یکی از مهمترین آمارهایی که می تواند نشاندهنده میزان موفقیت مناطق آزاد در کشور باشند، میزان واردات و صادرات از این مناطق است.
براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، میزان واردات (مجموع واردات مسافری، وسایل نقلیه موتوری، مواد اولیه واحدهای تولید و مصرف در منطقه) از مناطق آزاد کشور در سال ۱۳۹۷ مطابق نمودار زیر است:
همانطور که در نمودار فوق مشخص است، در سال 1397 از منطقه آزاد کیش واردات بیشتری نسبت به سایر مناطق آزاد کشور انجام شده است. همچنین مجموع میزان واردات از مناطق آزاد 1 میلیارد و 290 میلیون دلار بوده است.
براساس گزارش بازوی کارشناسی مجلس، میزان صادرات (مجموع صادرات کالا و خدمات و صادرات مجدد به خارج) از مناطق آزاد کشور در سال 1397 مطابق نمودار زیر است:
نکته جالب توجه این است که منطقه آزاد انزلی با کمترین مساحت (609،8 هکتار) صادراتیترین منطقه آزاد کشور است و این امر نشاندهنده این است که گستره وسیع جغرافیایی عامل تأثیرگذاری در موفقیت یک منطقه آزاد نیست. همچنین مجموع میزان واردات از مناطق آزاد 1 میلیارد و 1 میلیون دلار بوده است.
در گزارش مرکز پژوهش های مجلس آمده است: «بررسی بودجه سازمانهای مناطق آزاد نشان میدهد که این مناطق به اهداف صادراتی و سرمایهگذاری خود دست نیافتهاند. ادامه روال فعلی برای مناطق آزاد، ناکاراییهای فراوانی را به دنبال دارد. ایجاد این نوع مناطق آزاد و وابسته کردن آن به اخذ عوارض از واردات، فروش زمین و غیره... و شناسایی موارد یاد شده بهعنوان درآمد عملیاتی، مغایر با تجربه مناطق آزاد موفق منطقهای و جهانی است. مناطق آزاد باید ابتدا با جانمایی مناسب و تکمیل زیرساختها و در مساحت محدوده و فنسکشی شده با سازمانی کوچک و مشتمل بر بدنه کارشناسی توانمند با استقرار گمرک به دنبال اهداف اصلی منطقه تأسیس شوند».