هویت‌گذاری دام یکی از پروژه‌های اساسی کشور است که جلوگیری از قاچاق دام و حفظ ذخایر ژنتیکی را به همراه دارد به همین دلیل توجه بیشتر مسئولین نسبت به اجرای این طرح به ویژه در استان مرکزی را دو چندان می‌سازد.
دامپروری پیشه قدیمی است که از روزگار گذشته در مناطق روستایی و عشایری کشور جریان داشته است به نحوی که باید گفت بخش اعظم اقتصاد کشور به پرورش دام در این نواحی بستگی دارد. حال این نعمت خدادادی گاه توسط سودجویان مورد قاچاق قرار می‌گیرد و از این رو ضربه و خسارت جبران ناپذیری را به اقتصاد وارد می‌سازد.
به منظور جلوگیری از قاچاق دام بر اساس قانون نظام جامع دامپروری ضرورت اجرای طرحی تحت عنوان هویت دار کردن دام‌های کشور ضروری قلمداد می‌شود به طوری که ایجاد بانک یکپارچه اطلاعات به منظور بهبود نظام آمار و اطلاعات، کنترل تردد دام، بهبود سیستم‌های پرورش و اصلاح‌نژاد دام، کنترل بهداشت دام و فرآورده‌های دامی، بیمه دام و … در دستور کار قرار گرفت که مرکز اصلاح نژاد دام مکلف به هویت دار کردن دام‌های کشور شده است.
در دنیا هویت‌گذاری برای رصد کردن محصولات دامی از دید بهداشتی بودن مطرح شده است، این موضوع برای شناسایی دام به عنوان اینکه در برنامه‌های اصلاح نژاد دام بتوان حیوانات را انتخاب کرد نیز بسیار مورد اهمیت است. این طرح از خرداد ماه در سراسر کشور با همکاری دستگاه‌هایی همانند ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، نیروی انتظامی، وزارت جهاد کشاورزی، اتحادیه دامداران و… در حال اجرا می‌باشد و استان مرکزی نیز از این قضیه مستثنی نیست.
پلاک گذاری دام‌ها عامل مهم در جلوگیری از قاچاق دام
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی اظهار داشت: طرح هویت گذاری دام یک طرح ملی است که در حال حاضر به طور همزمان در همه استان‌ها در حال اجرا است.
مجید آذر ادامه داد: اجرای این طرح به این صورت است که روی گوش تمامی دام‌ها یک پلاک ۱۵ رقمی بین المللی استاندارد نصب می‌شود که هر یک از این ارقام معنا و مفهوم خاصی دارد و با این شماره کلیه اطلاعات دام ذخیره و دام شناسایی می‌شود.
وی بیان کرد: در سامانه‌ای مشخصات این پلاک ۱۵ رقمی شامل محل پرورش و اطلاعات مورد نیاز دام مذکور ثبت می‌شود تا هنگام نقل و انتقال دام مشکلی به وجود نیاید، در غیر این صورت دام قاچاق محسوب شده و تبعاتی را برای دامداران خواهد داشت.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی گفت: مجری هویت گذاری دام اتحادیه و تشکل‌های دامداری در سطح شهرستان‌ها و مرکز استان می‌باشد و هدایت کننده این موضوع وزارت جهاد کشاورزی است.
آذر افزود: با احتساب اینکه دو میلیون رأس دام در استان داریم، تاکنون می‌توان گفت هویت گذاری نزدیک به ۴ درصد دام‌ها انجام شده است.
وی گفت: هزینه هویت گذاری دام به تعداد دام بستگی دارد یعنی هزینه پلاک گذاری گوش و ثبت پلاک در سامانه برای دام سبک ۵ هزار تومان و دام سنگین ۸ هزار تومان می‌باشد.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی تاکید کرد: بر اساس ابلاغیه ۱۵ دی ماه سال جاری سازمان دامپزشکی کشور، هر گونه مجوز حمل دام منوط به انجام هویت گذاری دام توسط دامدار است و دامی که خارج از این چرخه حمل شود به عنوان قاچاق ضبط می‌شود، بنابراین اجرای طرح هویت گذاری دام برای دامداران الزامی است.
