کشاورزی هر چه از سنتی به سمت صنعتی پیش برود سرمایه برای تولید حیاتی تر می شود. دیگر زمان آن گذشته که کشاورز با یک کیسه بذر و یک کیسه کود کشت و کار کند، رشد روز افزون جمعیت که روز به روز غذای بیشتری را می طلبد در کنار محدودیت منابع آب و خاک شرایطی را رقم زده که کشاورزان ما ناگزیر بایدبا جدیدترین ایده ها و برنامه ها روز دنیا پیش بروند که اجرای این برنامه ها با دست خالی میسر نیست.
اجرای مکانیزاسیون، یعنی خرید ماشین های چندده یا صد میلیونی، انجام کشت گلخانه ای یعنی سرمایه گذاری حتی 10 میلیاردی، اجرای سیستم های نوین آبیاری و غیره هم نیازمند سرمایه ای است که اگر از سوی سیستم بانکی حمایت نشود انجام آنها از توان کشاورزخرده پا خارج است.
در گفت وگوی مفصل با روح الله خدارحمی مدیرعامل بانک کشاورزی به نحوه حمایت های این بانک از کشاورزان به جزئیات تسهیلاتی که به آنها پرداخت می شود و شرایط لازم برای دریافت این تسهیلات و طرح اشتغال روستایی وعشایری که به اذن مقام معظم رهبری اجرا شد را به تفصیل بحث کردیم. همچنین مسائل مرتبط با بانک کشاورزی مانند واگذاری ها و تسهیلات سیل زدگان هم از مواردی است که در بخش نخست این گفت وگو می خوانید.
بخش دوم گفت وگو هم متعاقبا منتشر خواهد شد.
*از آنجایی که کشاورزان کشور خرده پا هستند برای تأمین نیازهای کشاورزی از قبیل نهاده به شدت نیاز به سرمایه دارند، وقت کشت و کار محدود است و این نهاده‌ها اگر در زمان خودش تأمین نشود تولید کاهش یافته و اقتصاد کشور هم آسیب می‌بیند، چه اقدامات و حمایت‌هایی برای تأمین سرمایه کشاورزان کشور انجام می‌دهید؟ تسهیلات شما در چه زمینه‌هایی است؟ بالاخره انتظار کشاورزان از بانک کشاورزی بیشتر است؟
خدارحمی: در سالهای اخیر تلاش کردیم در وهله نخست برای بخش کشاورزی منابع جمع‌آوری کنیم و سالانه منابع این بانک 200 هزار میلیارد ریال افزایش پیدا کرده است به طوری که در دی ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته سپرده‌های این بانک 203 هزار میلیارد ریال و نسبت به پایان سال 160 هزار میلیارد ریال رشد کرده است.
برنامه امسال برای پرداخت تسهیلات به میزان 52 هزار میلیارد تومان بوده که در 10 ماه اول امسال 418 هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده و در دو ماه باقیمانده به هدف 520 میلیارد ریال خواهیم رسید.
*این تسهیلات در چه زمینه‌هایی پرداخت می‌شود؟
خدارحمی: یکی از اولویت‌های ما پرداخت تسهیلات برای مکانیزاسیون یعنی تهیه ماشین‌آلات کشاورزی از قبیل تراکتور، کمباین، دنباله‌بندها و ادوات کشاورزی است، که در 10 ماهه نخست امسال 1200 میلیارد تومان تسهیلات جدید به این بخش پرداخت کرده‌ایم.
همچنین تسهیلاتی برای تکمیل زنجیره تولید برنج پرداخت کرده ایم به طوری که در دو سال اخیر با ارائه تسهیلات برای ماشین‌های نشاکاری و برداشت برنج تقریباً اکثر مزارع برنج شمال توسط ماشین انجام می‌شود و شالی‌کاران از کار پرمشقت برنج که همواره با رنج و سختی بوده راحت شده‌اند.
