه آرد را کاهش دادند و با اعتراض نانواداران و پیگیری مسئولان استانی به حالت اولیه برگشت.
به گفته این مسئول، هر نانوایی آزادپز تا حدود سه ماه پیش 15 تا 20 کیسه سهم پخت داشت که از آن زمان به بعد این میزان کاهش یافته و اکنون به یک سوم رسیده است.
** تایید کاهش سهیمه نانوایی ها
مدیرعامل شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه 2 کشور هم با تایید تعطیلی برخی واحدهای آزاد پز و تشکیل شدن صف های طولانی درجلوی نانوایی ها ، علت آن را کاهش سهمیه نانوایی ها درطرح ساماندهی بیان کرد.
سید محمد جعفری گفت: در مازندران افزون بر پنج هزار و 300 نانوایی فعال است که یکهزار و 700 واحد آزادپرند.
وی اضافه کرد: با اجرای طرح ساماندهی نانوایی آزادپز در سطح کشور، سهمیه این واحدها نسبت به گذشته کاهش یافت و برخی از این واحدها برای تامین آرد با مشکل مواجه شدند.
این مسئول گفت: استانداری مازندران در حال رایزنی برای افزایش سهمیه آرد نانوایی های آزاد پز به دلیل مسافرپذیر بودن استان است.
مدیرعامل شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه 2 کشور پیش بینی کرد این مشکل تا زمان افزایش سهمیه آرد برای نانوایی های آزاد پز ادامه یابد.
بر اساس آمارهای رسمی در مازندران به ازای هر 750 نفر جمعیت یک نانوایی وجود دارد که به معنای دو برابر بودن تعداد نانوایی ها در این استان نسبت به میانگین کشوری است. در کشور به ازای هر یکهزار و 350 نفر یک نانوایی وجود دارد.
علت زیاد بودن تعداد نانوایی ها در مازندران گردشگر پذیر بودن این استان در طول ایام سال است . بر اساس آمارهای رسمی مازندران سالانه میزبان دستکم 50 میلیون نفر شب مسافر و گردشگر است.
ظاهرا طرح ساماندهی سهمیه آرد نانوایی های آزاد پز به صورت یکسان در کشور در حالی به اجرا گذاشته شده است که گردشگرپذیر بودن مازندران محاسبه نشده است. به عبارتی زیاد بودن تعداد نانوایی نسبت به جمعیت مازندران باعث شد تا سهمیه آرد آنها به یک سوم قبل کاهش یابد در حالی که میانگین کشوری کاهش سهمیه تا حدود 50 درصد بوده است.
مسئولان دست اندرکار در مازندران می گویند که با اجرای طرح ساماندهی سهمیه بندی، میانگین میزان سهمیه آرد هر نانوایی در کشور بین 8 تا 10 کیسه است ولی در مازندران به 4 تا 5 کیسه در روز رسیده است.
کارشناسان اقتصادی هشدار می دهند که کاهش سهمیه آرد نانوایی ها به یک سوم سبب می شود تا در آینده نزدیک تعداد زیادی از این واحدها از صرفه اقتصادی خارج شده و تعطیل شوند.
به اعتقاد این کارشنان، چنانچه وضعیت به مرحله تعطیلی نانوایی برسد، حل مشکل پیچیده تر خواهد شد.
این کارشناسان پیشنهاد می دهند: افزون بر نظارت قوی تر بر نانوایی ها برای افزایش کیفیت پخت نان، تعدیل سهمیه نیز بر اساس نیاز جمعیت ثابت و سیار هر منطقه تعیین شود تا مشکلات بعدی بروز نکند.
کارشناسان معتقدند در صورتی که تعطیلی نانوایی ها به سبب نداشتن صرفه اقتصادی اجتناب ناپذیر شود، در نبود مجتمع های صنعتی تولید نان و یا جایگزین های دیگر، فضای رقابتی که در چند سال گذشته بین نانوایی ها برای افزایش کیفیت نان شکل گرفته بود از بیشرفته و کابوس پخت نان های بی کیفیت بار دیگر بازخواهد گشت.