این دستگاه ها همچنین درصورت درخواست تولید کنندگان شیر، پنیر و محصولات لبنی می توانند سطح پر کردن و کامل بودن محصول را کنترل نمایند. همچنین، در این مقاله از ایمنی مواد غذایی در مرحله تولید و اهمیت ایمنی مواد غذایی برای زنجیره مواد غذایی سخن گفته و به مرور اجمالی از نهادهای نظارتی مختلف که وظیفه ارزیابی ایمنی مواد غذایی در سراسر جهان را بر عهده دارند، می پردازیم.
دستگاه های تشخیص و جداسازی که در ادامه به آن می پردازیم، چندین دهه است که در صنعت مورد استفاده قرارمی گیرد. این دستگاه ها طیف کاملی از فناوری های مدرن و پیشرو شامل متال دتکتور (فلزیاب صنعتی) و سیستم های بازرسی با اشعه ایکس برای تشخیص و جداسازی مطمئن ناخالصی ها در محصولات مایع (شیر، خامه، کشک، ماست و ...) و جامد (پنیر و ...) می باشند. این تلاش های مستمر سبب می شود تا استاندارد های لازم رعایت شده و از شکایت مشتری و صدمه به شهرت برند جلوگیری به عمل آید.
چرا تشخیص ناخالصی و تضمین کیفیت در شیر، پنیر و لبنیات بسیار مهم است؟
همانند سایر تولید کنندگان مواد غذایی، تولید کنندگان، شیر، پنیر و سایر محصولات لبنی باید مطابق مقررات قانونی و استاندارد های لازم برای مواد غذایی و آنالیز HACCP را انجام دهند. HACCP یا هسپ به معنی آنالیز خطر و نقاط کنترل بحرانی است. دستگاه های تشخیص، شناسایی و جداسازی ناخالصی ها بخش مهمی از انجام موفقیت آمیز این آنالیز است. تصویر برند در ذهن مصرف کننده ارتباط تنگاتنگی با خلوص و کیفیت محصولات و ایمنی مواد غذایی دارد. نکته قابل توجه در تولید مواد غذایی این است که ناخالصی هایی که شناسایی نمی شوند به صورت بالقوه، به مصرف کنندگان آسیب می رسانند. ایمنی مواد غذایی عاملی مهم در صنعت مواد غذایی می باشد.
ایمنی مواد غذایی چیست؟
ایمنی مواد غذایی، حصول اطمینان از روال آماده سازی، انتقال و نگهداری مواد غذایی به منظور جلوگیری از ایجاد بیماری و صدمات ناشی از مواد غذایی در مصرف کننده نهایی می باشد. از مزرعه تا کارخانه تا بشقاب غذا، محصولات غذایی ممکن است در طول سفر خود از طریق زنجیره تأمین با هر نوع خطرات سلامتی روبرو شوند. بنابراین در هر مرحله از چرخه تولید و تأمین مواد غذایی، روشها و فرایندهای ایمن سازی مواد غذایی با هدف مهار این خطرات و جلوگیری از آسیب رساندن به مصرف کنندگان اجرا می شود.
از دیدگاه علمی، ایمنی مواد غذایی از طیف گسترده ای از رشته های آکادمیک، از جمله شیمی، میکروبیولوژی و مهندسی تشکیل می شود. انواع این رشته های متنوع با تفکری همگرا کمک می کنند تا از ایمنی مواد غذایی در مرحله تهیه، تولید، بسته بندی، نگهداری و فروش اطمینان حاصل شود. ایمنی مواد غذایی یک رویکرد سیستماتیک برای رعایت بهداشت و پاسخگویی است که به تمام جنبه های صنعت مواد غذایی در سرتاسر دنیا توجه می نماید.
مقررات ایمنی مواد غذایی در جهان
محصولات غذایی جزء کالاهایی هستند که بیشترین میزان معامله را در دنیا دارند. با جهانی شدن بازار های مصرف و افزایش جمعیت در دنیا، چرخه تأمین مواد غذایی در دنیا هم از جهت مقیاس و هم از جهت پیچیدگی در حال رشد می باشد. دقیقا به خاطر همین روند جهانی تاثیرگذار بر تولید و توزیع انبوه، مقررات سلامتی و استاندارد های ایمنی مواد غذایی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته اند.
