اطراف شهر هشتگرد، مرکز شهرستان ساوجبلاغ حوالی روستای اوغلان تپه، خانم و آقای هاشمی با عشق و علاقه مشغول کار هستند. آنها بی‌توجه به چالش‌های پیش‌رو، با کمک هم در مسیر کارآفرینی و تولید حرکت می‌کنند و هنوز هیچ مشکلی نتوانسته جلوی آنها را بگیرد.
خانم هاشمی مدیریت می‌کند و آقای هاشمی مسئول امور فنی است. برای آشنایی بیشتر با کسب و کار این خانواده به مرکز پرورش ماهی‌های زینتی آنها، در حاشیه جاده خشک روستای اوغلان تپه رفتیم. کار پرورش ماهی‌ها در سه سوله با تجهیزات کامل و به‌روز دنیا صورت می‌گیرد.
تنها مرکز پرورش ماهی‌های زینتی به روش اصولی در استان البرز
خانم فاطمه هاشمی درباره علت ورودشان به این حوزه می‌گوید: ما در خانه چندین آکواریوم برای نگه‌داری گونه‌های مختلف ماهی آب شیرین و شور داشتیم. بعد از مدتی تحقیق و پرس‌وجو متوجه شدیم که بیشتر ماهی‌های زینتی موجود در بازار ایران، از کشورهای دیگر وارد می‌شود بنابراین تصمیم گرفتیم پرورش اصولی ماهی‌های زینتی را آغاز کنیم. ما ساکن تهران هستیم اما بعد از آشنایی با این منطقه و با تعریفی که از کیفیت آب اینجا شنیده بودیم، بین سال‌های ۹۱ و ۹۲ این محوطه را خریداری و کار اولیه را آغاز کردیم و در نهایت در سال ۹۲ با حضور دو نفر کارگر، نخستین قدم‌های تولید و پرورش ماهی‌های زینتی آن‌هم به روش اصولی و علمی را تجریه کردیم.
خانم هاشمی با اشاره دریافت مجوز فعالیت‌شان در سال ۹۸ ادامه می‌دهد: می‌شد این کار را به صورت زیرزمینی و بدون نیاز به مجوز انجام داد اما قصد ما فعالیت اصولی و علمی است. ما برای پرورش ماهی از روش‌های روز دنیا و همچنین برخی شیوه‌های اختصاصی و ابتکاری استفاده می‌کنیم که این موضوع باعث می‌شود کیفیت ماهی‌های تولیدی بالاتر برود و عمر بیشتری داشته باشند.
وی ادامه می‌دهد: در استان پرورش دهندگان دیگری هم هستند اما کار پرورش ماهی زینتی به روش اصولی و متعارف آن، فعلا فقط در همین مرکز صورت می‌گیرد. تعامل مجموعه ما با جامعه دانشگاهی و علمی این حوزه بالاست و دانشجویان زیادی امور تحقیقاتی و پروژه‌های خود در حوزه شیلات را در این مرکز انجام داده‌اند.
وی می‌افزاید: ما در این مجموعه امکان پرورش بیش از ۳۲ گونه مختلف ماهی آب‌های شیرین را داریم. علاوه بر آن، کار پرورش گیاهان زنده و طبیعی آکواریومی، تحقیق برروی نژاد ماهی‌ها، پرورش نوعی از جلبک‌های مفید و همچنین ساخت آکواریوم‌های اختصاصی نیز در همین مجموعه صورت می‌گیرد.
این کارآفرین می‌گوید: در حال حاضر هشت نفر پرسنل داریم اما ظرفیت تولیدی ما بیش از این است و در صورتی که بتوانیم انشعابات مورد نیازمان را تامین کنیم، امکان افزایش این تعداد تا ۲۰ الی ۳۰ نفر هم وجود دارد اما فعلا به سبب محدودیت‌هایی که در تامین برق و گاز داریم، امکان استفاده صد درصدی از ظرفیتی که فراهم کردیم را نداریم.
ویلاهای غیرمجاز برق دارند ولی به ما انشعاب نداده‌اند
خانم هاشمی با اشاره به اهمیت انرژی برق در فرآیند پرورش ماهی می‌گوید: عموم ویلاهایی که بدون مجوز در این اطراف ساخته شده‌اند، انشعابات مجاز دارند، ولی ما که برای فعالیت‌مان نیز مجوز داریم، متاسفانه تا کنون موفق به دریافت انشعابات قانونی صنعتی نشده‌ایم.
