کاهش مکرر قیمت تخم مرغ در بازار و اعتراض مرغداران به ممنوعیت صادرات و رایزنیهای مکرر تجار موجب شد تا ستاد تنظیم بازار در چهارم اردیبهشت صادرات تخم مرغ را آزاد اعلام کند، اما بررسیها نشان میدهد که تا کنون یک کیلو تخم مرغ صادر نشده است.
با توجه به آنکه ایران از سال ۹۴ تاکنون توفیقی در امر صادرات تخم مرغ به بازارهای هدف نداشته است، از این رو ورود مجدد به این بازار و فراهم کردن مقدمات صادرات مستلزم زمان است. ضمن آنکه کشور ما به خاطر شیوع آنفولانزای حاد پرندگان بومی در اسفند سال گذشته از نظر سازمان جهانی بهداشت همچنان در وضعیت قرمز قرار گرفته است، این عوامل دست به دست یکدیگر داده اند تا با وجود آزادسازی صادرات، یک کیلو تخم مرغ هم صادر نشود.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که بازار داخلی تخم مرغ به سبب مازاد تولید همچنان نامطلوب است و باید راهکارهای دیگری همچون حذف مرغهای پیر بیش از سن معمول در واحدها و تبدیل تخم مرغ به پودر به منظور تنظیم بازار در دستور کار قرار گیرد چرا که با ادامه این روند، مرغداران دیگر قادر به ادامه تولید نخواهند بود.
بررسیها از سطح بازار نشان میدهد که هم اکنون هر شانه تخم مرغ با نرخ ۱۸ تا ۲۰ هزار تومان معادل دانهای ۶۰۰ تا ۸۰۰ تومان در خرده فروشیها عرضه میشود که با نرخ تخم مرغ درب مرغداری هیچ سنخیتی ندارد، به همین خاطر ورود سازمان حمایت و برخورد با گران فروشان یک ضرورت به شمار میرود.
قیمت هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری پس از آزاد سازی صادرات از لحاظ روانی ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان افزایش یافت اما مجدد به سبب نبود تقاضا در بازارهای هدف، این محصول پروتئینی روند نزولی به خود گرفت.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط میرویم تا از آخرین وضعیت بازار تخم مرغ، اختلاف قیمت فروش با نرخ تمام شده و راهکارهای تنظیم بازار با خبر شویم:
مازاد تولید تخم مرغ دردسرساز شد/آزاد سازی صادرات یک راه برای تنظیم بازار
رضا ترکاشوند مدیر عامل اتحادیه مرغداران میهن از مازاد تولید تخم مرغ در داخل خبر داد و گفت: طی چند ماه اخیر مازاد تولید تخم مرغ، ممنوعیت صادرات و کاهش قیمت در بازار منجر به زیان تولیدکنندگان شد که با آزاد سازی صادرات امیدواریم بازار تخم مرغ به تعادل برسد.
وی افزود: در شرایطی که مازاد تولید تخم مرغ در داخل برای مرغداران دردسر ساز شده بود، شاهد ورود و عرضه تخم مرغهای وارداتی به صورت پراکنده بودیم که به همین خاطر از وزارت جهاد کشاورزی تقاضا کرده ایم که از ورود تخم مرغهای وارداتی به کشور جلوگیری کند تا زیانی از این حیث متحمل تولیدکنندگان نشود.
ترکاشوند با بیان اینکه ممنوعیت صادرات تخم مرغ در ماههای اخیر ضرورتی نداشت، گفت: با توجه به میزان تولید داخل، صادرات مدیریت شده محصول می تواند ضمن جلوگیری از زیان مرغداران به ایجاد تعادل در بازار داخل کمک کند.
این مقام مسئول با بیان اینکه در این مقطع بالغ بر ۱۰ درصد از تولید تخم مرغ، مازاد بر نیاز داخل است، اظهار کرد: افزایش تولید و کاهش تقاضا در بازار موجب شد تا تخم مرغ ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر از نرخ واقعی در بازار عرضه شود که با آزاد سازی صادرات انتظار میرود که زیان تولیدکنندگان کاهش یابد.
وی با اشاره به اینکه صادرات تخم مرغ تنها راهکار کنترل و تنظیم بازار نیست، بیان کرد: با توجه به ظرفیت تولید داخل باید به گونهای برنامه ریزی شود که جوجه ریزی در طول سال بسته به نیاز بازار به درستی مدیریت شود تا با عرضه متناسب نیاز بازار، نوسانی اتفاق نیفتد.
