اگرچه برخی از این شرکت های تازه تأسیس در واقع نام هایی تازه برای ادامه فعالیت شرکت های قدیمی تر هستند، برخی دیگر از این شرکت ها که موفق شدهاند بیشتر از فعالان قدیمی و ریشه دار اقتصاد ایران ارز دریافت کنند، حقیقتا نورسیده و البته، نورِ دیده هستند؛ مجموعهای از شرکت های تازه رسیده که نام های گوناگونی، از نزدیکان سیاستمداران تا متهمان دادگاههای مفاسد اقتصادی اخیر در میانشان دیده میشوند.
تاخت و تاز تازه رسیده ها
نگاهی به ۲۰ شرکت بازرگانی صدر فهرست دریافتکنندگان ارز نیمایی نشان میدهد متوسط عمر این شرکت ها که جمعا بیش از نیممیلیارد یورو ارز دریافت کردهاند تنها ۱۰ سال است و عمده شرکت هایی که عمری بیشتر از ۱۰ سال دارند نیز نمایندگان شرکت های معتبر بین المللی هستند که همچنان به واردات و ارائه خدمات پس از فروش به مشتریان این شرکتها مشغولاند. در میان این ۲۰ شرکت فقط یک شرکت در دهه ۵۰ تأسیس شده و هیچ یک از شرکت ها در دهه ۶۰ شکل نگرفتهاند. همچنین تنها دو شرکت در دهه ۷۰ تأسیس شده و هفت شرکت نیز در دهه ۸۰ فعالیت خود را آغاز کردهاند. به این ترتیب میتوان گفت نیمی از ۲۰ شرکت بازرگانی که بیشترین ارز نیمایی را در سال گذشته دریافت کردهاند، در شش سال اخیر تأسیس شدهاند.
قدیمیها
قدیمی ترین شرکت در میان ۲۰ شرکت بازرگانی که بیشترین ارز نیمایی را دریافت کردهاند:
- شرکت پوبر؛ این شرکت که در سال ۱۳۵۸ تأسیس شده، در ۴۰ سال گذشته در زمینه واردات و توزیع محصولات زیبایی و مکملهای غذایی و دارویی فعالیت میکند و شعب گوناگونی نیز در سراسر کشور دارد. این شرکت در سال گذشته ۲۹ میلیون یورو ارز نیمایی دریافت کرده است.
- شرکت سامالکترونیک؛ نمایندگی شرکت سامسونگ در ایران است و از سال ۱۳۷۵ فعالیت خود را آغاز کرده است. این شرکت نیز سال گذشته ۲۹ میلیون یورو ارز نیمایی برای واردات دریافت کرده است و باید توجه داشت که این رقم، فارغ از ارقامی است که شرکت های وابسته به این مجموعه بزرگ برای واردات محصولات فناوری در سال گذشته دریافت کردهاند.
- شرکت بازرگانی افزونروان که محصولات روانکاری و روغن پایه را وارد میکند و در سال ۱۳۷۸ تأسیس شده است. این شرکت ۱۸ میلیون یورو ارز نیمایی برای واردات دریافت کرده است.
نوجوانها
به جز سه شرکتی که نام برده شد، دیگر رد پایی از شرکتهای تأسیسشده در دهه ۵۰، ۶۰ و ۷۰ در فهرست ۲۰ شرکت بزرگ بازرگانی دریافتکننده ارز نیمایی دیده نمیشود. دسته نوجوان ها، یا شرکتهایی که در دهه ۸۰ تأسیس شدهاند، هفت عضو دارد که:
- شرکت توسعه و تجارت سراج گستر بین الملل در صدر آنهاست. شرکتی که بیشترین ارز نیمایی برای واردات را در میان شرکت های بازرگانی در سال گذشته دریافت کرده و از واردکنندگان بزرگ محصولات فناورانه و قطعات رایانه است. این شرکت ۴۹ میلیون یورو ارز نیمایی در سال گذشته دریافت کرده است.
- شرکت توسعه فن افزار توسن که بیش از ۳۳ میلیون یورو ارز نیمایی برای واردات دریافت کرده و در زمینه فناوری فعالیت میکند.
