اگرچه گسترده شدن سایه شوم کرونا در استان مازندران همانند سایر نقاط ایران و حتی جهان تمام حوزه های اقتصادی را با رکود مواجه کرد، ولی به نظر می رسد این رکود اقتصادی بر صنعت مرغ این استان به عنوان یکی از نقاط قوت اقتصادی که بخش زیادی از ارزش افزوده تولیدی و اشتغال را در خود جای داده است، بیش از گذشته بود.
این در حالیست که این صنعت که در دو سال گذشته به خصوص روزهای پایانی سال قبل روزهای پرنوسان قیمتی خود را پشت سر می گذاشت، در آستانه سال جاری ( ۹۹) با شیوع ویروس کرونا که با محدودیت های سفر و قفل صنعت گردشگری و کاهش شدید تقاضا نسبت به تولید همراه بود، این صنعت را تا آستانه ورشکستگی پیش برد که آینده مبهمی برای آن با وجود برخی حمایت های دولت از جمله خرید تضمینی پیشرو این صنعت قرار داده است.
ناهمخوانی نرخ تولید با تقاضا
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی استان مازندران ناهمخوانی بین تولید و تقاضا را علت اصلی در کاهش قیمت مرغ در روز های اخیر کرونایی دانست و گفت : در بهمن و اسفند سال گذشته میزان جوجه ریزی در سطح کشور بین ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش یافت که نتیجه این افزایش جوجه ریزی افزایش حدود ۳۰ هزار تنی گوشت سفید در سطح کشور بود به گونه ای که به طور میانگین در این دو ماه حدود ۱۸۰ هزار تن گوشت مرغ بیشتر تولید شد.
میران می گوید : این افزایش تولید در حالی رخ داده که با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی رستوران ها، مهمانپذیرها و مراسم و مجالس خانوادگی و عمومی کاهش داشت و به نوعی مصرف گوشت مرغ با کاهش شدید روبرو شد که روند نزولی قیمت را رقم زده است.
وی اظهارداشت: در چنین شرایطی تمام مرغداران گوشتی در سطح کشور با ضرر و زیان انباشته شده ای مواجه شدند که به نظر می رسد ادامه این روند می تواند کاهش جوجه ریزی و افزایش قیمت مرغ را در ماههای آینده به دنبال داشته باشد.
حیف و میل ارز دولتی
نایب رییس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران خاطرنشان کرد : در حالی این روزها قیمت مرغ در سطح کشور به دلیل سیاست های نادرست اقتصادی به خصوص از سوی وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی کاهش یافت که دولت برای خرید دان همین تولید مرغ ارز ۴۲ هزار ریالی دولتی اختصاص داده است.
میران تصریح کرد : اگرچه مرغ مازاد از سوی وزارت جهاد کشاورزی ( شرکت پشتیبانی امور دام) با قیمت تعادلی خریداری و انبار می شود، ولی به نظر می رسد با روند تولیدی این مواد پروتئینی در کشور و ممنوع شدن صادرات، در سال آینده تاریخ تولید این مرغ خریداری به سر می رسد و به نوعی سرمایه ملی با ارز ۴۲ هزار ریالی از بین می رود.
صادرات مسکنی موقت
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی استان مازندران در مورد صدور مجوز برای صادرات مرغ در شرایط کاهش قیمت گفت : در حالی دولت مجوز صادرات مرغ را ارایه کرده که به دلیل شیوع کرونا و شرایط خاص حاکم بر اکثر کشورهای دنیا به خصوص کشورهای هدف صادراتی ایران، امکان صادرات در این شرایط وجود ندارد.
میران اظهارداشت : علاوه بر آن در چنین وضعیتی حداقل برای عقد قرارداد برای صادرات مرغ با کشورهای هدف نیاز به یک زمانبندی دو تا سه هفته ای داریم و تا آن زمان مرغ های موجود در مرغداری ها زمان طلایی خود را برای صادرات از دست می دهند و این مجور صادراتی در عمل به کار نخواهد آمد.
وی اضافه کرد : توصیه دایمی ما به وزارت جهاد کشاورزی این بود که حداقل ۱۰ درصد از تولید مرغ کشور را در طول سال برای صادرات اختصاص یابد و رویه حتی در زمان اوج افزایش قیمت ادامه داشته باشد تا در چنین وضعیتی که ما با افزایش تولید مواجه ایم بتوانیم سقف صادرات را افزایش دهیم و بازار را تعدیل کنیم.
این تولید کننده مرغ گوشتی در مازندران یادآور شد : این در حالیست که نه تنها این توصیه ما در وزارت جهاد کشاورزی جدی گرفته نشد ، بلکه با افزایش نسبی قیمت ها تحت فشار بیرونی ، مرغ منجمد را وارد بازار می کنند و این رویه بار دیگر بازار را دچار مشکل می کند.
نبود برنامه ریزی دلیل نوسان قیمت مرغ
مدیرعامل اتحادیه مرغداران استان مازندران نبود برنامه ریزی را دلیل اصلی نوسان قیمت مرغ دانست و گفت : در حالی که مرغ در سال ۹۷ و تا حدودی اوایل سال۹۸ روند صعودی بی رویه قیمت را تجربه می کرد، در آستانه سال جاری به دلیل کاهش تقاضا به دلیل شیوع ویروس کرونا با روند نزولی شدید قیمتی مواجه شد که نتیجه آن ضرر و زیان جدی به صنعت مرغ کشور است.
