مظفر محمدی با بیان اینکه 10 فاکتور مهم آینده روشنی را پیش روی بازار پسته ایران قرار داده است، گفت: اولین اتفاق مهم که می تواند آثار مثبتی بر بازار پسته ایرانی داشته باشد، عضویت ایران در اتحادیه منطقه ای اوراسیا از چهارم آبان ماه امسال است. بطوریکه موافقتنامه موقت ترتیبات منطقه آزاد تجاری بین ایران و اتحادیه اوراسیا از ٥ آبان ماه امسال اجرایی می‌شود و 502 قلم کالا از جمله پسته از ایران بدون تعرفه صادر خواهد شد.
به گفته عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران، در نتیجه این توافق، تعرفه صادرات پسته نیز به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا شامل روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان برای ایران برداشته می شود که به کمک این اتفاق مهم، میزان قابل توجهی پسته به این کشورها صادر خواهد شد.
وی عامل دوم را قیمت های اعلامی از سوی شرکت پارامونت آمریکا عنوان کرد و افزود: هلدینگ کشاورزی پارامونت ایالات متحده آمریکا اخیرا قیمت پسته را 1.4 دلار افزایش داده و با توجه به قیمت بالایی که این شرکت اعلام کرده، چینی ها مجبورند پسته مصرفی خود را از ایران خریداری کنند و همین امر در افزایش قیمت این محصول در دنیا اثر گذار است.
محمدی در بیان عامل سوم تاکید کرد: اتفاق مهم دیگر که عامل موثر در رشد قیمت پسته ایرانی محسوب می شود، اعمال تعرفه 45 درصدی برای واردات از آمریکا توسط کشور چین است. چین که بزرگترین خریدار پسته آمریکاست، به علت سیاست های آمریکا برای فروش اسلحه به تایوان به شدت سیاست های ضد آمریکایی در پیش گرفته که تا امروز بی سابقه بوده که اعمال تعرفه 45 درصدی واردات کالاهای آمریکایی نیز در راستای همین سیاست ها بوده است. در نتیجه به نظر می رسد پسته ایرانی جایگزین اصلی پسته آمریکایی برای چین خواهد بود و افزایش قیمت های صادراتی به مدد فزونی تقاضا برای پسته کشورمان تحت تاثیر این عامل محتمل است.
وی در بیان چهارمین مورد گفت: خوشبختانه پسته آمریکا مورد پسند خریداران هندی قرار نگرفته و این کشور قصد دارد بیشترین نیاز خود را به این محصول از بازار ایران تأمین کند. در این رابطه، با توجه به اینکه هند بیش از یک میلیارد و 350میلیون نفر جمعیت دارد، تقاضای قابل توجهی را برای پسته ایرانی ایجاد خواهد کرد و همین رشد تقاضا در افزایش قیمت‌ها نیز مؤثر است.
این عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در بیان پنجمین عامل به رشد تقاضای مصرف پسته در کشور آمریکا در پی تبلیغات گسترده در این کشور اشاره کرد و اظهار داشت: با توجه به جمعیت حدود 327 میلیون نفری آمریکا، تقاضای خرید و مصرف پسته توسط مردم این کشور رو به افزایش گذاشته است؛ در نتیجه به نظر می رسد تجار آمریکایی مقدار پسته کمتری را به دیگر کشورها صادر کنند. از این رو، می توان انتظار داشت که کشورهای خریدار پسته از آمریکا مجبور خواهند بود پسته موردنیاز خود را از ایران تامین کنند و این به معنای رشد تقاضای پسته ایرانی و در نتیجه افزایش قیمت ها خواهد بود.
این صادرکننده پسته افزود: موضوع بعدی که می توان آن را به عنوان ششمین عامل موثر بر رشد قیمت پسته در ایران تلقی کرد، برداشتن تعرفه واردات پسته به چین از 27 درصد به 5 درصد است؛ بطوریکه برای واردات این محصول به چین 12 درصد عوارض گمرکی و 15 درصد مالیات دریافت می شد که این رقم به 5 درصد کاهش یافته است.
