کشاورزان مه‌ولات ۳.۳ درصد تولید زعفران استان خراسان رضوی و ۲.۵ درصد تولید این محصول در کشور را در اختیار دارند اما با مشکلات بسیار در این زمینه مواجهند و حاصل دسترنج آنان نصیب واسطه‌ها و دلالان می‌شود.
با وجود ارزآوری محصول زعفران و اشتغالزایی مناسب و اصولی، وجود واسطه‌ها و دلالان در هنگام فصل برداشت، کمبود نیروی کار و منابع آب و نبود صنایع بسته بندی باعث شده کشاورزان مه‌ولات هنگام فصل برداشت با مشکلات بسیار مواجه شوند که این امر توجه مسوولان و متولیان ذیربط را می‌طلبد.
به رغم اقداماتی از جمله راه‌اندازی بورس کالا و رغبت سرمایه‌گذاران برای احداث صنعت بسته‌بندی که در چند سال اخیر برای حمایت از زعفران‌کاران صورت گرفته، کمبود صنایع بسته‌بندی و خروج فله‌ای زعفران از کشور باعث شده این محصول پس از بسته بندی مناسب در خارج کشور با چند برابر قیمت دوباره وارد بازار شود که این امر ضربات جبران ناپذیر بر اقتصاد کشور وارد کرده است.
دولت با هدف حمایت از کشاورزان، طرح خرید حمایتی زعفران را از هشتم آبان آغاز کرد که تا ۳۰ آذر ماه ادامه داشت و در این راستا پوشال معمولی، پوشال مرغوب، شبه نگین و نگین به ترتیب به قیمت کیلویی ۸۲ میلیون، ۹۰ میلیون، ۹۵ میلیون و ۱۰۵ میلیون ریال از کشاورزان خریداری شد و تسویه حساب با کشاورزان نیز بر اساس چک لیست‌های ارسالی توسط اداره تعاون روستایی شهرستان‌ها انجام شده است.
تولید بیش از ۱۴ تن زعفران در مه‌ولات
مدیر جهاد کشاورزی مه‌ولات از تولید ۱۴ تن و ۴۰۰ کیلوگرم زعفران به ارزش یکهزار و ۱۸۰ میلیارد ریال در این شهرستان خبر داد و گفت: محصول زعفران در مراحل مختلف فصل کاشت، داشت و برداشت، برای سه هزار و ۵۰۰ نفر از افراد جویای کار به صورت موقت شغل ایجاد می‌کند که در صورت احداث صنعت بسته بندی، نرخ بیکاری در این شهرستان کاهش چشمگیر خواهد داشت.
رمضانعلی قاسمی افزود: با هدف افزایش سطح آگاهی و دانش بهره برداران و افزایش راندمان تولید و فرآوری بهداشتی محصول زعفران، کلاس‌های آموزشی درزمینه کاشت ،داشت، برداشت و فرآوری بهداشتی این محصول در روستاهای این شهرستان برگزار شد و همچنین جلساتی با حضور نماینده فرمانداری، بخشداری، شهردار و شورای اسلامی شادمهر و اعضای دهیاری و شورای اسلامی دوغ آباد و مسوولان ادارات صنعت، معدن، تجارت، سازمان تعاون روستایی و نیروی انتظامی پیرامون ساماندهی بازار گل زعفران تشکیل و مصوبات آن نیز به طور کامل اجرا شد.
وی کمبود نیروی کار هنگام فصل برداشت و نبود صنایع بسته بندی محصول زعفران را از جمله مشکلات کشاورزان مه‌ولات عنوان کرد و گفت: وجود دلالان و واسطه‌ها هنگام فصل برداشت باعث شده است زعفران‌کاران منطقه، محصول تولیدی خود را با قیمت ناچیز به این افراد بفروشند تا کمتر دچار ضرر و زیان شوند.
خسارت سرما به مزارع زعفران
مدیر جهاد کشاورزی مه‌ولات افزود: با توجه به وقوع سرما در اوایل آذر ماه امسال، مزارع زعفران که در مرحله آغاز گل‌دهی بود، دچار خسارت شد و این امر باعش کاهش سطح تولید این محصول گردید.
قاسمی با بیان اینکه با توجه به بازدیدهای میدانی صورت گرفته توسط کارشناسان جهاد کشاورزی مه‌ولات، میزان خسارت وارده به غنچه و گل زعفران قابل توجه بوده است ادامه داد: میزان خسارت وارده به ۷۰ درصد مزارع زعفران این خطه ۳۰ تا ۳۵ درصد برآورد شده است.
وی گفت: برداشت امسال زعفران در مه‌ولات نسبت به پارسال حدود سه تن کاهش یافت که ارزش ریالی آن نیز ۲۰ میلیارد ریال برآورد شده است.
وی افزود: نداشتن مدیریت صحیح کشاورزان در زمان آبیاری، کم استفاده کردن از کود و سم و مبارزه نکردن با آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز، از دیگر عوامل کاهش سطح تولید زعفران در این شهرستان بوده است.
مدیرجهاد کشاورزی مه‌ولات ادامه داد: از ابتدای امسال، کود مورد نیاز زعفران‌کاران توسط عاملان مجاز در شهرستان توزیع شد و اطلاع رسانی لازم نیز به بهره‌برداران برای خرید کود سهمیه بندی به کشاورزان صورت گرفت و تاکنون از سهمیه تخصیصی کود پتاس در سال جاری ۴۰ درصد جذب شده است.
وجود واسطه‌ها و دلالان از عمده مشکلات زعفران کاران
یک کشاورز مه‌ولاتی در این باره گفـت: بزرگترین مشکل کشاورزان این شهرستان هنگام جمع آوری محصول، حمایت نکردن مسوولان و وجود واسطه‌ها و دلالان است به طوری که در هنگام برداشت زعفران به خاطر وضعیت نامناسب اقتصادی، مجبور هستیم محصول زعفران را به قیمت ناچیز به دلالان بفروشیم و این امر باعث می‌شود تمام زحمات ما به هدر برود.
محمدباقر فهیم شادمهری افزود: دیگر مشکل ما کم آبی است چرا که در شهرستان مه‌ولات چاه‌های کشاورزی را بیش از پنج ماه خاموش می‌کنند و مزارع زعفران که احتیاج به چهار بار آبیاری در سال دارد، ۲ تا سه بار آبیاری می‌شود.
وی ادامه داد: اگر حق برداشت آب از چاه‌های کشاورزی بیشتر شود، بالاترین خدمت به کشاورزان این شهرستان است که بیشترین تولید زعفران را در اختیار دارند.
محمد رضازاده دیگر کشاورز مه‌ولاتی هم به خبرنگار ایرنا گفت: از جهاد کشاورزی درخواست کود به قیمت دولتی به مقدار مورد نیاز داریم چون نبود آب از یک طرف و سرمازدگی محصولات از طرف دیگر باعث کاهش سطح تولید زعفران در این شهرستان شده است.
غلام رجبی نیز دیگر کشاورز این شهرستان با قدردانی از جهاد کشاورزی به خاطر خرید حمایتی زعفران به نرخ مصوب اظهار داشت: همه ساله از هر هکتار زمین زعفران حدود یک تن از این محصول برداشت می‌شد اما طی یکی دو سال اخیر با کاهش ۶۰ درصدی، برداشت زعفران از هر هکتار به ۴۰۰ تا ۴۵۰ کیلو کاهش یافته که جهاد کشاورزی باید در این خصوص چاره اندیشی کند.
فیض آباد، مرکز شهرستان ۵۰ هزار نفری مه‌ولات در ۲۰۷ کیلومتری مشهد واقع است.