عباس کشاورز روز چهارشنبه در آیین روز ملی مزرعه چغندر قند که در ایستگاه تحقیقات چغندر قند مهندس مطهری کرج برگزار شد، با اشاره به اینکه تولید شکر از فراز و نشیب‌های مختلفی برخوردار بوده، افزود: پیش از این حدود ۱۶۰ هزار هکتار کشت چغندر قند در کشور داشتیم که اکنون این ظرفیت وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه در دهه ۸۰ طرح افزایش تولید شکر و خودکفایی در این محصول مطرح شد، گفت: پیش بینی می شود که حدود ۱۰۰ هزار هکتار کشت بهاره چغندر قند داشته باشیم که ظرفیت متعادلی است زیرا از نظر مناطق، تکنولوژی و بهره‌وری شرایط خاصی دارد.
کشاورز با بیان اینکه در طول ۲۰ سال گذشته اتفاقات خوبی در تولید چغندر قند افتاده ولی کافی نیست، اظهار داشت: چغندر قند به صورت بهاره و پاییزه کشت می شود که در بهره‌وری آب و تولید شکر در واحد سطح کشت پاییزه عملکرد بهتری دارد.
وی گفت: بعد از نیشکر، برنج و یونجه، چغندر قند در حد کشت پنبه مصرف آب دارد و اکنون ظرفیت آبی کشور ما اجازه کشت به میزان و روش گذشته را در این محصول به ما نمی‌دهد.
تولید شکر در کشور ما استثنا است
معاون وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: تولیدشکر در کشور ما استثنا است به طوریکه این محصول هم از چغندر قند و هم از نیشکر تولید می‌شود.
وی گفت: حدود ۷۵۰ هزار تن شکر از نیشکر تولید می‌شود و مابقی از چغندر قند به دست می‌آید که این محصول در گذشته فقط در مناطق سرد کشور همچون خراسان کشت می‌شد که پس از مدتی به آذربایجان‌ها و کرمانشاه و سپس در دامنه‌های اصفهان و اراک و فارس نیز کشت شد.
کشاورز افزود: در شرایط موجود دیگر نمی‌توانیم این کشت را حفظ و حمایت کرده و در پیش‌رو داشته باشیم که دلیل اصلی آن کمبود آب است به طوریکه در خراسان در دهه ۷۰ حدود ۷۵ هزار هکتار چغندر کشت می‌شد که حدود ۴۵ درصد کل این کشت را شامل می‌شد ولی اکنون به سختی می توان فکر کشت ۲۰ هزار هکتاری این محصول را داشت.
دخالت دولت در قیمت‌گذاری و تولید بعضی از محصولات
معاون وزیر جهاد کشاورزی این روند کاهشی را نتیجه بحران آب دانست و اظهار داشت: در سال ۹۶ یک جهش خوب مبتنی بر بهره‌وری داشتیم که در سال ۹۷ و سال‌جاری این جهش را از دست دادیم که ناشی از نارسایی های نفی و بی توجهی مسئولان بخش نبود ولی دولت به دلایلی روی محصولاتی که قیمت نهایی را کنترل می‌کند مداخلات زیادی دارد.
کشاورز گفت: مداخلات دولت در گندم و چغندر قند تولیدات را سرکوب می‌کند که به نفع منافع ملی نیست و باید توجه بیشتری به منافع ملی داشته باشیم.
وی افزود: کارخانه‌ها در یک شرایط نامساعد حدود ۶ ساله است که قول گرفتن یارانه را می‌گیرند ولی اکنون کارخانجات حدود هزار میلیارد تومان از دولت طلب دارند.
کشاورز ادامه داد: برای سال زراعی جدید سازمان برنامه و بودجه و مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و معاون اول رئیس جمهور متوجه شده و به نظر می‌رسد که این مشکل را نخواهیم داشت.
وی گفت: یکی از برنامه ریزی‌ها برای سال زراعی جاری کمک به حمل و نقل برای محصول کشت پاییزه است علاوه بر اینکه قیمت خوبی هم برای خرید چغندر قند اعلام شده است.
کشاورز با بیان اینکه بذر هم به اندازه کافی تدارک دیده شده، افزود: برای ۲۷ هزار هکتار کشت پاییزه بذر موجود است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی اظهار امیدواری کرد که اگر کشت پاییزه به بیش از ۲۰ هزار هکتار برسد بین ۲۰ تا ۳۰ هزار تن تولید داشته باشیم.
وی در خصوص کشت بهاره نیز گفت: به دلیل موضوع آب هنوز ابهاماتی در بعضی جاها وجود دارد که مصوبه شورای عالی آب را گرفتیم علاوه بر اینکه برای کشت نشایی نیز هیچ مشکلی فنی وجود ندارد و افزایش تولید و صرفه‌جویی ۳۰ تا ۴۰ درصدی آب را دارد.
کشاورز همچنین در خصوص موضوع بذر چغندر قند، اظهار داشت: اتفاقات خوبی در موسسه تحقیقات چغندر قند افتاده به طوریکه یک شرکت دانش بنیان راه اندازی شده که نیاز است توسعه یابد زیرا فضا فراهم است و وزارت نیز حمایت می‌کند.
شرایط سختی با جنگ اقتصادی پیش رو است
کشاورز با بیان اینکه شرایط سختی با جنگ اقتصادی پیش‌رو داریم، گفت: باید کمک کنیم تا این شرکت های دانش بنیان پا بگیرند و تبدیل به یک نهاد بزرگ ملی شوند تا یک ساختار جدید برای تولید بذر چغندر قند ایجاد شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی همچنین به موسسه تحقیقات چغندر قند توصیه کرد که بخش گیاهپزشکی را تقویت کنند و یک موسسه تک محصولی جامع شوند زیرا موضوع تغذیه گیاه خیلی ابهامات را حل می‌کند.
وی تصریح کرد: تغذیه گیاه ابهاماتی همچون تنش ها و کم آبی را حل می کند و در درجه استخراج شکر تاثیرگذار است. همچنین یکی از برنامه های این موسسه باید تولید گیاهان جایگزینی به جای نیشکر و چغندر قند باشد زیرا بعضی از افراد نمی توانند از شکر استفاده کنند.
کشاورز همچنین به موسسه برای تولید چغندر علوفه‌ای تاکید کرد و افزود: تولید یونجه به دلیل آب بری بالایی که دارد در حال حذف شدن است و برای داشتن گوشت و شیر بایستی به فکر افزایش تولید چغندر علوفه‌ای باشیم.
وی اظهار داشت: در ۱۰ سال آینده ما باید بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار تن تولید چغندر علوفه‌ای داشته باشیم اگر می‌خواهیم شیر و گوشت داشته باشیم.
در این آیین که با حضور محققان بخش چغندر قند سراسر کشور برگزار شد، از مزارع و آزمایشگاه‌های چغندر قند و مراحل مختلف فراوری و بسته‌بندی بذر چغندر قند بازدید شد.