* این تسهیلات را با چه سودی پرداخت می‌کنید؟
خدارحمی: تسهیلات مکانیزاسیون با سود 16 درصد داده می‌شود که بر اساس تصویب شورای پول و اعتبار 3 درصد زیر نرخ رسمی تسهیلات است.
* آیا محدودیتی دریافت تسهیلات برای کشاورزان وجود دارد؟ شرایط بانک چیست؟ آورده کشاورزان چقدر باید باشد و چه میزان را بانک می پردازد؟
خدارحمی: هر کشاورزی که بخواهد ماشین‌آلات کشاورزی از هر نوعی خریداری کند باید کشاورز بودنش احراز شود و 20 درصد آورده داشته باشد، 80 درصد هم بانک می‌پردازد و به حساب کارخانه واریز می‌شود و طی 5 سال این تسهیلات بازپرداخت می‌شود، هر متقاضی که در کشور وجود داشته باشد می‌تواند به راحتی با دریافت تسهیلات ماشین‌آلات خودش را تحویل بگیرد.
* آیا تا زمان بازپرداخت وام، سند ماشین در رهن بانک می‌ماند؟ برخی مواقع کشاورزان این دستگاه ها را می‌گیرند و به جای استفاده در بخش کشاورزی پس از فروش در بخش غیر کشاورزی سرمایه گذاری می کنند.
خدارحمی: پس از تحویل ماشین آلات کشاورزی نظارت می کنیم تا در همان بخش استفاده شود و موارد تخلف هم بوده و کشاورزی ماشین را فروخته اما با آنها برخورد کرده‌ایم و تمام تلاش بانک این است که این وسیله در بخش کشاورزی استفاده شود و مرسوم نیست که این کالا را بفروشند و سرمایه اش را در جای دیگری استفاده کنند. بانک این وسیله را تنها به کشاورزان می‌دهد و آنها باید استفاده‌کنندگان واقعی باشند.
* احداث 1500 هکتار گلخانه؛ افزایش سه برابری نسبت به سال گذشته
احداث گلخانه باعث افزایش بهره‌وری آب و افزایش تولید می‌شود و به دلیل شرایط کشورمان در این زمینه هدف‌گذاری خاصی شده است. در 10 ماهه نخست امسال 1200 میلیارد تومان تسهیلات داده شده و 1646 طرح مصوب با سطح 1152هکتار بوده که 2770 میلیارد تومان پرداخت شده است و امسال قطعاً 1500 هکتار را رد خواهیم کرد که سه برابر سال گذشته خواهد شد و یک رکورد محسوب می‌شود.
محصولات گلخانه‌ای بازار بسیار مناسبی در روسیه دارد، این محصولات از آنجایی که خارج از فصل کشت می‌شود تاثیر بسیار زیادی در تامین نیاز مردم و جلوگیری از نوسان قیمت در بازار دارد ضمن اینکه کشت گلخانه ای بهره‌وری بالایی دارد و درآمد خوبی را نصیب کشاورزان می کند.
* سقف تسهیلات چقدر است؟
خدارحمی: از محل بند «الف» تبصره 18 قانون بودجه تأمین می‌شود و با نرخ سود 9 درصد داده می‌شود و سازوکاری است که دولت یارانه می‌دهد و 50 درصد ای منابع بانک و 50 درصد از محل صندوق تلفیق می‌شود و در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد.
* مثلاً برای یک گلخانه یک هکتاری چقدر وام می‌دهید؟
خدارحمی: حدود 2 تا 3 میلیارد تومان در هکتار است اما برای گلخانه‌های فوق پیشرفته تا 10 میلیارد تومان هم برای یک هکتار گلخانه هزینه می شود.
* آیا کشاورز باید طرح بنویسد و طرحش توجیه اقتصادی داشته باشد؟
خدارحمی: بله همین طور است، البته کشاورزان هم باید توانمندی اجرا را داشته باشند و 20 درصد این هزینه‌ها را شخص باید خودش پرداخت کند. مثلاً امسال در استان کرمان 120 هکتار گلخانه راه‌اندازی کردیم.