روزانه ۲۵۰ تن از تخم مرغ تولیدی مازاد بر نیاز کشور است/ تولید پودر تخم مرغ راهکار کنترل بازار
فرزاد طلاکش دبیر کل کانون پرورش دهندگان مرغ تخم گذار درباره آخرین تحولات بازار تخم مرغ اظهار کرد: با توجه به کاهش قیمت تخم مرغ در بازار، ستاد تنظیم بازار به این نتیجه رسید که با ادامه روند فعلی مرغداران حاضر به ادامه تولید نیستند و از این رو صادرات باید انجام شود.
وی افزود: براساس ابلاغیه ستاد تنظیم بازار به گمرک، صادرات تخم مرغ خوراکی و غیر خوراکی آزاد شد که این امر قطعا بر شرایط بازار و کاهش زیان مرغداران تاثیر گذار خواهد بود.
طلاکش قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ با احتساب سود مرغدار در صورت تهیه کل نیاز دان مرغداران با نرخ مصوب را ۷ هزار و ۸۳۰ تومان اعلام کرد و گفت: این در حالی است که اگر مرغداران نهادههای مورد نیاز را با نرخ آزاد از بازار خریداری کنند، قیمت تمام شده به رقمی حدود ۹ هزار و ۷۰ تومان افزایش مییابد که نرخ موجود در بازار بیانگر زیان چشمگیر مرغداران در فروش هر کیلو تخم مرغ است.
دبیر کل کانون پرورش دهندگان مرغ تخم گذار ادامه داد: با توجه به ممنوعیت صادرات و قیمت کنونی تخم مرغ در بازار، یک مرغدار ۱۲۰ هزار قطعهای از اسفند تا کنون روزانه ۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان زیان کرده است.
وی تولید روزانه تخم مرغ در کشور را ۲ هزار و ۸۰۰ تن اعلام کرد و گفت: با توجه به نیاز کشور، روزانه ۲۵۰ تن از این میزان مازاد بر مصرف داخل است که برای تعادل قیمت باید این میزان به بازارهای هدف صادر شود.
این مقام مسئول با اشاره به دیگر راههای تعادل قیمت تخم مرغ در بازار افزود: حذف مرغهای بیش از سن معمول در واحدهای مرغداری و خرید تخم مرغ توسط پشتیبانی امور دام همانند مرغ و تبدیل به پودر تخم مرغ از دیگر راهکارهای رسیدن قیمت تخم مرغ به نرخ واقعی در بازار به شمار میرود.
طلاکش با بیان اینکه پودر تخم مرغ در یک انبار معمولی قابلیت ۲ سال ماندگاری را دارد، اظهار کرد: البته تبدیل تخم مرغ به پودر و نگهداری آن در انبارها مستلزم سرمایه است به طوریکه تبدیل هر کیلو تخم مرغ به پودر، هزینهای حدود یک هزار و ۵۰۰ تومان در بردارد.
دبیر کل کانون پرورش دهندگان مرغ تخم گذار ادامه داد: با وجود رایزنیهای صورت گرفته، طی سالهای گذشته توفیقی در خصوص تبدیل تخم مرغ به پودر نداشته ایم که به همین خاطر در درجه اول باید مازاد نیاز کشور به بازارهای هدف صادر شود و در صورتی که این امر کفایت نکرد، باید به دنبال پودر تخم مرغ و بازار فروش برای آن باشیم.
به گفته وی، اگر در آینده بیماری آنفلوانزا حاد پرندگان رخ ندهد، بدون تردید مصرف پودر تخم مرغ با سختی انجام میشود، اما به هر حال دولت باید بخشی از هزینه تبدیل تخم مرغ به پودر را به عنوان بیمه صنعت بپذیرد تا با برقراری تعادل قیمت در بازار، زیانی متحمل تولیدکنندگان نشود.
طلاکش صادرات پودر تخم مرغ را مستلزم پرداخت یارانه دانست و گفت: اگر برای صادرات پودر تخم مرغ در بازارهای هدف امکان رقابت با رقبا وجود نداشته باشد، بدون تردید نمیتوانیم صادراتی در این زمینه داشته باشیم چرا که بسیاری از کشورهای رقیب توانسته اند با فرموله کردن، پودر تخم مرغ غیر واقعی را به بازار عرضه کنند.
این مقام مسئول در ادامه افزود: اگرچه سال گذشته مشکل بیماری آنفلوانزا حاد پرندگان در کشور نداشتیم، اما بیماری قابل توجه در سال ۹۶ موجب شد تا قیمت پایه تخم مرغ در سال ۹۷ به شدت افزایش یابد که این امر در کنار عدم پرداخت یارانه از سوی دولت موجب شد تا توفیقی در صادرات نداشته باشیم.