عطاالله حسن زاده می گوید : متاسفانه توصیه های ما به وزارتخانه صمت و جهادکشاورزی برای تعدیل میزان تولید نیز در آستانه سال جدید کارساز نبوده و بی توجهی به این توصیه ها کاهش شدید قیمتی مرغ بوده که در چند سال اخیر با وجود تورم بالای ۴۰ درصدی سابقه نداشته است.
وی اضافه کرد : در حال حاضر قیمت مرغ زنده درب مرغداری حدود ۵۰ هزار ریال در هر کیلوگرم است و بدین معناسب که مرغداران ما برای هر کیلوگرم ۳۰ هزار ریال ضرر ناشی از کاهش شدید قیمتی را متحمل می شوند و این صنعت به عنوان یکی از بخش ها مهم تولیدی و اشتغال را بر باد می دهد.
بیکاری نیروی کار رهاورد اولیه کرونا و کاهش قیمت بر صنعت مرغ
مدیرعامل اتحادیه مرغداران مازندران می گوید : شیوع ویروس کرونا و کاهش شدید قیمت مرغ در صورت تداوم حدود ۱۰ هزار کارگر صنعت مرغداری این خطه شمال کشور که حدود دو هزار و ۴۰۰ مرغداری دارد را تهدید می کند.
حسن زاده افزود: نتیجه این کاهش قیمت ، به طور قطع در دوره جدید جوجه ریزی کاهش تولید را به دنبال خواهد داشت و ما در آینده بار دیگر شاهد افزایش قیمت می شویم که بار دیگر دور باطل گذشته ورود به بازار برای تنظیم و سایر مراحل تکرار خواهد شد.
ورود دولت برای تنظیم بازار
مدیرعامل اتحادیه مرغداران مازندران اظهارداشت : در شرایط فعلی انتظار می رود دولت همچنان که در زمان افزایش قیمت برای تعدیل با ورود مرغ منجمد و قیمت گذاری تضمینی نرخ را تعدیل می کند، با کاهش شدید قیمتی نیز قیمت گذاری و تنظیم بازار را مصوب کند.
حسن زاده می گوید : در شرایط فعلی قیمت تمام شده ما درب مرغداری برای هر کیلوگرم مرغ زنده حدود ۸۰ هزار ریال است و نرخ فروش ما ۵۰ هزار ریال است و انتظار می رود که دولت و ستاد تنظیم بازار برای جلوگیری از انباشت ضرر و زیان در این بخش، قیمت تضمینی درب مرغداری حدود ۷۰ تا ۸۰ هزار ریال را مصوب کند تا مرغداران ما دچار ضرر نشود؛ همانگونه که از مصرف حمایت می شود، تولید نیز مورد حمایت قرار گیرد.
تدوین بسته حمایتی از صنعت مرغداری
عضو هیات مدیره اتحادیه مرغداران کشور معتقد است که دولت در دوران کرونایی در حالی که بسته های حمایتی را برای اکثر بخش های تولید و کارگرانشان تدوین کرده، باید برای صنعت مرغ نیز این بسته حمایتی مصوب کند.
حسن زاده می گوید : مرغداران ما بیش از سایر حوزه های تولید نیاز به بسته های حمایتی از جمله تسهیلات ارزان قیمت برای رو پا ماندن دارند و امیدواریم که بسته های حمایتی دولت برای ما نیز پیش بینی شود.
خرید مازاد تولید از سوی شرکت پشتیبانی امور دام
مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام استان مازندران می گوید : با مصوبه تنظیم بازار، شرکت پشتیبانی از اواخر بهمن ماه سال جاری برای تنظیم بازار، خرید تولید مازاد مرغ از بازارهای استان شروع کرد.
سید محمد جعفری افزود : تاکنون حدود دو هزار تن مرغ مازاد بر مصرف از شرکت های تعاونی مرغداران و زنجیره های مرتبط آنها خریداری و در انبار ذخیره سازی شد و این کار نیز تا پایان تعادل قیمت در بازار ادامه خواهد داشت.
به گفته وی این شرکت مرغ را در هر کیلوگرم بالای ۱۲ هزار تومان از شرکت های تعاونی مرغداران و زنجیره های مرتبط آنها خریداری کرد.
روند افزایش قیمت مرغ
مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام مازندران اظهارداشت : ورود ما در بازار باعث شده تا قیمت ها به تعادل نزدیک شود به طوری که هم اکنون قیمت مرغ درب مرغداری ها نسبت به ۲۴ ساعت گذشته ۱۵ هزار ریال افزایش یافت و از ۶۰ هزار ریال در هر کیلوگرم به ۷۵ هزار ریال رسید.
جعفری می گوید : تداوم روند خرید ما باعث می شود که قطعا در روزهای آینده این نرخ به ۸۰ هزار ریال در هر کیلوگرم برسد که این قیمت تعادلی و رضایت مرغداران را به دنبال خواهد داشت.
وی اضافه کرد : چنانچه قیمت مرغ در آینده نسبت به نرخ تنظیم بازار افزایش یابد، مرغ خریداری شده از سوی شرکت پشتیبانی وارد بازار می شود تا قیمت ها تعدیل یابد.
استان مازندران بیش از ۲هزار و ۴۰۰ مرغداری دارد که سالانه حدود ۲۰۰ هزار تن گوشت مرغ در این واحدها تولید می شود و این استان به تنهایی حدود ۱۱ درصد از نیاز کشور را تامین می کند.
براساس آمار حدود ۵۰۰ مرغداری فاقد مجوز نیز در استان مازندران فعالیت دارند که حدود ۲۰ تا ۲۵ هزار تن در سال این واحدهای فاقد مجوز نیز گوشت مرغ تولید می کنند.