هر کشوری دارای نهادهای نظارتی مختلفی است که بر تعیین و اجرای استانداردهای سلامت و ایمنی مواد غذایی داخلی نظارت دارد. برای فروش یا تولید محصولات غذایی در هر کشور، مشاغل داخلی و بین المللی به طور یکسان مشمول قانون ایمنی مواد غذایی و اقدامات اجرایی آن کشور هستند. به عنوان مثال، در اتحادیه اروپا، مقررات ایمنی مواد غذایی در مقررات (EC) 852 به تفصیل آمده است. در ایالات متحده آمریکا، قانون نوسازی ایمنی مواد غذایی الزامات قانونی برای ایمنی مواد غذایی را تشریح می کند.
در سراسر جهان، بیشتر قوانین در مورد ایمنی مواد غذایی مبتنی بر دو مفهوم است: HACCP وGMP
1. HACCP : Hazard Analysis and Critical Control Points آنالیز خطر و نقاط کنترل بحرانی
HACCP یک رویکرد سیستمی مبتنی بر ریسک برای جلوگیری از وجود آلودگی بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی در داخل مواد غذایی در محیط های تولید، بسته بندی و توزیع است. استاندارد HACCP به منظور مقابله با خطرات سلامتی با شناسایی مشکلات احتمالی ایمنی مواد غذایی قبل از وقوع می باشد و به جای بازرسی محصولات غذایی برای خطرات پس از وقوع طراحی شده است. استاندارد HACCP متضمن کنترل آلاینده ها و ناخالصی ها در تعدادی از نقاط کلیدی در فرآیند تولید مواد غذایی و پیروی کامل از اقدامات بهداشتی به صورت کامل می باشد.
2. GMP Good Manufacturing Practices
شیوه های تولید خوب یا GMP دستورالعمل های تضمین کیفیت بین المللی برای تولید مواد غذایی، نوشیدنی، مواد آرایشی، دارویی، مکمل های غذایی و دستگاه های پزشکی هستند. این دستورالعمل پروتکل هایی را برای تولید کنندگان ایجاد می کند و تولید کنندگان با پیاده سازی این پروتکل ها ایجاد اطمینان می کنند که محصولتشان از نظر کیفیت همواره در سطح بالایی قرار دارد و برای استفاده های انسانی ایمن است که از جمله آنها بازرسی اجباری محصولات در نقاط کنترل بحرانی می باشد.
همچنین چندین سازمان بین المللی خصوصی وجود دارد که دستورالعمل های جامع برای ممیزی تولید کنندگان مواد غذایی بر اساس ایمنی و بهداشت مواد غذایی ارائه می دهد. این استانداردهای بین المللی با کمک کردن به بازیگران صنعت مواد غذایی از کشورهای مختلف تجارت جهانی غذا را تسهیل می کند و برای فراتر رفتن صنعت مواد غذایی از مرزها، از کیفیت و ایمنی مواد غذایی اطمینان حاصل می نماید.
سازمان های ایمنی مواد غذایی بین المللی و برنامه های صدور گواهینامه شامل موارد زیر می باشد:
IFS Food 6.1
استاندارد غذایی IFS بخشی از ابتکار جهانی ایمنی مواد غذایی است و یک استاندارد بین المللی برای انجام ممیزی فرآیندهای تولید مواد غذایی است. در این استاندارد تمرکز بیشتر روی ایمنی مواد غذایی و کیفیت فرایندها و محصولات است. این مربوط به شرکت های فرآوری مواد غذایی و بسته بندی مواد غذایی است. این استاندارد از تلاش های واحد های تولید و بازاریابی برای نام و ایمنی و کیفیت برند پشتیبانی می کند.
BRCGS (فرم قبلی BRC)
BRCGS یا استانداردهای جهانی کنسرسیوم خرده فروشی انگلیس، مجموعه ای از گواهینامه های بین المللی حمایت از مصرف کننده است که معیارهای ایمنی را برای خرده فروشان جهانی مواد غذایی، تولید کنندگان مواد غذایی ، شرکت های بسته بندی و سازمان های خدمات غذایی ارائه می دهد. صدور گواهینامه آنها برای تولید کنندگان مواد غذایی شامل ارزیابی تجهیزات مورد استفاده در تشخیص و حذف آلاینده های فیزیکی است.
