در سال‌های گذشته مشاهده سم آفلاتوکسین در محصول پسته باعث کاهش صادارات این محصول شد به همین دلیل رعایت اصول بهداشتی در فرایند تولید تا صادرات برای جلوگیری از ایجاد سموم طبیعی مختلف مانند آفلاتوکسین مور توجه قرار گرفته است.
علیرضا احمدی افزود: از ۱۰ هزار هکتار سطح زیرکشت شهرستان هفت هزار و ۵۰۰ هکتار به کشت درختان پسته اختصاص دارد که از این مقدار ۶ هزار و ۸۰۰ هکتار بارور و بقیه نهال است.
وی اشاره ای به میزان صادرات پسته شهرستان اردکان نکرد و با وجود گمرک در یزد، صادر کنندگان معمولا از گمرک سایر استان ها نیز در این مورد استفاده می کنند.
وی تصریح کرد: انتظار می رود با بارور شدن نهال ها و حذف بعضی زراعت های پرآبخواه و جایگزینی آن با کاشت پسته سطح زیرکشت تا پایان سال ۱۴۰۰ به هشت هزار و ۵۰۰ هکتار برسد.
احمدی زمان برداشت محصول را اواسط تیرماه و ارقام آن را ا زتوع بومی «تیرماهی »ذکر کرد که به گفته وی برداشت سایر ارقام تا اواسط آبان ماه ادامه دارد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر برداشت پسته کاملا با دست انجام می شود ،زمان برداشت محصول را یکی از رونق ترین فصول اشتغال در حوزه کشاورزی دانست و یادآور شد: با توجه به اینکه هر کارگر روزانه به طور متوسط ۷۰ کیلو گرم محصول برداشت می کند با این حساب حداقل به ۳۶۴ هزار نفر روز کارگر نیاز است که این تعداد معادل کارکرد سه هزار نفر در چهار ماه از سال برآورد می شود.
تازه خوری ۲۰ درصد محصول پسته
مدیر جهاد کشاورزی اردکان در ادامه افزود: ۲۰ درصد محصول پس از برداشت به بازار عرضه و به صورت تازه خوری مصرف می شود و بقیه بلافاصله روانه پایانه های( ترمینال) ضبط و فرآوری پسته می شود.
احمدی با اشاره به اینکه سال های قبل ۲۸ پایانه بهداشتی با ظرفیت فرآوری ۴۲ هزار تن پسته «تر» در اردکان ایجاد شد، تاکید کرد که در این ترمینال ها کار پوست کنی و خشک کردن محصول کاملا به روش بهداشتی انجام می شود.
به گفته وی با توجه به اینکه پسته یکی از مهمترین محصول صادراتی کشاورزی است از باغداران انتظار می رود، محصول را برای فرآوری و آماده سازی در ترمینال های بهداشتی انجام دهند و با رعایت اصول بهداشتی از وجهه کشور، استان یزد و شهرستان در صادرات پسته مراقبت کنند.
غیرمجاز بودن واحدهای پسته پوستی کنی آبی
وی ادامه داد: واحدهای پسته پوست کنی آبی غیرمجاز و غیربهداشتی است و مسوولان چنین واحدهایی برای ادامه کار باید خط فرآوری را اصلاح کنند.
این مسوول یادآور شد: هم اکنون با احداث چند کارخانه فرآوری در اردکان ظرفیت به پنج هزار و ۳۰۰ تن رسیده است و در این واحدها معمولا از پسته های دربسته مغز(غیرباز) ،خلال تولید و به واحدهای تولیدگز و سوهان و شرینی سازی کشور ارسال و مازاد بر نیاز بازار داخلی، صادر می شود.
تولید ۷۰۰ میلیارد تومان پسته
احمدی با بیان اینکه انتظار می رود در سال ۱۴۰۰ ظرفیت فرآوری پسته شهرستان به هفت هزار و ۵۰۰ تن برسد که ارزش آن را بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان برآورد کرد .
وی ادامه داد: هرساله بخشی از محصول به دلیل شرایط جوی، گرمازدگی و سرمازدگی و وقوع توفان از بین می رود، اگر کشاورزان از زمان و محل وقوع حوادث طبیعی اطلاع یابند، با اقدام پیشگیری خسارت ها به حداقل می رسد.
به گفته احمدی سال های گذشته در این مورد سامانه هایی در محل مزرعه حجت آباد و مهدی آباد اردکان نصب شد که پیش از وقوع مخاطره زمان را از طریق پیامک برای کشاورزان ارسال می کرد، امید است با گسترش استفاده از این سامانه و اقدامات پیشگیری خسارت به حداقل کاهش یابد.
وی خسارت ناشی از تگرگ و گرما زدگی در سال زراعی جاری را ۳۵ درصد و متوسط عملکرد پسته شهرستان را هزار و ۳۵۰ کیلوگرم محصول خشک در هر هکتار ذکر کرد.
مدیرجهاد کشاورزی اردکان اظهارکرد: با توجه به قدمت کشت درختان پسته ، این شهرستان بانک ژنتیکی ارقام سازگار در کشور شناخته می شود که می توان از آن به عنوان پایه های مقاوم به شوری، گرما، سرما و « گومز» بهره برداری کرد.
احمدی با بیان اینکه امسال ۹ هزار تن پسته خشک در شهرستان تولید می شود، ارقام غالب شهرستان را تیرماهی، بادامی ، حاجی عبدالهی، حسن عباسی، احمدآقایی، اکبری، فندقی، پرنده ای و کله قوچی ذکر کرد.
به گفته وی این ارقام می تواند باعث ایجاد مقاومت در برابر مخاطره های طببیعی از جمله گرمازدگی و سرمازدگی و همچنین مقاومت در برابر آفات باشد.
شهرستان ۱۰۵ هزار نفری اردکان که مرکز آن در ۶۰ کیلومتری شمال شهر یزد قرار دارد، متشکل از شهرهای عقدا، احمدآباد و اردکان است.