اخیرا وزارت صمت مجوز صادرات 10 هزار تن شیرخشک را تا آخر سال 99 صادر کرده و قرار است این میزان شیرخشک در این زمان معین به کشورهای دیگر صادر شود. در این زمینه معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی سهمیه‌ای را برای کارخانه‌ها تعیین کرده تا شیرخشک را صادر کنند اما این سهمیه‌بندی نه تنها مورد پذیرش صنایع و کارخانه‌های لبنی نیست بلکه به شدت به آن معترض هستند و تاکید می کنند که معاونت امور دام به یک تشکل در آستانه انحلال سهمیه صادرات 1930 تن شیر خشک را داده که اشتباه است و رانت در این کار وجود دارد.
*سهمیه بندی صادرات شیرخشک مبنای درستی ندارد
رضا باکری دبیر انجمن صنایع لبنی گفت: اصلا این سهمیه‌بندی مبنای درستی ندارد چرا که در فهرستی که تهیه شده میزان دپوی شیرخشک در کارخانجات را مبنای سهمیه صادراتی آنها در نظر گرفته‌اند در حالی که این مبنای درستی نمی‌تواند باشد چرا که ذاتاً این کارخانه‌ها صادرکننده نیستند ضمن اینکه 65 تا 70 درصدی شیر مورد نیاز کارخانجات شیرخشک‌سازی را کارخانه‌های لبنی تأمین می‌کنند در حقیقت آنها دستمزد می‌گیرند و شیرخشک می‌سازند.
باکری با بیان اینکه معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی این سهمیه‌بندی را انجام داده است، گفت:صادرات یک حرفه تخصصی است و تولیدکننده شیرخشک نمی‌تواند صادرکننده هم باشد. برای اینکه صادرکنندگان واقعی مشخص شود باید سوابق گمرکی بررسی شود و صادرکنندگان شیرخشک در سالهای 94 و 97 را مشخص کنند که در این صورت صادرکننده واقعی روشن خواهد شد.
*انتقاد از سهمیه بندی معاونت امور دام وزارت جهاد/وجود رانت 60 میلیاردی در اختصاص تنها یک سهیمه
وی با تأکید بر اینکه تولید و صادرات دو مقوله متمایز و جدا از هم است،گفت: این چنین اقدامی که سهمیه‌ای برای کارخانه‌های تولیدکننده مشخص کنند و بگویند این میزان شما می‌توانید صادرات انجام دهید اقدام درستی نیست چرا که نه آن تولیدکننده می‌تواند نقش صادرکننده را بازی کند و نه این صادر کننده می‌تواند نقش تولیدکننده را ایفا کند بنابر این باید نحوه تصمیم‌گیری ما طوری باشد که بین این دو تمایز قائل شویم.
وی همچنین با انتقاد از سهمیه‌بندی معاونت امور دام گفت:در این سهمیه‌بندی به اتحادیه تعاونی‌های لبنی سهمیه جداگانه 1930 تن در نظر گرفته‌اند که اصلا این اتحادیه در مرحله انحلال است سال‌هاست جلسات آن تشکیل نمی‌شود و در روزنامه‌های رسمی چاپ نشده و هیأت مدیره آنها هم ترکیب واقعی ندارد.
باکری گفت: 50 الی 60 میلیارد تومان در این میزان صادرات شیرخشکی که قرار است توسط اتحادیه تعاونی‌های لبنی انجام شود رانت وجود دارد چرا معاونت امور دام چنین تصمیمی را اتخاذ کرده و چرا نمی‌خواهد هر کسی کار واقعی خودش را انجام دهد.
*سهمیه بندی شیرخشک منجر به سهمیه فروشی می شود
دبیر انجمن صنایع لبنی با بیان اینکه تعیین سهمیه برای صادرات منجر به سهمیه فروشی خواهد شد، تأکید کرد: بهتر است اجازه دهند که صادرات شیرخشک آزاد در همین محدوده و بازه زمانی تعیین شده آزاد باشد در این صورت رقابتی بین صادرکنندگان خواهد بود و صادرکنندگان واقعی کار خود را انجام خواهند داد.
وی در پاسخ به اینکه آیا این صادرات روی قیمت شیر داخل تأثیرگذار خواهد بود،گفت: اتحادیه‌های تولیدکننده مدعی هستند که مازاد شیرخشک در کشور وجود دارد و باید صادر شود و دولت هم بر این اساس تصمیم‌گیری کرده است.
