چند روز پیش یک اتفاق عجیب ارزی رخ داده بود. چهارشنبه اخیر در حالی‌که دلار صرافی‌های رسمی همچنان در آستانه مرز ۱۳ هزار تومان قرار داشت، دنیای اقتصاد گزارش داد که شاهد افزایش نرخ دلار نیمایی هستیم و نزدیک شدن این دو نرخ به هم می‌تواند با افزایش انگیزه صادرکنندگان برای رفع تعهد ارزی همراه شود.
حال همزمان با شدت گرفتن نوسانات دلار نیمایی شنیده شده که قرار است دولت تصمیم جدیدی در حوزه واردات بگیرد و نرخ نیمایی ارز را مبنای نرخ محاسبه ارز در اظهارنامه‌های وارداتی قرار دهد.
محمد لاهوتی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و رئیس کنفدراسیون صادرات ساعاتی پیش در توییتی نوشته است: «گویا قرار است نرخ محاسبه ارز در اظهارنامه‌های وارداتی از ۴۲۰۰ تومانی به نیمایی افزایش یابد، گرچه این تغییر می‌تواند به شفاف‌سازی کمک کند؛ اما باید تعرفه‌های وارداتی نیز متناسب با افزایش نرخ ارز کاهش یابد تا هم اثر تورمی آن خنثی شود و هم نقدینگی واحدهای تولیدی در محاق قرار نگیرد.»
حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی در محاسبات ارزی اظهارنامه‌های وارداتی و مبنا قرار گرفتن دلار نیمایی در حالیست که در حال حاضر قیمت دلار نیمایی چند برابر دلار ۴۲۰۰ تومانی قیمت دارد و به همین دلیل امکان سرایت افزایش قیمت به قیمت کالاهای وارداتی محتمل است.
با این حال نکته قابل توجه این است که نرخ مشخصی درباره دلار نیمایی فعلا به صورت منظم اعلام نمی‌شود. اما آخرین قیمت‌های اعلامی نرخ ارز نیمایی حاکی از اختلاف حداقل ۵۰۰ تومان دلار نیمایی با دلار بازار آزاد در تابستان امسال بوده است. در حال حاضر نیز بعید است که دلار نیمایی اختلاف فاحشی با دلار بازار و صرافی ملی داشته باشد.
آخرین قیمت دلار صرافی ملی ۱۳ هزار تومان در روز پنجشنبه سوم بهمن ماه بوده است.
اما سامانه نیما چیست؟
نیما همان نظام یکپارچه معاملات ارزی است و برای اینکه خریداران و فروشندگان بتوانند به راحتی ارز را تامین کنند، توسط بانک مرکزی راه اندازی شده و فعالیت خود را شروع کرده است. آن طور که مدتی پیش اقتصادنیوز روایت کرده بود، خریداران و فروشندگان به وسیله این سامانه می‌توانند در محیط الکترونیک، فرآیندهای ارزی خود را با توجه به نیازهایشان انجام بدهند. در اولین گام همه صرافی‌ها به عنوان فروشنده ارز و واردکننده برای تامین نمودن ارز کالاهای وارداتی به عنوان متقاضی خرید ارز به شمار می‌روند. این سامانه (سامانه نیما) برای سیاست‌گذاران مدیریت بازار ارز را فراهم کرده و همچنین برای متقاضیان ارز امکان فعالیت‌های روشن و دقیق را مهیا کرده است. در صورتی که بازرگان‌ها می‌خواهند سفارش‌های غیربانکی خود را ثبت کنند باید به سامانه جامع تجارت مراجعه کنند. سامانه نیما توسط بانک مرکزی راه‌اندازی شده تا هرگونه فعالیت در جهت تامین ارز و سفارش‌های غیربانکی به راحتی انجام شود.
همچنین طبق اعلام سخنگوی گمرک ایران تا پایان فصل پاییز ایران بیش از ۳۱ میلیارد دلار واردات داشته است که اگر همین روند حفظ شود در سه ماهه پایانی سال نیز حدود ۱۰ میلیارد دلار واردات انجام خواهد شد که احتمالا بخشی از این میزان بر مبنای محاسباتی دلار ۴۲۰۰ تومانی دیگر نخواهد بود.