* توجیه اقتصادی را بانک تعیین می‌کند یا بخش کشاورزی؟
خدارحمی: به لحاظ فنی وزارت جهاد بررسی می‌کند و بانک هم ملاحظات مالی را مدنظر قرار می‌دهد.
* بازپرداخت این تسهیلات چند ساله است؟
خدارحمی: دوره بازپرداخت پس از یک سال تنفس 5 سال طول می‌کشد که با احتساب حدود یک سال دوره ساخت طی مدت 7 سال پس از دریافت وام بازپرداخت می‌شود. درآمد این طرح‌ها بسیار خوب است و در استانهای گرمسیری مثل اراک، اصفهان، زرندیه، هرمزگان، ساوه و ورامین، البرز، زنجان دشت ناز ساری و منطقه آزاد ارس گلخانه‌های بسیار خوبی با هدف صادراتی به روسیه احداث شده است.
* بانک کشاورزی یکی از بانک هایی بود که تسهیلات طرح اشتغال پایدار روستایی را پرداخت می کرد؟ چه میزان تسهیلات پرداخت کردید و چقدر در اشتغال و تولید تاثیرگذاشت؟
خدارحمی: طرح اشتغال پایدار روستایی و عشایری از اواخر 96 شروع و امسال تکمیل شد که 1.5 میلیارد دلار از صندوق توسعه در اختیار 4 بانک قرار گرفت که 50 درصد این اعتبار در اختیار بانک کشاورزی بود و تا امروز 52 هزار میلیارد ریال از این محل برای کسب و کار کوچک تسهیلات داده شد که 50 هزار و 492 طرح با اشتغال 98 هزار و 154 فرصت شغلی در استانهای مختلف انجام شد، این تسهیلات با نرخ سود 6 درصد داده شد.
همین میزان هم توسط بانک‌های توسعه تعاون، پست بانک و صندوق کارآفرینی امید داده شد که یکی از کارهای بی‌نظیر در 40 سال پس از انقلاب بود که با اذن رهبر انقلاب این اعتبار تخصیص یافت و مصوبه مجلس و دولت را نیز دارد.
یک قسط آخر صندوق هم باقیمانده که حدود 250 میلیون دلار است و باقیمانده طرح‌ها با تخصیص آن نهایی شود.
* دو بانک دیگر در زمینه کشاورزی تسهیلات ندادند؟
خدارحمی: چرا آنها بخشی از تسهیلات خود را به بخش کشاورزی دادند همچنان که ما هم بخشی را در حوزه غیرکشاورزی پرداخت کردیم.
* اعتبارات این طرح چه میزان باعث افزایش تولید و اشتغال شد؟
خدارحمی: اینها نیاز به آمارگیری دارد اما به اذعان کارشناسان این تسهیلات همه به جامعه هدف داده شده است و به همین دلیل تأثیر بسیار خوبی در اشتغال و تولید داشته و آمارها هم نشان می‌دهد که اشتغال بخش روستایی و عشایری در سال 97 بیشتر شده است. برای تعیین میزان تولید نیاز به نمونه‌گیری دارد و ما ثبت نکرده‌ایم.
استفاده این تسهیلات در تأمین نهاده‌ها و علوفه دام روستایی و عشایری تأثیر بسیار خوبی در تولید محصولات روستایی به ویژه گوشت داشته است.