آذر عنوان کرد: سال گذشته با توجه به افزایش قیمت دام زنده، قاچاق دام انجام می‌شد اما امسال با کنترل مبادی ورودی، قاچاق دام کاهش پیدا کرده است و اجرای این طرح نیز نقش به سزایی در کاهش معضل مذکور دارد.
نقش تسهیل کننده دامپزشکی در اجرای طرح هویت گذاری دام
در ادامه مدیر کل دامپزشکی استان مرکزی اظهار داشت: بر اساس مصوبه کمیسیون قاچاق کالا و ارز پلاک کوبی و هویت گذاری دام به اتحادیه دامداران و معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها محول شده است.
شانقی ادامه داد: همکاری اداره کل دامپزشکی استان در این زمینه به این صورت است که افرادی که برای دریافت مجوز حمل بهداشتی دام مراجعه می‌کنند به اتحادیه دامداران معرفی شده و برای دام‌های آنها پلاک گذاری انجام می‌شود و دامپزشکی بر اساس پلاک‌های نصب شده در سیستم قرنطینه مجوز صادر کرده و شماره‌ها ثبت و سپس دام جا به جا می‌شود.
مدیر کل دامپزشکی استان مرکزی خاطر نشان کرد: البته افرادی نیز در این زمینه از مراجعه کردن امتناع و به طور غیر مجاز فعالیت می‌کنند که این اقدام برای آنها تبعات به دنبال خواهد داشت.
وی همچنین بیان داشت: هم دام و هم فرآورده‌های خام دامی باید در هنگام جا به جایی از مجوز حمل برخوردار باشند و بر اساس هماهنگی انجام شده دامپزشکی با نیروی انتظامی، هر گونه دام و فرآورده خام دامی در حال جابجایی که مجوز نداشته باشد، توقیف می‌شود تا در دامپزشکی تعیین تکلیف گردد.
۱۰ هزار رأس دام در استان مرکزی پلاک گذاری شده اند
مدیر عامل اتحادیه دامداران استان مرکزی نیز در این زمینه اظهار داشت: از ابتدای آبان ماه سال جاری با اجرای طرح هویت گذاری دام بیش از ۱۰ هزار رأس دام سبک و سنگین در سطح ۱۲ شهرستان استان مرکزی پلاک گذاری شده اند.
کمال خسروبیگی ادامه داد: سازمان دامپزشکی کشور از ۱۵ دی ماه سال جاری حمل دام بدون پلاک و هویت گذاری را ممنوع کرده است و از آن تاریخ تاکنون با افزایش حجم کار هویت گذاری دام در سطح استان مواجه بوده ایم.
مدیر عامل اتحادیه دامداران استان مرکزی بیان کرد: از ابتدای امسال اجرای طرح هویت گذاری و بیمه دام اجباری بوده است و کار گروهی متشکل از امور دام، اتحادیه دامداران و… تشکیل شده است که در خصوص روند اجرای این طرح و نظارت بر آن فعالیت می‌کنند.
وی خاطر نشان کرد: از طریق اکیپ‌های مستقر در شهرستان پلاک‌ها به منظور هویت گذاری دام در اختیار تعاونی‌ها قرار گرفته است و از طریق مایه کوبان دامپزشکی که به تعاونی‌ها معرفی شده اند، بحث پلاک کوبی و هویت گذاری دام انجام می‌شود.
بر اساس گزارش مهر، با توجه به اینکه چند ماه از اجرای این طرح در استان مرکزی می‌گذرد باید اهمیت این موضوع برای سایر دامداران و صاحبان واحدهای دامپروری بازگو شود تا در اجرای یکپارچه طرح هویت گذاری دام شرکت کنند چرا که این مهم به رونق و تثبیت صنعت دامپروری در استان و کشور می‌انجامد و از قاچاق دام جلوگیری می‌کند.