احمدعلی کیخا رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری، گفت: فرایند درخواست اعتبار برای آفت ملخ صحرایی یک ماه در وزارت کشور و دو ماه در سازمان برنامه و بودجه کشور معطل مانده و اعتبارات بسیار دیر برای مبارزه با این آفت رسیده است که اگر به اعتبار به موقع می‌رسید و مقابله با این آفت به موقع انجام می‌شد وضعیت بهتر از الان بود.
وی گفت: وزارت جهاد کشاورزی دو روز پس از اخطار فائو نامه به وزارت کشور و سازمان برنامه و بودجه کشور نوشت اما این درخواست‌ها 3 ماه در بروکراسی‌های اداری آنها گیر کرد.
گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه 2 شب گذشته با حضور میهمانان احمدعلی کیخا رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس، درگاهی رئیس سازمان حفظ نباتات برگزار شد و معاون سازمان برنامه و بودجه استانداران هرمزگان و فارس نیز مهمانان تلفنی برنامه بودند که آخرین وضعیت آفت ملخ صحرایی را که در 9 استان کشور اکنون وجود دارد و مبارزه با آنها در حال انجام است را بررسی کردند.
مسئولان حفظ نباتات درمصاحبه‌های خودشان تعداد استان‌های درگیر را 8 و 9 استان اعلام کرده‌اند .
آفت ملخ صحرایی از بهمن ماه وارد کشور شده ابتدا 6 استان جنوبی کشور را درگیر کرد و پس از آن به رغم مبارزه مسئولان جهاد کشاورزی و همچنین اکیپ‌های مردمی در استان‌ها این آفت طی دو هفته گذشته به 3 استان دیگر هم پیشروی کرده و در حال حاضر سطح مبارزه که ابتدا 400 هزار هکتار بود اکنون به 570 هزار هکتار رسیده است.
کیخا رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس درباره اهمیت مبارزه با این ملخها گفت: 8 استانی که اکنون درگیر مبارزه با این ملخها هستند ارزش محصولات زراعی آنها 90 هزار میلیارد تومان است بنابراین مبارزه با این آفت بسیار جدی است ضمن اینکه سابقه‌ای از این آفت وجود دارد که 50 سال پیش وارد کشور شده و در آن زمان کشور را به مرحله قحطی رسانده است و همان زمان 2 میلیون هکتار سطح مبارزه با این ملخها در کشور بوده است.
سعید دشتی معاون کشاورزی و منابع طبیعی سازمان برنامه و بودجه کشور که به عنوان میهمان تلفنی این برنامه بود در پاسخ به سؤال مجری که چرا فرایند تصویب و تحویل اعتبارات 3 ماه طول کشیده است، گفت: در تاریخ 10 اردیبهشت مصوبه هیأت وزیران به دست ما رسیده و ظرف یک هفته این سازمان اقدام کرد و 10 میلیارد تومان برای مقابله با این آفت پرداخت کرد.
وی در مقابل سؤالات مکرر مجری درباره دلیل تأخیر 3 ماهه پاسخ مناسبی نداد و مجری و مهمانان برنامه هم از پاسخ ایشان قانع نشدند، وی همواره تاکید کرد که سازمان برنامه و بودجه در همان مهلت یک هفته‌ای اقدامات خود را انجام داده و پروسه دو ماهه مربوط به این سازمان نیست.
کیخا رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس،گفت: بر اساس مستندات نامه در تاریخ 17 بهمن 97 به سازمان برنامه و مدیریت آمده است در حالی که طبق گفته (معاون سازمان برنامه و بودجه) مصوبه اعتبار در نیمه اردیبهشت گرفته شده است.
معاون کشاورزی و منابع طبیعی سازمان برنامه و بودجه کشور ادامه داد: برای تصویب اعتبار یک پروسه‌ای درخواست و تصویب لازم است که در وزارت کشور و دولت انجام شده است و به همین دلیل فرایند طولانی شده است.
دشتی همچنین درباره اینکه چرا از 30 میلیارد تومان درخواست اعتباری تنها 10 میلیارد تومان تصویب شده است،گفت: 12.5 میلیارد تومان نیز اخیراً به سازمان حفظ نباتات پرداخت کردیم که درگاهی رئیس سازمان حفظ نباتات که در برنامه حاضر بود اعلام کرد این اعتبار مربوط به اعتبارات جاری و عمومی است و هیچ ارتباطی برای مبارزه با ملخ ندارد.