* اگر این طرح تجربه خوبی بوده که توانسته تسهیلات را به اهداف خاص خود هدایت کند آیا می‌توانید این تجربه را به طرح های دیگر تسری بدهید؟ مشکلی که تسهیلات بانک کشاورزی در سالهای گذشته داشتند، این بود که کشاورزان تسهیلات را در بخش های غیرکشاورزی استفاده می‌کردند و نمونه آن گاوداری‌های نیمه‌کار متعددی است که در جاده قم وجود دارد البته در شهرستان‌ها هم به همین روال بوده است؟
خدارحمی: سازوکار نظارت در بانک کشاورزی قوی است و در طرح اشتغال پایدار روستایی از ابتدا همه پیگیر بودند که این طرح به خوبی انجام شود، اجرای طرح ها از میان انبوهی از طرح ها انتخاب شد و گزارشی که وزارت کار و رفاه اجتماعی تهیه کرده نشان می دهد این تسهیلات همه دقیق و در هدف درست استفاده شده است. این طرح به اندازه ای موفقیت آمیز بوده که دولت و مجلس تلاش می کنند اجرای این طرح از حالت دائمی به موقت تبدیل کنند و سازوکارش هم اینطور است که با استفاده از بازپرداخت تسهیلات که مردم به بانک برمی گردانند دوباره در قالب سرمایه در گردش به طرح های اشتغال روستایی تسهیلات داده شود و در کل کشور اجرایی شود.
همچنین بانک کشاورزی پرداخت تسهیلات برای تولید بذر را از جمله کارهای اولویت‌دار خود قرار داده و تسهیلات با نرخ 15 درصد برای تولید کنندگان بذر گواهی شده پرداخت می کند که بدون محدودیت است.
* شما بین تولید و واردات بذر چگونه تفکیک قائل می شوید؟
خدارحمی: شرکت‌های بزرگ تولید کننده بذر مشخص است و وزارتخانه آنها را معرفی می‌کنند.هر کدام از این تولید کنندگان وزنه‌ای برای خودشان دارند و از سالها پیش شناخته شده اند اما وزارت جهاد هم آنها را بررسی می‌کند و به ما معرفی می‌کند و ما هم بسته به حجم و اهمیت کارشان به آنها تسهیلات می دهیم.
*3300 میلیارد تومان پرداخت قرض الحسنه به خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد
یک زمینه دیگری که برای آنها تسهیلات پرداخت کردیم پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه به خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی است. کل تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت شده 3300 میلیارد تومان در 10 ماهه نخست امسال بود که از این محل بیش از 300 میلیارد تومان به افراد تحت پوشش کمیته امداد پرداخت شده است. از محل طرح اشتغال روستایی هم آمار 12 بهمن امسال ما نشان می‌دهد که 900 میلیارد تومان به افراد تحت پوشش کمیته امداد داده‌ایم. یعنی جهت‌گیری فقرزدایی از اهداف دیگر بانک بوده است.
از محل بند «ب» تبصره 16 هم سالانه 100 میلیارد تومان در نظر گرفته می‌شد برای سال 98 به میزان 400 میلیارد تومان در نظر گرفته شده که تا پایان بهمن 300 میلیارد تومان هم در آنجا به گروه‌های کم برخوردار پرداخت کردیم.
*آیا از آنها هم برای دریافت تسهیلات، طرح می‌خواهید؟
خدارحمی: بله همین‌طور است ما پول را همین‌طوری به کسی نمی‌دهیم آنها هم باید طرح بدهند و کار خودشان را توضیح دهند و طبق آماری که مسؤولان کمیته امداد داده‌اند سالانه تعداد قابل توجهی از این افراد از حالت مستمری‌بگیر خارج می‌شوند. در حوزه بهسازی امور بانک هم کارهای خوبی انجام دادیم.
* شما اعلام کردید هزینه های بانک را کمتر کرده اید و به رغم افزایش سپرده ها سود پرداختی کم شده این چطور ممکن است؟
خدارحمی: در 10 ماهه اول امسال در زمینه کاهش هزینه‌های مالی بانک قدم بزرگی را برداریم. در شرایطی که سپرده‌های مدت‌دار نسبت به 10 ماهه اول سال قبل 124 هزار میلیارد ریال افزایش پیدا کرده سود پرداختی به سپرده‌های مدت‌دارمان هنوز کمتر از 10 ماه اول سال گذشته است.