SQF
SQF یا مؤسسه غذایی با کیفیت ایمن، برنامه های ایمنی مفصل و با جزئیاتی را مطابق با نگرانی های صنعت غذا ارائه می دهد. کدهای مختلف SQF برای رسیدگی به شرایط منحصر به فرد در هر مرحله از چرخه عمر تولید مواد غذایی، از کشاورزی گرفته تا بسته بندی، از تولید گرفته تا خرده فروشی تقسیم می شوند. هر برنامه SQF به صورت بین المللی شناخته شده است.
هر یک از این سازمان های خصوصی ایمنی مواد غذایی برنامه های صدور گواهینامه خود را مطابق با ISO 22000، یک نرم بین المللی برای سیستم های مدیریت ایمنی مواد غذایی ساخته اند:
ایزو 22000 - سازمان بین المللی استانداردسازی (ایزو) یک برنامه مدیریت فعال برای ایمنی مواد غذایی مربوط به هر سازمان در طول زنجیره تأمین مواد غذایی را شرح می دهد. ایزو 22000 شامل یک استراتژی ارتباطی تعاملی بین صنعتگران بالادست و پایین دست و یک سیستم جامع برای مدیریت است. علاوه بر این، نرم شامل مدلی برای نحوه اجرای یک استاندارد HACCP سفارشی بسته به صنعت، محصول و امکانات است. به عنوان مثال، در صورت شناسایی خطر ناخالصی فلزی، ایزو 22000 ممکن است نصب یک ردیاب فلزی با مکانیسم ریجکت را برای مدیریت خطر توصیه کند.
چه نوع ناخالصی هایی ممکن است در شیر، پنیر و محصولات لبنی ظاهر شوند؟
• فلز
• شیشه
• سنگ
شایان ذکر است که این نوع ناخالصی ها فقط چند نمونه از آلاینده های معمولی در محصولات لبنی می باشد. منابع آلودگی می توانند شامل سایش ماشین آلات، تجهیزات و لوله های انتقال، مواد اولیه آلوده و مواد افزودنی (به عنوان مثال مخلوط میوه) و اشیاء متعلق به اپراتورهای دستگاه باشند.
برای جلوگیری از ورود ناخالصی ها به شیر و فراورده های لبنی چه راه کارهایی وجود دارد؟
بر اساس نوع ناخالصی عموماً دو نوع دستگاه برای تولید کنندگان محصولات و فراورده های لبنی همچون شیر، ماست، دوغ، انواع پنیر فتا، پنیر لبنه، پنیر لیقوان، پنیر پیتزا، پنیر موتزارلا، پنیر گودا، پنیر چدار، پنیر پارمسان (پارمزان)، کشک، انواع خامه صبحانه، خامه شکلاتی، دسر پیشنهاد می شود:
1. دستگاه متال دتکتور (فلزیاب صنعتی)
2. دستگاه نظارت و بازرسی با اشعه ایکس
دستگاه متال دتکتور یا فلزیاب صنعتی چیست؟
متال دتکتور (فلزیاب صنعتی)، وسیله ای با بهره گیری از تکنولوژی های مدرن برای تشخیص انواع ناخالصی از جنس فلزات آهنی و غیر آهنی، فلزات مغناطیسی و غیر مغناطیسی، آلومینیم، فولاد ضد زنگ (استنلس استیل)، چدن و ... در میان محصولات می باشد. نکته مهم این است که متال دتکتور (فلزیاب صنعتی) را با مگنت (آهنربای صنعتی) اشتباه نگیریم. وظیفه مگنت تنها جداسازی فلزات آهنی مغناطیسی است و سایر فلزات را تشخیص نمی دهد. متال دتکتور ها در صنایع مختلفی همچون صنایع غذایی، شیر و فراورده های لبنی، گوشت و فراورده های پروتئینی، انواع ماکارونی و پاستا، آرد، گندم، ذرت، نان و فراورده های آردی، صنعت پلاستیک، لاستیک، صنایع ساختمانی، صنایع چوبی و ...کاربرد دارند که در این مقاله به صورت اختصاصی به متال دتکتور در تولید شیر و فراورده های لبنی می پردازیم.