وی در باره تاثیر نوسان قیمت دلار بر صادرات تخم مرغ گفت: با توجه به افزایش قیمت دلار امکان عرضه تخم مرغ با نرخ فعلی در بازارهای صادراتی وجود دارد.
رفیعی پور صادرات تخم مرغ در ماه رمضان را پیش بینی کرد و افزود: با توجه به کاهش تقاضا برای خرید تخم مرغ از سوی عراق در ماه مبارک رمضان، بازار افغانستان برای ما بهتر خواهد بود.
زیان حداقل ۲ هزار و ۷۰۰ تومانی مرغداران در فروش هر کیلو تخم مرغ/ عدم تقاضا برای خرید تخم مرغ ایرانی
ناصر نبی پور رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران از کاهش مجدد قیمت تخم مرغ در بازار خبر داد و گفت: اگرچه با آزاد سازی صادرات تخم مرغ، قیمت محصول از لحاظ روانی برای چند روز در بازار بالا رفت، اما مجدد قیمت هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان کاهش یافته است.
وی افزود: هم اکنون متوسط قیمت هر کیلوگرم تخم مرغ درب مرغداری ۶ هزار و ۴۰۰ تا ۶ هزار و ۵۰۰ تومان بوده که نسبت به روزهای اخیر کاهش قیمت را تجربه کرده است.
نبی پور قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ براساس نرخ نهادههای قبلی را ۸ هزار و ۴۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: با توجه به قیمت تمام شده تولید، مرغداران در فروش هر کیلو تخم مرغ با زیان حداقل ۲ هزار و ۷۰۰ تومانی روبرو هستند که با صادرات محصول، ناخودآگاه قیمت تحت تاثیر قرار میگیرد.
این مقام مسئول با انتقاد از قیمت بالای تخم مرغ در خرده فروشیها بیان کرد: با وجود کاهش قیمت تخم مرغ درب مرغداری، نرخ محصول در خرده فروشیها همچنان بالاست که مسئولان سازمان حمایت باید جوابگوی تفاوت قیمت از مبدا تا مقصد باشند.
وی ادامه داد: با توجه به آنکه قیمت تخم مرغ در ماه رمضان طبق روال همه ساله به سبب کاهش تقاضا، نوسانی ندارد، بنابراین با رفع ممنوعیت و صادرات تخم مرغ انتظار میرود که تعادل به این بازار بازگردد.
به گفته نبی پور، با استمرار زیان مرغداران، تولیدکنندگان دیگر چارهای جز حذف گله ندارند که این امر در ماههای آتی مشکل ساز میشود، به همین خاطر ستاد تنظیم بازار صادرات تخم مرغ به منظور کاهش زیان مرغداران را آزاد اعلام کرد.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران مازاد روزانه تولید تخم مرغ را ۲۰۰ تا ۳۰۰ تن اعلام کرد و گفت: با توجه به تولید روزانه ۲۸۰۰ تا ۲۹۰۰ تن تخم مرغ در کشور، مازاد نیاز داخل باید به بازار هدف صادر شود تا زیانی از این حیث متحمل مرغداران نشود.
وی درباره تاثیر آزاد سازی صادرات بر بازار تخم مرغ بیان کرد: اگرچه با آزاد سازی صادرات، قیمت تخم مرغ در ۲ تا ۳ روز نخست از لحاظ روانی با نوساناتی روبرو شد، اما مجدد به حالت عادی خود بازگشت که این امر نشان میدهد صادرات تخم مرغ تاثیری بر بازار ندارد.
نبی پور با بیان اینکه تا کنون متقاضی برای خرید تخم مرغ ایرانی نداشته ایم، افزود: تخم مرغ ایران همچنان در بازارهای مقصد گران است که یکی از دلایل این امر به اخذ عوارض زیاد در گمرکات کشورهای مقصد از واردات این کالا مربوط میشود.
این مقام مسئول در پایان با اشاره به اینکه فراهم کردن مقدمات صادرات زمان بر است، تصریح کرد: کشور ما از نظر سازمان جهانی بهداشت هنوز در وضعیت قرمز قرار دارد چرا که سال گذشته چند مورد آلودگی به بیماری آنفلوانزا حاد پرندگان در مرغداریهای بومی داشتیم که پاک شدن ایران در سازمان جهانی بهداشت حدود سه ماه به طول می انجامد.