* چگونه؟
خدارحمی: به دو دلیل اتفاق افتاده نخست اینکه سعی کردیم منابع کوتاه‌مدت قرض‌الحسنه و جاری ما بیشتر رشد کند و به آنهایی که مدت‌دار هستند به نسبت سود کمتری بدهیم. در حالی که اینها قبلاً به صورت توافقی سودهای 20 درصد یا بالاتر هم می‌گرفتند بنابراین هزینه تمام شده منابع ما کاملاً پایین آمد.
*میانگین سود پرداختی چقدر بوده است؟
خدارحمی: مجموع میانگین سود پرداختی به اینها نزدیک 10 درصد بوده است. کاهش هزینه‌ها دو دلیل عمده داشته اول اینکه سازوکار پرداخت سود به سپرده‌های کوتاه‌مدت ماه‌شمار شد، دوم اینکه سودهای بلندمدت را کم کردیم و به جای سپرده‌های بلندمدت، کوتاه‌مدت گرفتیم. 23 درصد در سپرده‌های کوتاه‌مدت رشد داشتیم و در اکثر شعب ما منابع ارزان رشد کرده است. در حال حاضر سپرده‌های مدت‌دار ما از 693 هزار به 821 هزار میلیارد تومان رسیده و 18.42 درصد رشد داشته و سود پرداختی حتی از سال قبل هم کمتر شده است که 80 هزار و 809 بوده به 80 هزار و 618 میلیارد تومان رسیده است که 24 صدم درصد کاهش داشته است و این موفقیتی برای بانک بوده و یکی از بالاترین رشدها را بانک کشاورزی داشته است.
شعب ما تلاش کردند که حساب‌های جاری را بیشتر راضی نگه دارند، سود گران به بعضی سپرده‌ها ندادند و در رقابت و مسابقه سود شرکت نکردند و این رمز موفقیت ما در جذب سپرده و پرداخت سود کمتر بوده است.
* آیا از نظر شما این میزان تسهیلاتی که به کشاورزان می‌پردازید کافی است؟
خدارحمی: با توجه به منابع توانسته‌ایم بخش عمده‌ای از نیاز این بخش را مرتفع کنیم اما قطعاً تقاضای بیشتری وجود دارد، هزینه‌های تولید افزایش پیدا کرده و واحدها درخواست مطالبه سرمایه در گردش می‌کنند و ما در آنجا محدودیت داریم بنابراین میزان پرداختی ما منوط به میزان گردش مالی که آنها نزد ما دارند، می‌شود.
* آیا مشتری بودن تنها صرفاً داشتن حساب نزد شما است؟
خدارحمی: علاوه بر اینکه حساب باید داشته باشند باید گردش مالی و مبادلات خودشان را نیز نزد بانک ما انجام دهند، احتمالاً تقاضای آنها بیشتر باشد در آن صورت بخشی از خواسته آنها را تأمین می‌کنیم، مثلاً تولیدکنندگان بزرگ شیر، تخم‌مرغ مشتریان ما هستند و هر کدام خط اعتباری پیش ما دارند اما ما نمی‌توانیم هر چقدر آنها مطالبه می‌کنند تسهیلات به آنها بدهیم.
* آیا آنالیزی دارید که چند درصد از تسهیلات شما کلان و چند درصد خرد است؟
خدارحمی: واحدهای بزرگ که کمتر از 10 درصد مشتریان ما هستند حدود 30 تا 40 درصد تسهیلات پرداختی را دریافت می‌کنند اما متوسط تسهیلات پرداختی ما 45 میلیون تومان است.
* این رقم نشان می‌دهد که پرداختی‌ها به سمت تسهیلات کلان متمایل بوده، کشاورزان خرده‌پا در محدوده 5 تا 10 میلیون تومان تسهیلات می‌گیرند اگر میانگین پرداختی‌های شما 45 میلیون تومان است یعنی تسهیلات شما بیشتر کلان بوده یا به بنگاه‌های بزرگ داده شده تا کشاورزان خرده‌پا.