متال دتکتور (فلزیاب صنعتی) بر اساس محل کاربرد در مدل های مختلفی ارائه می شود:
• متال دتکتور ثقلی (سقوط آزاد)
• متال دتکتور نوار نقاله
• متال دتکتور نوار نقاله برای سطوح شیب دار
• متال دتکتور برای ستون مواد
• متال دتکتور برای انتقال مواد به صورت پنوماتیک (با جریان هوا)
• متال دتکتور برای مایعات و خمیر ها
دستگاه بازرسی و نظارت با اشعه ایکس چیست؟
دستگاه نظارت و بازرسی با اشعه ایکس، وسیله ای با تکنولوژی بالا که با استفاده از استاندارد های مطمئن از اشعه ایکس برای شناسایی انواع ناخالصی ها استفاده می کند. به عنوان مثال دستگاه متال دتکتور (فلزیاب صنعتی) برای شناسایی فلزات آهنی و غیر آهنی در مواد غذایی استفاده می شود اما زمانی که بسته بندی های مواد غذایی به صورت آلومینیمی باشد باید از دستگاه بازرسی و نظارت با اشعه ایکس استفاده نمود زیرا در این حالت دستگاه متال دتکتور قادر به تشخیص ناخالصی فلزی در داخل بسته بندی فلزی نخواهد بود. دستگاه بازرسی و نظارت با اشعه ایکس همچنین می تواند آلودگی های فیزیکی یا به عبارتی ناخالصی هایی از جنس شیشه، سرامیک، سنگ و مواد مشابه که ایمنی مواد غذایی را از لحاظ وجود آلودگی فیزیکی به خطر می اندازد شناسایی نماید.
تولید کنندگان شیر، پنیر و محصولات لبنی دستگاه های متال دتکتور و بازرسی با اشعه ایکس را در کدام قسمت های خط تولید خود استفاده می کنند؟
یکی از اساسی ترین کاربردهایی که متال دتکتور و سیستم بازرسی و نظارت با اشعه ایکس در حوزه تولید شیر، پنیر، خامه و سایر محصولات لبنی ارائه می دهند، بازرسی نهایی محصولات بسته بندی شده قبل از ارسال آنها به سوپر مارکت ها می باشد. علاوه بر تشخیص انواع ناخالصی های ذکر شده، سیستم های بازرسی و نظارت با اشعه ایکس ما می تواند سطح پر شدن محصول در بسته بندی ( به عنوان مثال در ماست، دوغ و ...) و کامل بودن آنها را کنترل نماید. تشخیص ناخالصی ها توسط دستگاه متال دتکتور (فلزیاب صنعتی) و دستگاه نظارت و بازرسی با اشعه ایکس علاوه بر کمک به گرفتن گواهینامه ها و استاندارد های ملی و بین المللی مواد غذایی و محصولات لبنی، افزایش مقبولیت برند و کاهش شکایات مشتری، به جلوگیری از آسیب به تجهیزات و ماشین آلات تولید و فرایند کمک می نماید.
نمونه هایی از محصولات لبنی که مورد بازرسی قرار می گیرند به شرح زیر است، اگرچه هر نوع دیگری از محصولات لبنی نیز ممکن می باشد:
• انواع پنیر قبل از ذخیره سازی
• محصولات مایع قبل از ورود به بسته بندی و قالب گیری
• پنیر رسیده قبل از برش یا رنده کردن
• کره قبل از پرس
• ماست، شیر، خامه، کشک، پنیر خامه ای و غیره بعد از بسته بندی
کنترل کیفیت و ایمنی مواد غذایی در کارخانه تولید لبنیات از لحاظ جلوگیری ناخالصی ها
کنترل ایمنی مواد غذایی و بازرسی از لحاظ وجود ناخالصی های فلزی، شیشه، سنگ و دیگر مواد زائد تنها به انتهای خط تولید فراورده های لبنی ختم نمی شود. این بازرسی در سه مرحله از تولید امکان پذیر است و بسته به نیاز کارخانه تولید لبنیات مورد استفاده قرار می گیرد.