وی ادامه می‌دهد: قرار بر این شد که هزینه کابل‌کشی و تاسیسات برق را خودمان تقبل کنیم تا به مجموعه ما برق داده شود اما هزینه این کار قریب به ۳۰۰ میلیون تومان برآورد شد که از توان ما خارج است و باید تسهیلاتی در اختیارمان قرار بگیرد تا بتوانیم حیات مجموعه را حفظ کنیم. برق و گاز برای کار ما ضروری هستند و بدون این دو انرژی، تجهیزات نگه‌داری و پرورش ماهی‌ها از کار می‌افتد.
تعداد زیادی ماهی را به خاطر کمبود انرژی از دست دادیم
خانم هاشمی می‌گوید: پیش‌تر از برق اشتراکی واحدهای نزدیک به مجموعه استفاده می‌کردیم که قطع شد و حالا بخشی از برق مورد نیاز تجهیزات را از طریق موتور برق تامین می‌کنیم که پاسخگوی نیاز ما نیست. در چند هفته گذشته به خاطر کمبود انرژی، تعداد زیادی ماهی از دست داده‌ایم. در حال حاضر هم به خاطر نبود برق، مجموعه را به حالت نیمه تعطیل درآورده‌ایم.
ماهی‌های آکواریومی، ارزشمندتر از نفت
قدم زنان همراه خانواده هاشمی به درون سالن‌های پرورش رفتیم. در راهروهای میان آکواریوم‌ها، آقای هاشمی ضمن معرفی گونه‌های مختلف ماهی‌های زینتی از اهداف و افقی که برای مجموعه در نظر گرفته‌اند می‌گوید: هدف اولیه و اصلی ما صادرات به خارج از کشور است. قیمت برخی از گونه‌ها تا ۶۰ الی ۷۰ دلار متغیر است که این مبلغ تقریبا معادل دو بشکه نفت است. یعنی ما می‌توانیم با هزینه هزاران برابر کمتر، محصولی تولید و به خارج از کشور صادر کنیم که ارزش افزوده آن بسیار بیشتر از نفت است.
آقای هاشمی ادامه می‌دهد: ترکیه، عراق و کشورهای حاشیه خلیج فارس بازار بسیار خوبی برای این نوع محصولات هستند اما با این حال متاسفانه هنوز نتوانسته‌ایم که به طور کامل روی این حوزه متمرکز و مسلط شویم. مزیت کسب‌وکار ما نسبت به سایرین این است که ما موفق شدیم با همکاری بخش دانشگاهی و اساتید مطرح کشور، محصولاتی اختصاصی مثل گیاهان تصفیه کننده آب تولید کنیم که برای خریداران خارجی، جذابیت بسیاری دارد. امیدواریم حمایت‌های لازم هرچه زودتر به مجموعه ما تعلق بگیرد تا مسیر تولید و صادرات برای ما هموار شود.
آقای هاشمی ادامه می‌دهد: طبق گزارش‌های اتحادیه اروپا، طی سال‌های اخیر یکی از پردرآمدترین صنایع فعال در کشورهای اروپایی، پرورش ماهی‌های زینتی بوده است. فرهنگ نگه‌داری آکواریوم در کشورهای اروپایی بسیار رواج دارد و مردم علاقه‌مند به داشتن آکواریوم در منزل یا محل کار هستند.
وی می‌گوید: آکواریوم به عنوان یک عنصر دکوری که علاوه بر ویژگی نمایشی خصلت طبیعی بودن را نیز به همراه دارد، می‌تواند در زیباسازی محیط موثر باشد و در مکان‌های مختلف با کاربری‌های متفاوت از آن استفاده کرد. از آن جهت که علاقه به طبیعت ریشه در فطرت انسان‌ها دارد لذا همیشه آکواریوم در خانه، محل کار، فروشگاه، بیمارستان و... می‌تواند به عنوان یک نقطه عطف مطرح گردد و همواره توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب کند و حتی گذر زمان را دلنشین‌تر سازد. باید این فرهنگ در بین ما ایرانی‌ها نیز رواج پیدا کند اگرچه از سال‌ها پیش فرهنگ نگه‌داری ماهی گلی در سفره هفت سین در کشور ما نهادینه شده است.