خدارحمی: تسهیلات 5 یا 10 میلیون تومانی نیست، کشاورزان معمولاً 20 میلیون تومان وام را می‌گیرند و البته تا اندازه‌ای هم وام ازدواج این میانگین را بالا برده است که البته در بانک‌های دیگر مثل بانک ملت این میانگین به 200 میلیون تومان می‌رسد اما میانگین پایین ما نشان می‌دهد که تمایل ما به تسهیلات خرد بیشتر بوده است. شاید 95 درصد وامهای ما زیر 100 میلیون تومان است.
* سؤال من این است که کشاورزی کشور ما خرده‌پا است میانگین زمین‌های کشور یک هکتار است و آنها به این وامهای 45 میلیون یا 100 میلیون تومانی که می‌فرمایید دسترسی ندارند، نگرانی من این است که این تسهیلات به شرکت‌های بزرگ داده شده است.بسیاری از این کشاورزان به دلایل مشکلات وثیقه به این وامهای کوچک هم دسترسی ندارند.
خدارحمی: آیا این قضاوت را در مورد بانک ما هم دارید؟
* بله من در مورد بانک کشاورزی صحبت می‌کنم.
خدارحمی: من بیش از 4 سال عضو هیأت مدیره بانک صادرات هم بودم آنجا در مصوبات می‌گفتیم که وثیقه حتماً باید شهری باشد اما در بانک کشاورزی چنین شرطی وجود ندارد ما اراضی کشاورزی، خانه‌های روستایی را جزو وثیقه قبول می‌کنیم اما این زمین‌ها باید سند داشته باشند.
* مسأله این است که این زمین‌ها سند ندارند چون به صورت مشاع و نسق زراعی است و اخیراً هم که ثبت زمین‌ها از سوی دولت آغاز شده هنوز برای آنها سند صادر نشده است.
خدارحمی: سند عادی هم قبول می‌کنیم اما به جای آن یک ضامن که می‌تواند کشاورز دیگر باشد به صورت زنجیره‌ای قبول می‌کنیم.
کسی که کشت و کار می کند و زمینی دارد زمین اش را برای ضمانت وام 10 میلیون تومان قبول می‌کنند و اگر میزان تسهیلات بیشتر از این باشد شاید ضامن شهری بخواهند. البته ما اعتقاد داریم تا یک اندازه‌ای سخت‌گیری هم لازم است، الان 20 درصد بازپرداختی مشتریان ما معوق است و هدف‌گذاری ما تا پایان سال رسیدن به 10 درصد است که امیدوار هستیم برسیم و طی دو ماه گذشته پیشرفت خوبی داشتیم، الان در بخش ریالی معوقات ما کمتر از 14 درصد شده است.
* معوقات بانک کشاورزی چقدر است؟
خدارحمی: 140 هزار میلیارد ریال بوده که الان به حول و حوش 100 هزار میلیارد ریال رسیده است و هدف‌گذاری ما برای کاهش آن است. 89.4 درصد معوقات از نظر تعداد زیر وامهای 50 میلیون تومان است اما 36 درصد کل پرداختی را تشکیل می‌دهد. و ارقام بالای یک میلیارد تومان حدود 3 دهم درصد است که 32 درصد مبلغ معوقات را شامل می‌شود.
* چه بخشی از تسهیلات شما در بخش کشاورزی و چه بخشی در غیرکشاورزی داده می‌شود؟
خدارحمی: ما تا حدود زیادی پرداخت غیرکشاورزی را محدود کردیم اما حدود 12 درصد خارج از بخش و 88 درصد داخل بخش کشاورزی تسهیلات داده می‌شود و این پرداخت‌های غیرکشاورزی عمدتاً در بخش شهری است.
*در سیل اخیر چقدر به سیل‌زدگان تسهیلات دادید؟
خدارحمی: یک رقم 900 میلیارد تومانی برای ما تعریف کرده بودند که نیمی از آن پرداخت شده است. برخی جاها تسهیلات خوبی پرداخت شده اما در برخی جاهای دیگر چون رقم تسهیلات کم بوده کسی به سراغش نیامده است.