وی افزود: در سال 93 به دلیل اینکه وزارت جهاد فکر می‌کرد مازاد شیرخام وجود دارد با حمایت از واحدهای شیرخشک تعداد آنها از 15 به 40 واحد افزایش یافت و میزان تولید روزانه شیرخشک هم از 250 تن در روز به 800 تن در روز رسیده است.
دبیر انجمن صنایع لبنی بار دیگر با تأکید بر اینکه سهمیه تعیین شده از سوی معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی به هیچ عنوان منطقی نیست، گفت: متأسفانه وزارت صمت نیز بدون بازنگری عیناً این لیست را به گمرک اعلام کرده است.
پیگیری ها حاکی از این است که واحدهای تولید شیرخشک در کشور با انباشت مازاد تولید روبه‌رو هستند و برخی برآوردها نشان می‌دهد حدود 30 هزار تن مازاد تولید در این واحدها وجود دارد و در سالهای گذشته بنا به مصالحی یعنی در فاصله سالهای 94 تا 97 صادرات شیرخشک ممنوع بوده است پر شدن انبار واحدهای شیرخشک باعث شد که دو هفته پیش وزارت صمت با صدور 10 هزار تن شیرخشک موافقت کند.
*اعتراض به نحوه اجرای فرایند صادرات شیرخشک
انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی هم نامه‌ای را به قائم مقام و زارت صنعت، معدن و تجارت نوشته و اعلام کرده است که اولا این سهمیه‌ها مبانی درستی ندارد و تشکل‌ها فقط نماینده صنایع هستند نه صاحب آنها و هیچگاه تصمیماتی که تبعات مالی برای واحدهای تولیدی دارد نباید در غیاب صنایع اتخاذ گردد از جمله میزان دپوی آنها را کم و زیاد و دستکاری نمایند ثانیا شیرخشک موجود در واحدهای تولید متعلق به این واحدها نیست که دپوی آنها تلقی گردد. حدودا 65 درصد میزان دپو متعلق به سایر کارخانجات لبنی است که به صورت دستمزدی شیرخام خود را برای رفع نیاز تولیدات لبنی خودشان به شیرخشک روانه کارخانجات تولید شیرخشک کرده‌اند.
ثالثا صادرات امر سهمیه‌ای نیست و ناشی از استعداد و توانایی بنگاه‌های تولیدی و تجار است صادرات را با سهمیه نمی‌توان با سرانجام پایدار سوق داد. رابعاً با توجه به اینکه کارخانه‌های تولید شیرخشک لیست گردیده و کارخانه‌ای باقی نمانده دیگر سهمیه‌ای به نام اعضای اتحادیه لبنی آن هم با دپوی 60، 50 تن و سهم صادراتی 1930 تن چه مفهومی دارد و در پایان درخواست شده این روش متوقف و روش منطق با کسب و کار جایگزین آن شود.
*حیرت انگیز بودن تغییرات اعداد اعلام شده برای دپو شیرخشک
دبیر انجمن صنایع لبنی در نامه ای به وزارت صنعت، معدن و تجارت ضمن اعتراض به نوع سهمیه بندی، تغییرات اعداد دپو شیرخشک اعلامی را حیرت ا نگیز خواند.
در فهرست زیر میزان تغییرات دپوی شیرخشک که مبنای سهمیه صادراتی قرار گرفته مشخص است این تغییرات طی 4 روز صورت گرفته که تغییرات عجیب و غریبی است.
صادرات شیرخشک در سالهای گذشته همواره محل بحث و نظر بوده، تولید کنندگان شیرخشک و نیز تولید کنندگان شیرخام کشور همواره تاکید به صادرات داشتند و صنایع لبنی هم اصرار به واردات داشتند اما ظاهرا در این دوئل این بار تولید کنندگان موفق بوده اند که توانسته اند مجوز 10 هزار تن صادرات را بگیرند.
اما این بار انجمن صنایع لبنی به اجرای صحیح این سهمیه بندی صادرات تاکید می کند و می گوید اولا باید کار صادرات را صادر کنندگان واقعی انجام دهند دوم اینکه سهمیه ها باید عادلانه و درست باشد سوم اینکه به برخی تشکل ها به صورت غیر قانونی مجوز صادرات داده شده است.