درگاهی ادامه داد: بر اساس قانون برای مقابله با آفات بحران‌‌زا اعتبارات خاصی وجود دارد و دولت موظف است با آن مقابله کند بنابراین پرداخت اعتبارات جاری ارتباطی با مبارزه با ملخ صحرایی ندارد.
کیخا رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس هم از پاسخ‌های معاون سازمان برنامه و بودجه کشور قانع نشد و گفت: طبق گفته ایشان پس از دو ماه تازه در نیمه اردیبهشت تصویب مصوبه پرداخت اعتبار از دولت گرفته‌اند و این زمان بسیار طولانی است و برای آفت بسیار مهمی مانند ملخ صحرایی که با ویژگی‌های خاصی که دارد می‌تواند به سرعت کشور را دربرگرفته و حتی به قحطی برساند کافی نیست.
وی ادامه داد: متأسفانه در سازمان برنامه و بودجه کشور، بخش بودجه به برنامه غالب شده و کلاً این سازمان برنامه‌ریزی را تعطیل کرده است همچنان‌که ما در سیل اخیر هم شاهد بودیم هیچ برنامه‌ای برای مقابله با آن وجود نداشت. سال‌هاست کشور در مرحله خشکسالی بوده و مسئولان تصور می‌کردند که هیچ وقت آب به این منطقه نمی‌آید بنابراین در بستر رودخانه‌ها رستوران ساختند، مسیر رودها را تبدیل به راه کردند بدون اینکه برنامه‌ای خاصی هم داشته باشند و همین سیل اخیر خسارت‌های جبران‌ناپذیری را وارد کرد.
در این نشست اختلاف در میزان اعتبار درخواستی برای مبارزه با ملخ بین مسئولان حفظ نباتات و سازمان برنامه و بودجه کشور نیز وجود داشت.
رئیس سازمان حفظ نباتات مطرح می‌کرد که تاکنون 30 میلیارد تومان اعتبار درخواست شده و 10 میلیارد تومان آن پرداخت شده و 20 میلیارد تومان در مرحله تصمیم‌گیری و پرداخت است اما معاون سازمان برنامه و بودجه در این برنامه اعلام کرد تاکنون 10 میلیارد تومان پرداخت شده و 10 میلیارد تومان دیگر هم مکاتبه شده که برای آن تصمیم‌گیری می‌شود. بنابراین در بیانات این دو مقام مسئول 10 میلیارد تومان اختلاف اعتبار وجود داشت.
*مبارزه با ملخها به موقع انجام نشد
کیخا رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس معتقد بود که فائو (سازمان خواروبار جهانی) به موقع اخطار لازم را داده و وزارت جهاد کشاورزی هم به موقع درخواست اعتبار کرده است اما به دلیل طولانی شدن این فرایند و نرسیدن اعتبار لازم مبارزه به موقع انجام نشده است.
در دیگر سو درگاهی رئیس سازمان حفظ نباتات معتقد بود که علی‌رغم اینکه اعتبارات به موقع نرسید اما با استفاده از ظرفیت‌های استانی کار مبارزه را به خوبی انجام دادیم و از اعتبارات استانی تا حدی که توانستیم استفاده کردیم و خللی در کار مبارزه با ملخها صورت نگرفته است اما رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه کل اعتبارات استانی که وجود داشته بیش از 5 میلیارد تومان نبوده و حتی اگر 10 میلیارد تومان اعتبار پرداختی دولت را در نظر بگیریم به هیچ عنوان کفاف این مبارزه در سطح 500 هزار هکتار را نمی‌کرد چنین استدلال می‌کرد که مشکل اصلی در مبارزه کمبود اعتبار و عدم تخصیص به موقع آن بوده و مسئولان کشور به اهمیت این مبارزه واقف نبوده‌اند.
کیخا تأکید کرد که ما دولت را بر اساس قانون مکلف کرده‌ایم که با آفات عمومی مقابله کند و برای آن اعتبارات مجزایی در نظر بگیرد.