وی هفتمین موضوع را بحث تعهدات ارزی صادرکنندگان آجیل و خشکبار عنوان کرد و افزود: در پی جلسه نمایندگان اتحادیه صادرکنندگان آجیل و خشکبار با بانک مرکزی، مشکل تعهدات ارزی (واریز ارز حاصل از صادرات به سامانه نیما) حل شد و مقرر گردید با ارایه ارز به صرافی های مورد تایید بانک مرکزی بر مبنای نرخ آزاد، رفع تعهد ارزی از صادرکنندگان صورت بپذیرد که براساس این تصمیم، انتظار می رود افزایش تقاضا و خرید از سمت صادرکنندگان بزرگ برای صادرات پسته صورت گیرد. به این ترتیب، با افزایش تقاضا و خرید از طرف صادرکنندگان بزرگ و عمده، صادرات همانند قبل رونق خواهد گرفت و باید منتظر حرکت رو به رشد بازار و در پی آن تحریک قیمت ها بود.
به گفته محمدی، هشتمین موضوع اثرگذار بر قیمت پسته این است که با توجه به اطلاع رسانی صورت گرفته از سوی انجمن پسته و جهاد کشاورزی استان کرمان، کشاورزان و باغداران پسته در سال جاری محصول برداشت شده خود را به یکباره به بازار عرضه نمی کنند. به این ترتیب، عرضه تدریجی پسته به بازار از افت قیمت ها جلوگیری می کند.
عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران کاهش حدود 30 درصدی حجم تولید پسته فندقی طبیعی خندان نسبت به پیش بینی های قبلی را به عنوان عامل نهم ذکر کرد و اظهار داشت: در سال جاری به دلیل اینکه حجم تولید پسته دهان بسته و پسته پوک بالا رفته، در نتیجه مقدار تولید پسته فندقی طبیعی خندان حدود 30 درصد پایین تر از انتظارات قبلی است. به همین دلیل می توان پیش بینی رشد قیمت ها را در بازار داشت.
وی در بیان آخرین نکته، راه اندازی معاملات گواهی سپرده و قراردادهای آتی پسته در بورس کالای ایران را از عوامل موثر بر واقعی شدن قیمت پسته در بازارهای صادراتی برشمرد و در این زمینه تصریح کرد: راه اندازی معاملات پسته در بورس باعث رشد کیفیت محصول از زمان برداشت توسط کشاورز تا صادرات آن توسط تاجر می شود. بطوریکه نگهداری پسته کشاورزان در انبارهای بورسی و الزام به رعایت استانداردهای مورد تایید بورس موجب می شود مشتریان خارجی با اطمینان نسبت به کیفیت محصول، بیش از پیش نسبت به خرید پسته از ایران راغب باشند و همین امر می تواند سیگنال مثبت به قیمت پسته ارایه کند. زیرا با این مکانیسم معاملاتی شفاف، دلالانی که کیفیت پسته صادراتی را پایین می آورند حذف شده و تجار صادرکننده با اطمینان خاطر، با خرید از بورس پسته مرغوب تری را صادر می کنند.
این عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در خاتمه سخنان خود با بیان اینکه پسته یکی از محصولات استراتژیک استان کرمان محسوب می‌شود، در خصوص صادرات این محصول گفت: طی چهار دهه گذشته و در اوج تحریم‌های آمریکا علیه ایران هیچ‌گاه صادرات این محصول متوقف نشده و دلیل این مسئله هم مزیت‌های بالای تولید این محصول در استان کرمان است. پسته به‌عنوان مهم‌ترین محصول کشاورزی صادراتی که ارز قابل‌توجهی را عاید کشور می‌کند، امسال آینده‌ای روشن را پیش رو دارد و با توجه به پیش‌بینی افزایش برداشت محصول در سال جاری، ایران و به ویژه استان کرمان رقیبی عمده برای پسته آمریکا محسوب می‌شود.