- شرکت پارس شایان مهر، نماینده محصولات زیمنس در ایران و شرکت بی.ای.تی پارس، نماینده محصولات دخانی BAT در ایران (که چند برند معتبر سیگار آن در کشور عرضه میشود) دو شرکت دیگر دسته نوجوانها هستند که هر کدام بیش از ۲۷ میلیون یورو ارز نیمایی برای واردات دریافت کردهاند. شرکت بعدی دسته نوجوان ها نیز نماینده یک شرکت خارجی است.
- شرکت سیستم و خدمات اریکسون همان طور که از نامش پیداست، نماینده محصولات اریکسون در ایران است و سال گذشته ۲۲ میلیون یورو ارز نیمایی دریافت کرده است.
- شرکت شکوفامنش نمونه جالب دیگری از شرکتهای دسته نوجوان است. این شرکت که واردکننده مجموعهای از محصولات زیبایی، آرایشی و پیرایشی است در حالی با تاریخ تأسیس در سال ۱۳۸۶ در دسته نوجوانان قرار گرفته که سابقه فعالیت اقتصادی صاحبان آن، یعنی خانواده شگفتی، بیش از هفت دهه است؛ موضوعی که درباره برخی از شرکتهای دیگر این فهرست نیز صادق است.
- شرکت توسعه و تجارت خوشگامان راه پارسیان که واردکننده محصولات فناوری و رایانهای است نیز آخرین شرکت این دسته است که در دهه ۸۰ تأسیس شده است.
تازه رسیدهها
در میان شرکت های تازه رسیده،
- شرکت فدک یاس اسپادانا بیشترین ارز نیمایی را دریافت کرده است. این شرکت که نامش به واسطه جنجال های پیرامون فروشگاه رفاه برای خوانندگان آشناست، در سال ۱۳۹۲ تأسیس شده و ۴۶ میلیون یورو ارز نیمایی دریافت کرده است.
- شرکت تازهرسیده فهرست که دومین شرکت بزرگ بازرگانی از نظر دریافت ارز است، شرکت نودیسپرداز است که سال ۱۳۹۴ تأسیس شده و ۳۳ میلیون یورو ارز برای واردات تلفن همراه دریافت کرده است. گفتنی است مدیرعامل این شرکت یکی از متهمان دادگاه های ویژه مفاسد اقتصادی بود که به اتهام فعالیتهای خلاف قانون شرکت از جمله گران فروشی و مسائل ارزی محاکمه و مجوز شرکتش باطل شد.
- دو شرکت گلدیران سپهر و صنایع تهویه گلدیران پارس نیز نمایندگان شرکت الجی در ایران هستند که اگرچه در ۱۳۹۳ شکل گرفتهاند اما در واقع فرزندان شرکت بزرگ گلدیران هستند که نماینده الجی در ایران محسوب میشود.
- شرکت کیاتجارتگستر پرتو، واردکننده محصولات گوناگون، دیگر شرکت تازهرسیده است که در سال ۱۳۹۵ تأسیس شده و سال گذشته ۲۷ میلیون یورو ارز برای واردات دریافت کرده است.
- شرکت بازرگانی بین الملل دنیای معتمد پارسه نیز دیگر شرکت تازه رسیده است که در سال ۱۳۹۲ تأسیس شده و سال گذشته ۲۴ میلیون یورو ارز دریافت کرده است. این شرکت نیز البته، مانند برخی دیگر از شرکتهای این فهرست، اولین تجربه اقتصادی مدیرانش نیست.
شرکت درخشان میوه روز بار، وارد کننده میوه جات، دیگر شرکت تازه تأسیس فهرست ماست که در سال ۱۳۹۶ تأسیس شده و سال گذشته ۲۱ میلیون یورو ارز دریافت کرده تا پانزدهمین شرکت بزرگ دریافت کننده ارز نیمایی میان شرکتهای بازرگانی باشد.
- شرکت بازرگانی سام پارس نیز یکی از شرکت های گروه سام است که در سال ۱۳۹۵ تأسیس شده و برای واردات محصولات سامسونگ ۱۹ میلیون یورو ارز نیمایی دریافت کرده است.
- شرکت زرین نمای کاسپین نیز، دیگر عضو گروه تازه رسیده هاست که در سال ۱۳۹۳ تأسیس شده و برای واردات محصولات شرکت هایسنس به ایران، ۱۷ میلیون یورو ارز نیمایی دریافت کرده است.