* مبنای پرداخت، میزان خسارت بوده است؟
خدارحمی: بله همین‌طور است و با سود 4 درصد پرداخت شده است.
* قرار بود شعب بانک ها ادغام شود و شما اعتقاد داشتید که هرچه بانک چالاک تر باشد کارایی بهتری خواهد داشت؟ موضوع ادغام شعب بانک ها به کجا رسید؟
خدارحمی: متأسفانه ادغام شعب بانک‌ها امسال خوب پیش نرفت زیرا سال انتخابات بود و نمایندگان می‌گفتند که رقبای ما از این اقدام علیه ما استفاده خواهند کرد و به همین دلیل دست نگه داشتیم اما از نظر من ادغام شعب یک کار مهمی است که باید انجام شود در سال 1397 حدود 70 شعبه را در شعب دیگر ادغام یا تعطیل کردیم.
در نیمه اول سال هم حدود 10 تا 15 شعبه را تعطیل کردیم، درسال 98 شعب بانک ها به شدت رشد کرد اما اکنون به دلیل گسترش شعب الکترونیک، به شعب بانک ها کمتر مراجعه می کنند و برنامه‌ریزی کردیم سالانه 70 تا 80 شعبه را در شعب دیگر ادغام کنیم.
این کار را از سال آینده ادامه می‌دهیم زیرا در شرایطی که بیش از 70 درصد تراکنش ها به صورت غیر حضوری انجام می‌شود نیاز به بانک کمتر می‌شود و با ادغام شعب صرفه‌جویی در هزینه‌های بانک هم انجام خواهد شد.
* قرار است تعداد شعب بانک کشاورزی به چند برسد؟
خدارحمی: در جاهایی که تک شعبه‌ای هستیم تصمیم‌گیری سخت است اما در مکان‌هایی که 2، 3 یا 4 شعبه داریم یکی از آنها را تعطیل خواهیم کرد تا هزینه‌های اداری و مالی بانک نیز کمتر شود.
* برآوردی داشتید که این ادغام شعبات چه میزان در کاهش هزینه‌های بانک مؤثر خواهد شد؟
خدارحمی: دقیقاً نه؛ اما به طوری کلی هزینه‌ها شعبه داری و پشتیبانی و غیره قابل توجه است و با این ادغام می‌توانیم این گونه هزینه‌ها را بسیار کاهش دهیم.
* قرار بود دو شرکت سیمرغ و کارون را واگذار کنید و از سال گذشته هم بحث های زیادی در این زمینه بوده آیا این واگذاری‌ها به نتیجه رسید؟
خدارحمی: برای کشت و صنعت کارون 3 مناقصه برگزار کردیم که در دو مورد مراجعه کننده نداشتیم و در مناقصه سوم هم فردی که مراجعه کرد آورده کافی نداشت و درصدد هستیم اوخر بهمن یا اوایل اسفند مناقصه دیگری را برگزار کنیم و مراجعاتی هم داشتیم و امیدوارم که این بار واگذاری این کشت و صنعت از طریق مناقصه موفقیت‌آمیز باشد.
برای مجتمع مرغداری سیمرغ، از طریق بورس اقدام کردیم عرضه اولیه‌اش موفقیت آمیز بود الان در حال ارزیابی هستیم طبق ابلاغیه وزارت اقتصاد و امور دارایی باید علاوه بر اینکه یک شرکت تأمین سرمایه می کند دو کارشناس رسمی دادگستری هم این قیمت را تأیید کند و تا 10 روز آینده عرضه بلوکه آن اعلام می شود و امیدوارم این واگذاری موفقیت‌آمیز باشد.
* آیا پول این واگذاری‌ها به سرمایه در گردش بانک اضافه خواهد شد و برای تسهیلات به کشاورزان استفاده می‌شود؟
خدارحمی: بله همین طور است، وجوه حاصل از این واگذاری ها برای تقویت منابع مالی بانک استفاده خواهد شد.