مراحل نظارت و بازرسی به شرح زیر می باشد:
1. نظارت و بازرسی محصولات ورودی به کارخانه شیر و فراورده های لبنی
2. نظارت و بازرسی محصولات لبنی در حین تولید فراورده های لبنی
3. نظارت و بازرسی محصولات لبنی در انتهای فرآیند و در هنگام خروج از کارخانه تولید شیر و فراورده های لبنی
نظارت و بازرسی محصولات ورودی به کارخانه شیر و لبنیات
برای این قسمت دستگاه های زیر برای تشخیص و شناسایی زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
• دستگاه متال دتکتور (فلزیاب صنعتی) برای نوار نقاله های موجود در کارخانه (برای کسب اطلاعات فنی و مشاهده ویدئو عملکرد دستگاه به وب سایت شرکت دیباج صنعت پاسارگاد مراجعه فرمایید: www.dibajsanat.com)
• دستگاه متال دتکتور نوار نقاله دار (برای کسب اطلاعات فنی و مشاهده ویدئو عملکرد دستگاه به وب سایت شرکت دیباج صنعت پاسارگاد مراجعه فرمایید: www.dibajsanat.com)
• دستگاه متال دتکتور برای مایعات و خمیر ها (برای کسب اطلاعات فنی و مشاهده ویدئو عملکرد دستگاه به وب سایت شرکت دیباج صنعت پاسارگاد مراجعه فرمایید: www.dibajsanat.com)
نظارت و بازرسی محصولات لبنی در حین تولید فراورده های لبنی
• دستگاه متال دتکتور (فلزیاب صنعتی) برای نوار نقاله های موجود در کارخانه
• دستگاه متال دتکتور نوار نقاله دار
• دستگاه متال دتکتور برای مایعات و خمیر ها
• مگنت صنعتی برای مایعات و خمیرها (برای کسب اطلاعات فنی و مشاهده ویدئو عملکرد دستگاه به وب سایت شرکت دیباج صنعت پاسارگاد مراجعه فرمایید: www.dibajsanat.com)
نظارت و بازرسی محصولات لبنی در انتهای فرآیند تولید و در هنگام خروج از کارخانه
• دستگاه متال دتکتور (فلزیاب صنعتی) برای نوار نقاله های موجود در کارخانه
• دستگاه متال دتکتور نوار نقاله دار
• دستگاه نظارت و بازرسی با اشعه ایکس (برای کسب اطلاعات فنی و مشاهده ویدئو عملکرد دستگاه به وب سایت شرکت دیباج صنعت پاسارگاد مراجعه فرمایید: www.dibajsanat.com)
این دستگاه ها با کمک به شناسایی و جداسازی آلودگی های فیزیکی و ناخالصی هایی از جنس شیشه، فلز، استخوان، سنگ، پلاستیک، سرامیک و ... به تولید کنندگان شیر، پنیر و فراورده های لبنی همچون ماست، دوغ، کشک، خامه، خامه شکلاتی، کره و ... کمک می کند تا مطابق با استاندارد های بین المللی به حذف آلاینده های فیزیکی در محصولات خود بپردازند و محصولات خود را با تضمین کیفیت وارد بازار مصرف بنمایند.
برای مشاهده ویدئو نحوه عملکرد دستگاه بازرسی و نظارت بر مواد غذایی با اشعه ایکس برای حفظ ایمنی مواد غذایی بر روی لینک زیر کلیک فرمایید:
https://dibajsanat.com/مقالات/کنترل-ایمنی-و-تضمین-کیفیت-شیر،-پنیر-و-فراورده-های-لبنی-با-دستگاه-متال-دتکتور-و-بازرسی-با-اشعه-ایکس/
برای کسب اطلاعات فنی و مشاوره خرید دستگاه های متناسب با محصولات خود با متخصصین شرکت دیباج صنعت پاسارگاد تماس حاصل فرمایید. شماره های تماس: 09127386373 و 02186086951 . همچنینی می توانید اطلاعات کامل در زمینه دستگاه های فوق را در وب سایت شرکت دیباج صنعت پاسارگاد به آدرس https://dibajsanat.com/ بیابید.