*بی‌برنامگی دولت برای مقابله با ملخها
وی با بیان اینکه بی‌برنامگی در دولت وجود داشته گفت: به عنوان مثال شرکت خدمات ویژه هوایی که در مقابله با این گونه آفات نقش بسیار مهمی می‌تواند ایفا کند به شهرداری قزوین واگذار شده بود و اینها نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی در کشور وجود ندارد و اگر چه این شرکت خدمات ویژه هوایی اکنون از شهرداری قزوین گرفته شده است اما تجهیزات کافی ندارد.
صحبت‌های رئیس سازمان حفظ نباتات در حالی برای به موقع بودن مبارزه و مقابله کامل با این آفات مطرح می‌شود که به گفته ایشان سطح مبارزه از 400 هزار هکتار به 570 هزار هکتار رسیده یعنی 170 هزار هکتار طی چند ماه گذشته ملخ‌های صحرایی پیشروی کرده‌اند همچنین سطح درگیری استان‌ها هم از 6 استان به 9 استان رسیده است.
وی در عین حال پیش‌بینی کرد که سطح مبارزه به 800 هزار هکتار هم خواهد رسید.
*تعلل کشورهای عربی در مقابله با ملخها/عمدی بودن توسط فائو بررسی می‌شود
رئیس سازمان حفظ نباتات در این گفت‌وگوی ویژه خبری اعلام کرد بر اساس بازدیدی که کریسمن دبیر منطقه‌ای فائو از استان‌های جنوبی و ملخ‌زده کشور داشتند اعلام کردند که کشورهای عربی در زمینه مقابله با ملخ صحرایی کوتاهی کردند، کشورهای عمان، قطر، عربستان و یمن اصلاً به وظیفه ذاتی خودشان عمل نکردند.
وی همچنین گفت: در این باره که آیا این عدم مبارزه عمدی بوده یا نه توسط فائو بررسی می‌شود.
درگاهی در زمینه وضعیت ملخها اعلام کرد و گفت: 2 بهمن فائو برای ما اخطار داد که احتمالاً ملخها به سمت ایران خواهد آمد و 7 بهمن 97 اولین ریزش در استان جنوبی آغاز شد و تا به امروز 153 ریزش وجود داشته است. تراکم ملخها در حدود 50 ملخ در هر مترمربع است.
وی درباره اهمیت مبارزه با این ملخها گفت: ملخ‌های صحرایی خطرناک‌‌ترین نوع ملخ است و 59 کشور را تهدید می‌کند و 20 درصد خشکی زمین را احاطه کرده است و نوع تخم‌ریزی و تکثیر آنها طوری است که به سرعت تکثیر و رشد می‌یابند و چندین برابر وزن خودشان می‌توانند غذا بخورند بنابراین اگر این ملخها مبارزه نشوند حمله آنها به محصولات زراعی می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
حملات این ملخها در خیلی از کشورها و از جمله ایران قحطی ایجاد کرده است، 50 سال پیش این ملخها به ایران حمله کرد و حتی کشورهای همسایه هم به کمک آمدند با این وجود زور ملخها چیره شد و هزاران انسان را از قحطی و گرسنگی به کام مرگ کشید.
*ملخها تا 3 سال مهمان ما هستند
استاندار هرمزگان هم در صحبت‌های تلفنی با بیان اینکه از منابع استانی و دهیاری‌ها در مقابله با این ملخها استفاده شده است، گفت: این ملخها حتی در صورت مبارزه نیز از بین نخواهد رفت و ما تا سه سال مجبور خواهیم بود تا با این ملخها مبارزه کنیم بنابراین باید آمادگی 3 ساله برای مبارزه داشته باشیم.
*موج دوم ملخها هم رسید اما اعتبار نرسید
به گفته درگاهی رئیس سازمان حفظ نباتات، موج دوم حمله ملخها آغاز شده که پیش از این هم فائو در گزارش خود هشدار داده بود و باید تمام نیروها و امکانات تا دو هفته آینده برای مقابله بسیج شود. موج دوم ملخها وارد کشور شده اما همچنان اعتبار ملخها واصل نشده است و حتی در مورد اندازه آن هم بحث‌های زیادی وجود دارد و اختلاف 10 میلیارد تومانی بین صحبت‌های رئیس سازمان حفظ نباتات و معاون سازمان برنامه و بودجه کشور است.