افراد به هنگام صرف وعده غذایی به خصوص در رستورانها و در مواجهه با یک منوی غذایی با انتخابهای گوناگونی روبهرو میشوند.
انتخابهای آنها معمولا طبق یک نظم آشنا یعنی پیشغذا، غذای اصلی و دسر صورت میگیرد و وعده غذایی خود را با همان ترتیبی که منوی یک رستوران در اختیارشان قرار میدهد، انتخاب میکنند.
اما این نظم و ترتیب چقدر اهمیت دارد؟ و آیا اگر این نظم را به هم بریزیم، میتوانیم در میزان کالریهای مصرفی روزانه خود تغییری ایجاد کنیم؟ به تازگی متخصصان علوم تغذیه در دانشگاه آریزونا واقع در "توسان" آمریکا این موارد را بررسی کردهاند.
مطالعات قبلی نشان دادهاند که طیف گستردهای از عوامل فیزیکی مانند اندازه وعدههای غذایی میتوانند بر میزان کالری دریافتی ما تاثیرگذار باشند اما آیا ترتیب مصرف این غذاها نیز میتواند موثر باشد؟
متخصصان برای بررسی این سوال چهار آزمایش را صورت دادند که یکی از آنها در بوفه یک دانشگاه و سه مورد دیگر از طریق یک وبسایت ساختگی سفارش غذا انجام شد. آنها در این آزمایش به طور خاص قصد داشتند دریابند که آیا صرف یک دسر سالم یا ناسالم در ابتدای عده غذایی میتواند بر انتخابهای غذایی بعدی شرکتکنندگان در این آزمایش تاثیر داشته باشد؟
به طور معمول دسرهای سالم یا ناسالم در انتهای منوهای غذایی یا صفحات انتخاب غذای وبسایتهای سفارش غذا قرار دارند اما در این آزمایش این موارد به عنوان اولین گزینهها در دسترس قرار داده شدند.
طی هر چهار آزمایش مشخص شد افرادی که دسرهای سنگینتری را انتخاب کردند، برای غذای اصلی و پیش غذا موارد سبکتر و کم کالریتری را انتخاب کرده و در نهایت مجموع کالری مصرفیشان نیز کمتر شد.
به طور میانگین افرادی که یک دسر پرکالری انتخاب کردند، ۳۰ درصد کمتر از افرادی که در ابتدا یک دسر سالم را سفارش داده بودند، کالری دریافت کردند.
به باور متخصصان افرادی که دسرهای پرکالری را انتخاب میکنند در انتخاب پیشغذا و غذای اصلی سعی میکنند غذاهای سالمتر و کمکالریتری را انتخاب کنند اما آن دسته از افرادی که در ابتدا دسرهای سالم انتخاب میکنند، تصور میکنند به همین دلیل مجاز هستند در انتخابهای بعدی، غذاهای پرکالری را سفارش دهند.
تاثیر "بار شناختی" بر انتخاب غذا
در پایان این چهار آزمایش متخصصان همچنین تاثیر "بار شناختی" مانند ایجاد یک دغدغه ذهنی بر نحوه انتخاب غذا در شرکتکنندگان را بررسی کردند. در این قسمت از آزمایش از شرکتکنندگان خواسته شد یک عدد دو یا هفت رقمی را به هنگام انتخاب غذا به یاد داشته باشند.
نکته جالب توجه آن است که این افراد به محض از یاد بردن این عدد، دچار پریشانی شده و صرف نظر از این که دسر سالم یا ناسالمی انتخاب کردهاند، شروع به انتخاب غذاهای ناسالم کردند.
بنا بر گزارش سایت تخصصی مدیکال نیوز تودی، با وجود محدودیتهای پیشروی این آزمایش و تحقیقات بیشتری که در این زمینه مورد نیاز است، نتایج آن بسیار جالب توجه است چرا که نشان میدهد با یک تغییر ساده در منوهای غذایی میتوان به کاهش مجموع کالری مصرفی روزانه افراد کمک کرد یا با ایجاد یک درگیری ذهنی حتی می توان روی انتخابهای تغذیهای افراد تاثیر گذاشت.